نگاه ایران:«چهاردیواری اختیاری»؛ اگرچه این ضرب المثل در جامعه دهان به دهان می چرخد و موضوع اختیار و داشتن سرپناه را برای مردم تداعی می کند اما این روزها کمتر کسی از اقشار متوسط جامعه می تواند به راحتی این ضرب المثل را به زبان بیاورد و از داشتن یک چهاردیواری اختیاری در آینده نزدیک مطمئن باشد. شرایط مسکن کشور در سال های گذشته فراز و نشیب های بسیاری  داشته است. بازار مسکن گیلان و شهرهای کوچک و بزرگ استان نیز از این رکود مستثنی نبوده است به طوری که بسیاری از افرادی که در فصل جابه جایی ها و خرید مسکن به بنگاه های املاک مراجعه می کنند با برخورد با قیمت زیاد خانه ها، رویای خانه دار شدن را با حسرت تکرار می کنند. «رضا رحیمی پور» جوانی 35 ساله است که به تازگی ازدواج کرده است. وی کارمند یکی از دستگاه های دولتی است و با همسر خود به دنبال خرید خانه ای کوچک است تا زندگی مشترک خود را در آن آغاز کنند. وی با بیان اینکه قیمت خانه بسیار زیاد است به همشهری می گوید: اکثر زوج های جوان از عهده خرید خانه ای به قیمت 200 - 300 میلیون تومان برنمی آیند. وی می افزاید: نه تنها درآمد کارمندان دولت محدود است بلکه تسهیلاتی نیز که برای خرید خانه از سوی بانک ها اعلام می شود آنقدر شرایط سخت بازپس گیری دارد که دریافت وام خرید مسکن را برای همیشه از ذهن زوج های جوان پاک می کند. هزینه های مستاجران به گفته وی دریافت تسهیلات 60 میلیون تومانی و پرداخت قسط تسهیلات به مبلغ بیش از یک میلیون و 500 هزار تومان از عهده هیچ کارمندی برنمی آید. یکی دیگر از مشتریان بنگاه های املاک که هم اکنون به همراه خانواده چهارنفره اش مستاجر است به همشهری می گوید: قیمت خانه در محلات برخوردار رشت از امکانات اولیه و کمی مناسب،بالاست. «رشید پورصابر» که پدر دو فرزند است، می افزاید: در حال حاضر برای یک خانواده چهارنفره به جای خانه دار شدن، تنها امکان مستاجری مهیاست وگرنه نمی توان با هزینه های سنگین زندگی به فکر خرید خانه بود. وی ادامه می دهد: نظام بانکی نیز با وجود اینکه از ارائه تسهیلات داد سخن سر می دهد اما شرایط بازپرداخت تسهیلاتش بسیار سخت است به طوری که اعلام می کند 60 میلیون تومان سپرده گذاری کنید تا پس از 2 سال به همین مقدار وام دهد در حالی که بازپرداخت آن بسیار سنگین است. وی ادامه می دهد: از سویی اعطای وام 60 میلیون تومانی برای اکثر قریب به اتفاق مستاجران فایده ای ندارد زیرا باز بخش عمده ای از هزینه خرید مسکن بر دوش خانوارهاست که مطمئنا تأمین آن بسیار سخت است. با این توضیحات می توان شرایط بازار مسکن را برای خریداران احتمالی آن در شهرهایی چون رشت حدس زد. این شرایط و رکودی که بر بازار مسکن حاکم است از سوی مشاوران املاک نیز مورد تأیید است. «کمال حسن زاده» که در منطقه 2 رشت در خیابان مطهری بنگاه معاملات املاک دارد می گوید: بیشتر کسانی که به بنگاه مراجعه می کنند مستاجرانی هستند که با کمی تغییر در اجاره با صاحبخانه ها به توافق رسیده اند. وی می افزاید: این در حالی است که در 3 ماه گذشته هیچ مشتری ای برای خرید مسکن به بنگاه معاملات املاکم مراجعه نکرده است و این روند در چند سال اخیر همچنان ادامه داشته است. حسن زاده ادامه می دهد: با اینکه حباب سابقی که بر بازار مسکن حاکم بود تا حدودی شکسته است اما خریداری برای خانه وجود ندارد و بیشتر مردم توانایی خرید خانه را ندارند.  تناسب نداشتن هزینه های زندگی و درآمد رئیس اتحادیه مشاوران املاک رشت و خمام، کوچصفهان، لشت نشا و خمام نیز بر رکود حاکم بر بازار مسکن رشت و شهرهای دیگر استان صحه می گذارد. «علی حامی احمدی» می گوید: رکود حاکم بر بازار مسکن تنها مختص شهر رشت نیست بلکه در تمام گیلان، رکود بر بازار خرید و فروش مسکن حاکم شده است و به زودی زود نیز این رکود خاتمه نمی یابد. وی می افزاید: تناسبی بین درآمد مردم و هزینه های بالای زندگی وجود ندارد و اکثر مردم توانایی خرید مسکن را ندارند. آنها حتی این توانایی را ندارند که بخشی از درآمد خود را پس انداز کنند لذا اقشار متوسط که خریداران مسکن هستند از خیر خانه دار شدن می گذرند. عضو هیأت رئیسه اتاق اصناف گیلان بر این عقیده است که سرمایه گذاران حوزه ساخت و ساز نیز در بازار راکد مسکن از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند. حامی می گوید: ساخت یک ساختمان 10 واحدی حداقل 2 سال طول می کشد و با احتساب 2 سال زمان برای فروش آن نیز، سرمایه گذار این حوزه باید به مدت 4 سال از سرمایه ای که در ساخت و ساز هزینه کرده است بگذرد در حالی که آینده فروش ساختمان نیز مبهم است. به گفته رئیس اتحادیه مشاوران املاک رشت و شهرهای تابعه یکی دیگر از مشکلاتی که بازار مسکن را در رشت تحت الشعاع خود قرار داده است، طرح تفصیلی جدیدی است که در مناطقی همچون منطقه یک رشت ابلاغ شده و در حال اجراست. وی در این باره اظهار می کند: با ابلاغ طرح تفصیلی جدید که ضوابط سختگیرانه ای را برای تراکم سازی ها در نظر گرفته است رغبت سرمایه گذاران حوزه ساخت و ساز بسیار کم شده است و شاهد تکاپویی در ساخت و ساز مسکن نیستیم. حامی می افزاید: با اینکه رکود بر بازار مسکن حاکم است اما هنوز قیمت خرید و فروش مسکن پایین نیامده به طوری که در شهرک گلسار حباب قیمت مسکن همچنان پابرجاست و هر متربع بین 4 تا 6 میلیون تومان قیمت گذاری می شود. بنا بر اعلام رئیس اتحادیه مشاوران املاک رشت و شهرهای تابعه، در خیابان هایی همچون منظریه و آیت الله طالقانی (بیستون) که از محله های میانی شهر محسوب می شوند هر مترمربع خانه نوساز با تمامی امکانات 3 میلیون تومان قیمت دارد که با وجود مناسب بودن قیمت، مشتری برای خرید خانه ها وجود ندارد.