نگاه ایران:رکود ساخت و ساز که از چند سال گذشته در کشور شروع شده مدتی است که گریبانگیر گیلان هم شده است. در حال حاضر ساخت و ساز در شهر رشت به عنوان یکی از پر تراکم ترین شهرهای کشور با کاهش بسیاری مواجه شده و بسیاری از ساختمان های ساخته شده در سنوات گذشته نیز به دلیل کاهش فروش و نبود خریدار همچنان خالی از سکنه مانده اند. این مساله موجب شده تا انبوه سازان انگیزه ای برای کار و فعالیت نداشته باشند. کاهش ساخت و ساز در حالی است که نیمی از درآمد شهرداری ها که از صدور پروانه ساختمانی و عوارض ساخت وساز تامین می شود نیز تحت الشعاع قرار گرفته است. معاون شهرسازی شهرداری رشت با اشاره به این که رکود ساخت و ساز در 3 ماه اول هر سال اتفاق می افتد، می گوید: اکثر سازندگان و کسانی که در ساخت و ساز دخیل هستند در ماه پایانی سال برای دریافت صدور پروانه ساخت مسکن به شهرداری مراجعه می کنند و صدور پروانه در این مدت افزایش دارد. همچنین معمولا در 3 ماه اول هرسال این رکود در ساخت و ساز شهری وجود دارد. «مجید نوروزی» به افزایش ساخت و ساز تجاری در رشت اشاره می کند و می گوید: بر خلاف ساخت و ساز مسکونی، در بخش خدماتی و تجاری جهش خوبی داشتیم. در مسکن شهری معضل اصلی فروش نرفتن ساختمان است. تسهیلات بانکی در خرید مسکن که 10 درصد قیمت آن را شامل می شود نیز موجب شده تا خریدار نتواند ازعهده قیمت مسکن بربیاید.در حالی که در کشورهای توسعه یافته تسهیلات خرید خانه تا 80 درصد قیمت آن را پوشش می دهد. وی می افزاید: سازنده نیز تا ساختمان قبلی را نفروشد نمی تواند برای ساخت وساز جدید اقدام کند. این مسائل همه دست به دست هم می دهند تا رکود ساخت وساز را شاهد باشیم تا جایی که امروز در شهر رشت بالای 5 هزار واحد مسکونی خالی داریم که به علت نبود خریدار به فروش نرسیده اند. 60 درصد درآمد شهرداری؛ وابسته به ساخت و ساز در این باره عضو کمیسیون توسعه و عمران شورای اسلامی رشت با بیان این که رکود بازار مسکن مشکلی سراسری در کشور است، می گوید: گاهی ضوابط و قوانین محلی نیز در رکود ساخت و ساز مزید علت می شود. همچنین اجرای طرح تفصیلی در برخی از نقاط شهر که قابلیت ساخت وساز دارند در افزایش این رکود بی تاثیر نیست و کاهش تراکم ساختمانی دربرخی از نقاط شهر گواه این نکته است. «عباس صابر » می افزاید: در رشت در سنوات گذشته درآمد پایدار برای شهرداری در نظر گرفته نشده است، در حالی که این مجموعه شهری نباید در درآمد زایی وابسته به چیزی باشد. 60 درصد بودجه شهرداری رشت با توجه به برخی از کدها بسته می شود که کدهای ساخت وساز از جمله آنهاست. هر چه ساخت و ساز در شهر کمتر اتفاق بیفتد، تحقق بودجه و ارائه خدمات شهری به شهروندان نیز کمتر خواهد بود و از این لحاظ رشت فعلا در شرایط خوبی قرار ندارد و با بهبود وضعیت اقتصادی، امیدواریم وضعیت ساخت وساز بتواند جایگاه خود را پیدا کند. وی تصریح کرد: در وضعیت فعلی، سازنده ما مشکل ساخت و ساز ندارد، بلکه مشکل در فروش سازه و نبود خریدار است. ما الان متقاضی خرید مسکن نداریم. اما اگر قرار باشد تشویق هایی را برای سازندگان در بحث عوارض در نظر بگیریم، پروانه ساختمانی بدهیم و بساز و بفروش هم مسکن بسازد، اما به دلیل رکود اقتصادی خریدار نباشد، مطمئنا برای سازنده توجیه اقتصادی در ساخت وساز وجود ندارد. اهتمام شهروندان در پرداخت عوارض صابر با تاکید براینکه درآمدهای شهرداری از چند بخش تامین می شود به پرداخت عوارض نوسازی وعوارض صنفی و کدهای دیگر درآمدی نیز اشاره می کند و می افزاید: شهروندان در پرداخت عوارض خود اهتمام کنند، چراکه با پرداخت عوارض، شهرداری می تواند ارائه خدمات داشته باشد. وی می گوید: بحث رکود ساخت و ساز فقط مربوط به رشت نیست و مشکل سراسری و ناشی از مسائل اقتصادی است. با توجه به رشد جمعیت، نیازمند ساخت مسکن هستیم و اگر تولید و ساخت وساز نداشته باشیم، رفته رفته تقاضای خرید و اجاره مسکن بالاتر می رود. این مساله خود به خود در افزایش قیمت مسکن نیز تاثیرگذار خواهد بود. در ساخت وساز شهری نظام مند عمل نشده دیگر عضو شورای اسلامی شهر رشت نیز که دانشجوی دکترای شهرسازی است، معتقد است: دردرجه اول نباید نگاه ما به حوزه شهری مانند قلکی باشد که از آن فقط پول در بیاوریم. ما باید در شهر فضایی ایمن و راحت برای زندگی شهروندان مهیا کنیم تا بتوانیم به یک همزیستی مسالمت آمیز برسیم. از این رو نگرش اشتباه ما موجب شده تا از شهر درجه یک کشور به وضعیت ضعیف فعلی برسیم. «رضا رسولی» تصریح کرد: در ساخت و ساز مسکن شهری باید بتوانیم نظام مند عمل کنیم و منافع شهر را به منافع اشخاص اولویت بدهیم. اکنون ناهنجاری های شهری و بحث ترافیک و کمبود امکانات تفریحی و سرانه فضای سبز که 23 صدم درصد در هر متر مربع است برای شهری چون رشت فاجعه است. دلیل عمده این معضلات ساخت و سازهای بی رویه است که به علت نبود نظارت صحیح و بروز تخلفات ساختمانی برای کسب درآمد بیشتر رخ داده است. کاهش 45 درصدی درآمد شهرداری از ساخت و ساز رسولی با بیان این که در سال های گذشته بیش از 85 درصد درآمد شهرداری از ساخت و ساز مسکن بوده است، می گوید: کار خوبی که شورای چهارم انجام داد کاهش درآمدهای شهرداری از ساخت و ساز به 45 درصد بوده است، چراکه معتقدیم نباید متکی به درآمد ساخت و ساز شهری باشیم و باید استانداردهای لازم را دراین زمینه رعایت کنیم. وی می افزاید: اگر طرح تفصیلی برخی ضوابط سختگیرانه دارد، شورا و شهرداری در این باره نقشی ندارند، شهرداری فقط می تواند خیلی از محدودیت های ساخت وساز را در مناطق دیگر جایگزین کند. رسولی بیان می کند: تا زمانی که بافت فرسوده نامناسب درشهر داشته باشیم و نتوانیم جغرافیای جذابی برای سازنده ارائه کنیم، نتیجه و محصول نهایی اش رکود در ساخت و ساز مسکن خواهد بود.