نگاه ایران/ مریم صابری: «بانکداری اسلامی»؛ به نظر می رسد ترکیب این دو کلمه در ایران معنا ندارد. در احکام و روایات اسلام بسیار در مورد پرهیز از دریافت سود و یا ربا گفته شده است و «نزول خواری» همیشه به عنوان پدیده ای زشت و حرام شناخته می شود. اما سیستم بانکداری در ایران بر پایه سود برنامه ریزی شده است. طبق یکی از آمارهای منتشرشده، کشور ایران با نرخ بهره بانکی 15 درصد در رده 121 قرار دارد. درحالی که در ابتدای این لیست کشورهای ژاپن، سوئد، آمریکا و انگلستان، هنگ کنگ، کانادا و اتحادیه اروپا قرار دارند.کشورهایی غیرمسلمان که ادعایی در زمینه رعایت اصول دینی در زمینه کشورداری ندارند اما نرخ بهره بانکی این کشورها از یک دهم درصد تا یک درصد است که در مقایسه با نرخ بهره در ایران تقریبا معادل چیزی در حد صفر است. این در حالی است که تا قبل از سال 94  نرخ بهره بانکی در ایران رقم عجیب 24 درصد بود. بسیاری از مردم باهدف دریافت سود بیشتر در این سال ها حتی به جای بانک به مؤسساتی رجوع می کردند که سودهای بالای 24 درصد را به آن ها وعده می داد. اما با انتقادهای صورت گرفته و ورشکستی بسیاری از صندوق هایی که وعده سودهای کلان به مشتریان خود می دادند صندوق ها و بانک های قرض الحسنه در سیستم بانکی در حال جان گرفتن است. نگاه ایران در این ارتباط با مالک وطن خواه تر به بر  مدیرامورشعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت  استان گیلان به گفت وگو نشسته است. بهره جای دیگری است ما بهره نمی دهیم خدا حساب می کند مدیر امور شعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت در گفت وگو با نگاه ایران در مورد نحوه  فعالیت و چگونگی شروع بکار  این صندوق سخن گفت. وطن خواه این صندوق را به عنوان یک بسته خدمتی جدید در بسته های خدمتی کمیته امداد امام خمینی ره می داند و می گوید:  صندوق  امداد ولایت  یک موسسه و تشکیلات مالی  برای پوشش  و منابع فعالیت های مربوط به اعطای تسهیلات کمیته امداد بوده است و باتجربه بیش از سه دهه فعالیت در بدنه کمیته امداد امام خمینی (ره) تحت عنوان اداره امور وام با کوله باری از تجربه مرتبط  با موضوع قرض الحسنه به معنای واقعی آن پا به عرضه خدمتی جدید و نوین با مجوز بانک محترم مرکزی نموده است . او سپس به دلایل تشکیل صندوق پرداخت. وطن خواه توضیح می دهد: ما همواره با درخواست هایی از سوی خیرین  و نیکوکاران  در جهت ارائه خدمتی به غیراز بلاعوض و اعطاء کمک به صورت قرض الحسنه روبرو بودیم و این طلب می کرد که این درخواست ها را با تأسیس یک صندوق قرض الحسنه قانونمند و با مجوزهای قانونی و شرعی داشته باشیم که کمک ها را به شکل هدفمند در جایگاه واقعی خود استفاده نماییم، درواقع منابعی که از کمک های جامعه خیرین و نیکوکاران جمع می شود و  با گردش پول صاحبان سرمایه در این صندوق امکان پرداخت تسهیلات فراهم می شود. وطن خواه  بابیان اینکه صندوق ولایت یک موسسه عام المنفعه ی غیرانتفاعی است شعار صندوق را « بهره» جای دیگری است عنوان می کند. او درعین حال اضافه می کند که شاید باور این امر در فضای اقتصادی امروز سخت باشد اما می خواهیم بافرهنگ سازی این باور را تقویت کنیم. مدیر امور شعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت توضیح داد: این صندوق با الهام از تعالیم عالیه اسلام با هدف غیرانتفاعی و به منظور احیاء و ترویج سنت قرض الحسنه با بهره گیری از ظرفیت های مردمی تأسیس شده است. این مدیر کمیته امداد اضافه کرد: امام خمینی (ره) می فرمایند که پرداخت وام قرض الحسنه به منزله تقسیم مشکلات و مسائل بزرگ و خارج  از توان افراد نیازمند به بخش های کوچک و قابل حل است. وطن خواه این نکته را یادآوری می کند که با کمک های کوچک می توان کارهای بزرگ انجام داد و صرفاً بایستی این باور و فرهنگ قرض الحسنه و کمک معوض بجای بلاعوض در جامعه تقویت شود. حمایت از صندوق های خانگی و خانوادگی مدیرامورشعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت به استفاده مثبت شهروندان از فضای مجازی اشاره کرد و گفت: کمپین هایی برای کمک به نیازمندان تشکیل می شود و اقدامات ارزشمندی توسط گروه ها و مؤسسات خیریه  صورت می گیرد که اگر بتوانیم آن ها را ساماندهی  و منابع آن را در یکجا متمرکز نمائیم، اقدامات بزرگ و ارزشمندی می توانیم انجام دهیم ضمن اینکه در این صندوق از صندوق های خانگی و خانوادگی هم نیز حمایت می شود. او بابیان اینکه از ابتدای ۹۶ و پس از شش ماه از آغاز بکار صندوق در کشور با استقرار و استفاده  از نرم افزار کوثر ارتباط صندوق امداد ولایت به شبکه یکپارچه بانکی ( شتاب ) برقرارشده است . وطن خواه ادامه می دهد که امکاناتی همچون استفاده از اینترنت بانک، همراه بانک و تلفن بانک و تحویل سامانه های فروشگاهی pos نیز در این صندوق فراهم شده است. صندوق امداد ولایت مانند یک کیف پول و صدقه جاری برای شهروندان مدیر امور شعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت در گفت وگو با نگاه ایران اضافه کرد:عملکرد صندوق امداد ولایت مانند یک کیف پول برای شهروندان است، نه بهره می دهد و نه بهره می گیرد و از محل مانده کاری منابع شهروندان در کیف پول (حساب سپرده ) به نیازمندان با اولویت مددجویان کمیته امداد تسهیلات کارگشایی و اشتغال پرداخت می شود با این تفاوت که ضمن برخورداری از اجر و پاداش اخروی با مشارکت در این امر خیر پول و سرمایه افراد همیشه در دسترس شماست و مجوز بانک مرکزی و سرمایه 1600میلیارد تومانی صندوق پشتیبان سرمایه های مردمی نزد بانک مرکزی است. این مدیر افزود: مضاف بر اینکه نهادی مثل کمیته امداد امام خمینی (ره) باسابقه خدمت رسانی به میزان عمر انقلاب اسلامی حامی و پشتیبان صندوق است. مدیر امور شعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت سپس در مورد نوع سپرده گذاری نیز توضیح می دهد؛ با دو سپرده برای جذب سرمایه مردم در حال ارائه خدمت هستیم. او سپرده نوع اول را به کیف پول تشبیه می کند و می گوید: نوع اول سپرده های ما سپرده عادی یا عندالمطالبه با نیت خیر و کمک به نیازمندان با تشخیص صندوق و امداد است  و سپرده گذار هر زمان اراده کنند از طریق عابر بانک  و درگاه های اینترنتی و سایر امکانات بانکی موجود برداشت کنند و یا مبلغ موجودی خود را افزایش دهند. وطن خواه ادامه می دهد: ما از شهروندان می خواهیم آن مبلغی که معمولاً در حسابی به مانند کیف پول برای هزینه های روزانه نگهداری می شود را در این صندوق سرمایه گذاری کنند تا علاوه بر انجام کارهای یومیه ذخیره و ثواب صدقه جاری و همراه را برای آنان داشته باشد و عملاً از سرمایه و منابع خود استفاده دومنظوره دنیوی و اخروی نمایند . معرفی افراد نیازمند برای دریافت وام مدیرامورشعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت سپس نوع دوم سپرده صندوق امداد ولایت را نیز توضیح می دهد. او این نوع سپرده را سپرده اداره شده یا ویژه می نامد و می گوید: در این نوع  سپرده، سپرده گذاران می توانند از مبالغ سپرده گذاری خود افرادی  را برای گرفتن تسهیلات از محل سپرده خود تعرفه کنند و صندوق هم بر اساس خواسته و نظر سپرده گذار تسهیلات در اختیار افراد تعرفه شده قرار می دهد و در امر وصول تسهیلات نیز با تفاهم با سپرده گذار مشارکت و اقدام می کند و عملاً تسهیلات را بنا بر درخواست سپرده گذار بر اساس ضوابط تضمینی صندوق انجام می دهد . او اضافه می کند: تفاوت سپرده نوع اول با نوع دوم در برگشت منابع به سپرده گذار است که در نوع دوم آن بخش از سپرده که به صورت تسهیلات و با تعرفه سپرده گذار اعطاء شده مشروط به برگشت اقساط از طریق تسهیلات گیرنده است و صندوق بلافاصله پس از پیگیری و وصول مطالبات و اقساط وجوه مانده سپرده را به سپرده گذار عودت می دهد و تمامی این موارد طبق قراردادی بین صندوق و سپرده گذار به توافق و تفاهم می رسد . قرض الحسنه واقعی با کارمزد 3 درصدی او شیوه بانکداری صندوق ولایت را قرض الحسنه به معنای واقعی عنوان کرد و گفت: کارمزد این صندوق  سه درصد کارمزد است برای یک بار و در ابتدا پرداخت تسهیلات از وام گیرنده کسر و برداشت می شود و درواقع چنانچه با نرخ کارمزدهای جاری در سیستم های بانکی (کارمزد مانده در جریان ) مقایسه نمایید 1/5% است و به واقع لفظ مزد کار برای آن صحیح تر است و در جهت هزینه های هم چون مطبوعات و اوراق پرونده وام و هزینه های کارت های بانکی ATM و سایر هزینه های بانکی است. تسهیلات پرداختی از کمک هزینه ازدواج تا درمان و محکومین غیر عمد مدیرامورشعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت استان گیلان، تسهیلات پرداختی را برای حل مشکلات، ازدواج، درمانی، بدهی و تحصیلی و وام های معسرین یا محکومین  با جرائم غیر عمد تا سقف ۱۵ میلیون تومان عنوان کرد. وطن خواه  ادامه می دهد همچنین تا سقف ۵۰ میلیون تومان تسهیلات  خودکفایی اشتغال زائی با توجه به نوع طرح و شغل از طریق  تعرفه حوزه اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام خمینی (ره) قابل پرداخت است . او در ادامه توضیح داد: ما معتقدیم کمک های  بلاعوض در اکثر اوقات باعث کاهلی، تن پروری و تنبلی  می شود در حالی که اساس و نفس قرض الحسنه ترویج فرهنگ کار تلاش و تولید است. پرداخت 20 میلیارد تومان وام به مردم گیلان تنها در شش ماه در طی شش ماه گذشته نیز به گفته وطن خواه 20 میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است که 14میلیارد تومان آن کارگشایی و بقیه برای  خودکفایی و اشتغال زایی بوده است. او همچنین به طرح  مشترک صندوق ولایت با صندوق امید و شرکت زامیاد اشاره می کند و می گوید: در همکاری این سه نهاد ۲۵۰ دستگاه خودرو زامیاد در بین خانواده های گیلانی تحت پوشش و آسیب پذیر  توزیع می شود. وطن خواه ادامه می دهد: 8میلیون تومان از طریق صندوق امداد ولایت، ۳۰ میلیون تومان توسط صندوق امید و تخفیفاتی نیز توسط خود شرکت زامیاد انجام شده است که تا پایان شهریور توزیع می شود. او شروع رسمی  کارهای تبلیغاتی برای آشنایی شهروندان با این صندوق را از 14 شهریور در رسانه ملی و شبکه های سیما عنوان می کند و می گوید: در شش ماه گذشته در حال ایجاد زیرساخت بودیم هم اکنون در همه مراکز استان ها در کشور یک شعبه و در تهران دو شعبه داریم . او اضافه می کند: در ۴۵ نقطه از استان گیلان و در دفاتر کمیته های امداد نیز یک باجه و یک عامل صندوق داریم که کارهای سپرده گذاری و تعرفه  و تشکیل پرونده وام  را انجام می دهد. ضمن اینکه کلیه کارکنان و مدیران کمیته های امداد امام خمینی (ره) در سراسر استان گیلان به عنوان سفیران قرض الحسنه با این صندوق همکاری می کنند . فرهنگ بازپرداخت اقساط را جدی بگیریم مدیرامورشعب  صندوق قرض الحسنه امداد ولایت در ادامه وارد بحث بازپرداخت تسهیلات و برگشت اقساط می شود. او بابیان اینکه باید فرهنگ بازپرداخت موردتوجه جدی قرار بگیرد توضیح می دهد:باید از وجوه و منابعی که سود و جریمه تاخیر دریافت نمی شود و موجب ترویج فرهنگ قرض الحسنه می شود به نحو احسن استفاده کرد. وطن خواه افزود: در تسهیلات قرض الحسنه باید بازپرداخت و برگشت اقساط صورت بگیرد تا چرخه کمک و خدمات برای سایر نیازمندان حفظ و ادامه دار شود. او بابیان اینکه اکنون 12 نیروی حقوقی و پیگیری معوقات در سرتاسر استان گیلان را برای دریافت معوقات استخدام کرده ایم اضافه می کند: باید فرهنگ پرداخت قسط جدی گرفته شود تا فرصت کمک به بقیه نیز فراهم شود. وی ادامه می دهد همان گونه که در قرآن، احادیث و روایات دینی و اخلاقی به ارزش و اهمیت قرض الحسنه تاکید شده است، به موضوع حق الناس و برگشت قرض نیز اشارات و تاکیدات بسیاری شده است تا جائیکه عنوان شده با ریخته شدن اولین قطره از خون شهید تمام گناهان او بخشیده می شود مگر حق الناس. بنابراین تاکید آیات و روایات بر ترویج و احیاء سنت قرض الحسنه در همه جهات می بایست موردتوجه قرار گیرد و در زندگی آحاد مردم و تک تک افراد نهادینه شود. دعوت از خیرین نیک اندیشان گیلانی و گیلانی های خارج از استان او از مردم خیر و نیک اندیش گیلانی به سپرده گذاری هرچند کوچک و مختصر با نیت خیرخواهانه و کمک به همنوع در این صندوق دعوت کرد و گفت: مردم استان های  اصفهان و خراسان رضوی، قم و فارس رکورددار سپرده گذاری قرض الحسنه و ترویج فرهنگ قرض الحسنه  هستند. وطن خواه اضافه کرد: ما هم امیدواریم که شهروندان گیلانی در سراسر استان حداقل مبلغی که برای انجام کارهای روزانه خود کنار می گذارند را از طریق کارت های این صندوق  جابجا کنند تا با انجام تراکنش های انجام شده  و مانده کاری  منابع آنان به ترویج و احیاء و جاری بودن سنت حسنه قرض الحسنه در استان سرسبزمان  کمک کند. مدیرامورشعب صندوق قرض الحسنه امداد ولایت در پایان گفت: تنها شعبه صندوق قرض الحسنه امداد ولایت در استان گیلان، در بلوار شهید انصاری گلباغ  نماز به سمت صابرین، جنب آزمایشگاه فنی مکانیک خاک،ساختمان اهدایی انجمن بانوان نیکوکار استان قرار دارد و علاقه مندان برای کسب اطلاعات بیشتر می توانند با شماره تلفن های 33724133 و33723800 و33723646 و33723640 ارتباط برقرار کنند یا عضو کانال تلگرامی این صندوق  به نشانی velayat7701@  شوند و یا به سایت اینترنتی www.sqev.ir مراجعه کنند.