نگاه ایران/مومن صالحی
پژوهشگر اجتماعی
14 مرداد ماه 1396آغاز دوره جدید شورای شهر پنجم رشت خواهد بود با بیم ها و امیدهای فراوان ، غیر طبیعی نیست که از روز بعد تایید انتخابات شورای شهر رشت ، رایزنی در باب ترکیب و تلفیق فراکسیون ها و چگونگی ائتلاف های ممکن نمایندگان پنجمین شورا، در نهان و آشکار مورد بحث و بررسی فعالان اجتماعی و سیاسی قرارگیرد. شهردار رشت بطور قانونی با شروع به کار شورای پنجم منعزل میشود و شورای پنجم ضرورتا نسبت به انتخاب شهردار جدید یا انتخاب مجدد شهردار قبلی تصمیم گیری خواهد نمود.
اگرچه به زعم تعدادی از نمایندگان شورا ، وقت مباحثه و مذاکره انتخاب شهردار زود هنگام میباشد ، ولیک بنظر میرسد با لابی ها و گفت وشنودهایی که در حال اجراست، چه بخواهیم و چه نخواهیم قطار مذاکرات،ایستگاه خود را ترک کرده و سرعت آن، هر لحظه برای رسیدن به مقصد فزونی می یابد.
سوا از اینکه چه کسی شهردار رشت باشد ،چند مسئله و مطلب باید در دایره نگرش مردم و نمایندگان شورا مورد بازبینی و ارزشیابی قرار بگیرد :
اول انکه: تازگی دارد ، که شهرداری و انتخاب شهردار در شهر باران ، تا این اندازه برجسته جلوه داده شده و میشود ، تا دو سال پیش کمتر کسی شهردار رشت را می شناخت یا در مورد آن حساسیتی بروز میداد و این محتملا به دلایل جسارت ها و قدرت فراوان اجرایی و برنامه ریزی آخرین شهرداررشت می باشد، که دست کم از نظر برنامه ای و بودجه ای جدا از مقدار تحقق آن ، گامی بسیار بلند و پیوسته برداشته ، در حالی که ایشان بیش از همه ،ادامه مدیریت فعلی را اگرچه ممکن ،اما بسیار پر چالش و پر هزینه نموده است .
دوم آنکه : تزاید کیفیت نمایندگان شورای پنجم از لحاظ ارزش سیاسی و خبرگی در مدیریت ، انتظارات شهروندان را افزون می کند ،در عین حال نگرانی از عدم ایجاد اجماعی بین حداقل شش نفر از اعضای شورا برای هر گونه تغییر و تحولی را نباید اندک انگاشت و دست کم گرفت. در این زمینه وقت آن رسیده تا احدی از بزرگان شورای پنجم عزم ، اراده و همتی نماید و برای خلق این اجماع حیاتی،با از خود گذشتگی و فداکاری آستین بالا بزند و آن را محقق نماید.
سوم آنکه : با مشارکت حداکثری مردم در انتخابات گذشته و بهبود روند کلی سیاست های مدارا با جهان و بهتر شدن اوضاع درآمدی و رونق اقتصادی پیش رو در کشور ، چشمداشت خدمات شایسته تری را از سوی شهرداری می توانیم داشته باشیم که پاسخگویی به این خواسته ها ، کار شورا و شهرداری را پیچیده تر از همیشه خواهد نمود .
چهارم آنکه : شهرداری رشت برای بار نخست پس از تهران با صرف هزینه مطالعاتی سنگین به واسطه یکی از معتبرترین دانشگاه های کشور ، نسبت به تهیه برنامه توسعه پنج ساله آینده شهر اقدام نموده و بخش هایی از این برنامه اجرا شده و ادامه ی آن خود دغدغه ای است که در صورت عدم تداوم برنامه های توسعه ای و زیرساختی ،شهر رشت، مجددا گریبانگیر بی برنامگی خواهد شد و رسالت شهرداری در حد خدمات عمومی معمول نزول پیدا خواهد کرد .
پنجم آنکه : بودجه سالانه نزدیک به 1000 میلیارد تومانی شهرداری ،حجم وسیعی از عملیات عمرانی و اجرایی را در پی داشته ، که هر گونه بی مبالاتی و اغتشاش مالی منجر به سوء استفاده و زد و بندهای بیشماری خواهد شد، در عین حال بلند نظری و جسارت آمیخته با پاکدستی و حسن شهرت شهردار آینده از خصوصیاتی ست که به هیچ عنوان نباید از نظرها دور بماند .
از همه ی این چشم انداز ها،گزینش شهردار برترنیازمند دقت زیادی است که حساسیت ویژه برای رسیدن به شخص شایسته و موافق نظر همگان ، خود سرآغاز عمران و بهبود کیفیت زندگی در شهر رشت میباشد.
مهندس یا سیاستمدار
شهردار رشت را ازمیان مهندسین عمران و شهرسازی باید تعیین نمود یا از بین مدیران و سیاستمداران ؟ پاسخ به این سئوال با نظر به سبک و سیاق وظایفی که شهردار رشت باید انها را به انجام رساند واز جهت دیگر ، مراجعه به متون دانش مدیریت ،دست یافتنی تر میشود .
در منظر نقش و رسالت، حرفه و وظیفه ی شهردار از دیدگاه درون سازمانی ، چگونگی برنامه ریزی های در دست انجام و گزینش آن برای ارائه به شورا ، اخذ مصوبات اجرایی و انجام تعاملات مثبت و بدون بده بستان های ناروا با 11 نفر از نمایندگان شورا ، تدارک و برنامه ریزی برای تامین درآمدهای پایدار ، ایجاد همنوایی بین مدیران 13 سازمان بزرگ شهرداری رشت ، شهرداران 5 منطقه ، 6 معاونت مهم و 8 مدیریت ستادی دیگر و هدایت حدود 3500 نفر پرسنل و دهها شرکت پیمانکاری کوچک و بزرگ بومی و غیر بومی را باید در نظر بگیریم .
و از لحاظ برون سازمانی تعاملات مثبت با شهروندان ، دستگاه های قضایی و امنیتی و انتظامی ، اصناف ، هنرمندان ، امور ورزشی ، سرمایه گذاران داخلی و خارجی ، تعامل با دولتمردان استانی و کشوری ، ارتباط دائمی با نمایندگان مجلس برای ایجاد همدلی و حضور در مجامع بین المللی و دهها مسئولیت خرد و کلان دیگر به مجموع وظایف شهردار افزوده میشود .
انجام و رسیدگی به همه امور متنوع و گاهی حتی غیر مرتبط با شهرداری ، جز با تفویض اختیار به متخصصین و استفاده از نظر مشاوران آگاه و با تجربه در کار گروه های تخصصی ، امکانپذیر نیست و نخواهد بود ، این مهم با انتخاب شهرداری اهل مدارا و گفتگو و مشورت پذیرو متفکرتحقق خواهد یافت.
شهردار ملزم به صرف ساعات بسیار طولانی از بامدادان تا نیمه شب بطور مستقیم در کار جلسات پی درپی و بازدیدها و مباحث مطول نیست، بلکه میتواند با ایجاد فضای مشارکت و واگذاری اختیار به معاونت ها و مدیریت های متخصص ، مجال مکفی برای تفکر ، مباحث اساسی و استراتژیک سازمان عریض و طویل شهرداری را داشته باشد .
از دیدگاه دانش مدیریت و امور اداری ، شهرداران شهرهای بزرگی چون رشت با بیش از یک میلیون و دویست و پنجاه هزار نفر جمعیت ساکن و در حال تردد را در رده مدیران بالای سازمانی طبقه بندی نموده و مهارت های اداراکی و استراتژیک آنان می بایست بیش ازدیگر توانایی های آنان از جمله مهارتهای فنی و تکنیکال مرتبط با امور عمرانی باشد .
بی هیچ تردید چنین شایستگی هایی راحت و سهل الوصول در هر فردی قابل وصول نیست ، و واضح است شخصی بیش از آنکه مهندس عمران یا شهر ساز باشد، که اگر باشد هم منافاتی با کار او ندارد ، می بایست یک سیاستمدار متفکر و اهل بینش و مطالعه باشد ، کرباسچی و قالیباف بعنوان نمادی از شهرداران تحول گرا در تهران بزرگ هردو از مدیران سیاسی کشور بوده اند، صادق امان خان شهردار لندن تحصیل کرده حقوق ، ژاک شیراک شهردار سابق پاریس که بعدها رئیس جمهور هم شد تحصیل کرده مدیریت ،ده بلزیوشهردار نیویورک تحصیل کرده حقوق ، خانم یوریکو کویکه شهردار توکیو شهری با 13 میلیون نفر جمعیت ، وزیر دفاع قبلی ژاپن و وکیل است .
بنا بر تجربیات ملی و جهانی ، شهردار بایستی سیاستمداری با تجربه ،کم سخن و با مهارت شنیدن بالایی باشد ، هدایت نیروی انسانی و چگونگی مدیریت و رهبری همزمان بر آنان را بشناسد، شیوه تعامل با عوامل درون سازمانی و برون سازمانی را برای برنامه ریزی های توسعه شهر بخوبی بداند. با تئوری ها و مبانی توسعه شهرها آشنایی داشته باشد ، شهرداری رشت را از نزدیک بشناسد و درک صحیح از آن داشته باشد ،شهردار رشت بهتر است بومی باشد و پیش از قبول سمت شهرداری ، در این شهر زندگی کرده و پس از آن نیز در همین شهر زندگی کند و خود شخصا عوارض تصمیمات خود را از نزدیک بر زندگی خود و خانواده خود لمس و درک نماید ، بی شک همه این قابلیتها نسبی ست و بیگمان در سرمایه های انسانی شهر موجود است و نباید به نیروهای غیر بومی که شناختی از آنان نداریم چشم بدوزیم. چشمانی باز و بدوراز تنگ نظری های معمول و مرسوم برای یافتن شهردار آینده شهر رشت نیاز است که امیدواریم شورای پنجم شهر رشت ، قابلیت این کار بزرگ را به عنوان اولین گام معرفی خود بدرستی نشان دهد.
نگاه ایران: انتشار اخبار و یادداشت های دریافتی به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت انجام رسالت مطبوعاتی و احترام به مخاطبان منتشر می شود.