نگاه ایران/ سارا قنبرنیا: دوازدهمین نمایشگاه کتاب گیلان در آخرین روز برگزاری همانند سالهای گذشته شاهد حضور پرتعداد مردم در ساعات پایین کار خود بود. راهروهای پرتردد و ترافیک انسانی در مقابل بعضی غرفه های کتاب گواهی بود بر این موضوع؛ اما نکته قابل توجه اینکه درصد بالایی از این ازدحام مربوط می شد به کتاب های کمک آموزشی مدارس و کنکور، و همین طور کتب دانشگاهی. در این نمایشگاه که با شعار «گیلانی کتابخوان، گیلانی آباد» و حضور ۴۱۰ ناشر و ۵٨هزار عنوان کتاب از سراسر کشور در محل نمایشگاه های دائمی رشت برگزار شد اکثر ناشران با جدید ترین کتاب های به چاپ رسیده خود در نمایشگاه حضور داشتند.باوجود انتقاد برخی رسانه ها و فعالین فرهنگی و حتی چهره های سیاسی، فیروز فاضلی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان در آخرین روز برگزاری نمایشگاه آمار بازدید از نمایشگاه را 110هزار نفر اعلام کرد که به گفته او نسبت به استقبال کنندگان سال پیش حدود ۲۰هزار نفر کاهش داشته است.(اینجا بخوانید) وی علت کاهش بازدیدکنندگان را روزهای کمتر و ساعت کمتر بازدید عنوان کرد و همچنین از فروش ۵۴۰ میلیون تومان بن کارت جدا از فروش آزاد در این نمایشگاه خبر داد. کمبود کتاب در غرفه برخی ناشران برای نمونه نشر چشمه یکی از انتشارات پرکار و پرطرفدار حاضر در این نمایشگاه از معدود انتشاراتی بود که از میزان استقبال مردم رضایت بالایی داشت؛ تا جایی که آن ها را با کمبود بعضی کتاب ها و اعتراض کتاب خوان ها به این قضیه مواجه بود. حمید وثیرش ، از فعالین حوزه کتاب کودکان نیز با اشاره به عدم حضور همه انتشارات مطرح کشور و یا حضور نه چندان قوی برخی ناشران دیگر، ، معتقد است تمرکز اصلی نمایشگاه امسال روی کتاب های کمک درسی بوده است که این موضوع در تضاد با هدف اصلی نمایشگاه و شعار آن است. قیمت بالای کتاب و حذف از سبد خرید اما در مقابل تعداد زیادی از انتشارات از میزان فروش کتاب ناراضی بودند و عقیده داشتند این مقدار نسبت به سال گذشته کاهش پیداکرده است؛ به عقیده آن ها بالا رفتن قیمت کتاب یکی از دلایلی است که مردم کمتر به سراغ کتاب بروند و از اولویت های اول آن ها در سبد خریدشان نباشد و درنتیجه میزان سرانه مطالعه در کشور کاهش پیدا کند. مسائل مربوط به حمل ونقل و تردد، نظافت فضای نمایشگاه و نورپردازی ها از جمله موضوعاتی بود که توسط افراد حاضر در نمایشگاه و همین طور نمایندگان حاضر در غرفه های انتشارات در گفت وگوهایی با نگاه ایران به آن اشاره و ابراز امیدواری کردند که در دوره های بعدی نمایشگاه، شاهد نظم و هماهنگی بیشتری در برگزاری آن باشند. از نکات اساسی مطرح شده درباره نمایشگاه کتاب و میزان بازدید از آن، مربوط به سیستم حمل ونقل و دسترسی به نمایشگاه بود؛ عده ای از مردم عقیده داشتند نمایشگاه کتاب یا باید در داخل شهر برگزار شود و یا سرویس های منظم و با تعداد کافی برای حمل ونقل مردم در نظر گرفته شود. آن ها کمبود این امکان را یکی از دلایل کم رونق بودن بازار کتاب در این نمایشگاه عنوان کردند. مساله ای که البته مدت هاست در فقدان یک محل مناسب شأن استان گیلان با موقعیت مکانی کارشناسی شده گریبانگیر همه نمایشگاه هایی است که در سالن کارخانه تعطیل شده فرش گیلان برگزار می شود. تا 30 درصد تخفیف خرید کتاب در نمایشگاه کتاب امسال گیلان، بن تخفیف ۲۰درصدی خرید کتاب ارائه می شد و علاوه بر آن کتاب ها با ده درصد تخفیف به خریداران عرضه شد که برای بخشی از مراجعه کنندگان انگیزه خرید کتاب را ایجاد کرد. دوازدهمین نمایشگاه کتاب گیلان از ۱۲مهر آغاز و بعد از شش روز به پایان رسید. در این نمایشگاه ۴۱۰ ناشر از سراسر کشور و ۴۰ ناشر استانی با ۵۸ هزار عنوان کتاب حضور داشتند، علاوه بر فروش کتاب، جشن امضا و رونمایی کتاب با حضور نویسندگان و ناشران و همینطور کارگاه های تخصصی مرتبط با کتاب و کتابخوانی از جمله برنامه های اجرا شده در دوازدهمین نمایشگاه کتاب گیلان بود. موضوعی که به فعالین فرهنگی گیلان آن را نقطه قوت نمایشگاه می دانند. نشست هایی برای گفت و گو میان علاقه مندان به فرهنگ و کتابخوانی در غرفه «سرای اهل قلم» به مدیریت بهنام رمضانی نژاد، نقل خاطرات شفاهی گیلانی در غرفه نهاد کتابخانه های عمومی گیلان، دعوت از شاعران و نویسندگان کشوری و برگزاری جلسات تخصصی از جمله حضور ناصر کشاورز نویسنده حوزه کتاب کودکان و همچنین استقبال کم نظیر مربیان و خانواده های از غرفه انتشارات سپیدرود و موسسه بازباران که به ارائه کتاب و آثار مرتبط با کودکان پرداخته بود. به هر ترتیب، با همه نقاط ضعف و قوت، صفحه آخر نمایشگاه دوازدهم کتاب گیلان هم ورق خورد که بررسی دقیق و بهره گیری از تجربه برگزاری آن می تواند در برگزاری بهتر نمایشگاه سال ۹۶ موثر باشد.