نگاه ایران/ مومن صالحی * در میانه همه شلوغی های سیاسی و اجتماعی مجالی برای دیدن فیلمی به معنی واقعی سینما و رسالت واقعی هنر برای مهربان تر کردن مردم خالی از لطف که نه بلکه عین لطف است. قصد نوشتن نقد سینمایی را ندارم، اگر چه بازی های فوق العاده باران کوثری (برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن)، فرهاد اصلانی و پانته آ بهرام از فرط زیبایی و دقت حرفی برای گفتن نمی گذارد. از آخر فیلم شروع کنیم، هنگامی که تماشاچی به پایان فیلم می رسد و می خکوب روی صندلی و درگیر جدالی درونی با خود شده و با سکوت و تفکر از سینما خارج می شود. فیلم دارای داستانی منسجم است که می تواند برشی از روابط پیچیده هر یک از ما در زندگی باشد که هم ما و هم اطرافیان ما را درگیر خود کرده است. موقعیت هایی از زندگی که به خود حق می دهیم اما دیگران را از تیغ تیز قضاوت می گذرانیم. واقعا چرا به اینگونه رفتار می کنیم؟ کوچه بی نام به ما می گوید صورتی در زیر دارد آنچه در بالاستی نادانی را به رخ ما می کشد و شرم آن را به تلخی به کام تماشاچی می چشاند. تمام فیلم خیال می کنی که فیلم، داستان و سر و سامانی ندارد، همان گونه که در زندگی روزمره خود تکرار و ماجراهایی معمولی، احساس بیهودگی به آدم می دهد. اتفاقی نیافتاده که منتظر نتیجه ای شویم. عین زندگی معمولی آدم ها که ماجرایی در آن نیست. بسادگی دچار سطحی نگری هایی در مورد دیگران می شویم، قضاوت در مورد ظاهر دختری مبتذل، در مورد پدری متعهد، در مورد مادری مذهبی، در مورد مادری بی منطق و زورگو... و ما کودکانه بدنبال خیر و شر هستیم. کارگردان ما را به خیابان های سر راست نتیجه گیری می برد و هنگامی که در نهایت دست و پا زدن در یک داستان تکراری می شوی... ناگهان با یک شوک، یک خاطره، یک گذشته که تمام عمر روی شانه های یک مرد سنگینی می کند و یک زن صبورانه آن را در دل خود نهفته است تماشاچی را به قضاوت می کشاند. تماشاچی در انتهای فیلم، خود بازیگر ادامه فیلم می شود و می خواهد حرف بزند، اما نمی تواند. می خواهد فکر بد کند اما نمی شود. می خواهد دفاع کند اما نمی شود. تماشاچی دچار تعارض و حیران از سینما بیرون می رود. هاتف علیمردانی نویسنده و کارگردان فیلم چه دغدغه های داشته و به چه فکر می کرده؟ این فیلمساز جوان با این فیلم نشان داده است که سرشار از استعداد و خلاقیت است و برای آینده سینمای ایران امیدی دیگر آفریده است. من حیران از سینما خارج شدم. حیرتی آمیخته به لذت. کوچه بی نام (بهترین فیلم از نگاه مردم در جشنواره فجر) را باید دید. * پژوهشگر اجتماعی