نگاه ایران/ مریم صابری: گروه آژانس همکاری های بین المللی ژاپن (جایکا) در سال 2007 وارد ایران شد تا به ایرانیان کمک کند تا  تالاب بین المللی انزلی را که از سال 1993 در فهرست تالاب های مونترو قرار گرفته است نجات دهند. فهرست مونترو به تالاب های در معرض خطری گفته می شود که در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده اند. تالاب انزلی در سال 1349 در کنواسیون رامسر به ثبت رسیده است.  پیمانی که برای حفاظت از تالاب ها و حیوانان و گیاهان وابسته به آن ها بین 18 کشور منعقد شد. اما اکنون 168 کشور جهان عضو این پیمان هستند و به عنوان یکی از پیمانهای مهم محیط زیستی محسوب می شود. اما تالاب انزلی بعد از سال 49 به دلیل  فعالیت های انسانی مورد تخریب قرار گرفت. ورود فاضلاب های صنعتی و شهری و زباله های جامد، صید بی رویه و شکار، برداشت بی رویه آب برای مزارع زندگی این تالاب را به خطر انداخته است. برداشت بی رویه درختان در حوزه های بالادست نیز باعث شد تا حجم عظیم رسوبات توسط رودخانه ها شسته و به این تالاب برسد و در نهایت امروز شاهد کاهش عمق این تالاب از 11 به دو متر باشیم. گروه جایکا فاز اول پروژه را در سال 2007 تا 2012 در انزلی انجام داد و بنا به درخواست ایران در سال 2014 فاز دوم پروژه را آغاز کردند. آنها تجربیات احیای تالاب «کوشی رو» ژاپن را با خود به ایران آورده اند تا به قول خود ایران آن اشتباهات را تکرار نکند. در روز جهانی تالاب توموئو آئوکی مشاور ارشد تیم کارشناسی جایکا و ایتارو اوکودا معاون سرپرست تیم کارشناسی جایکا در مرکز قم گوده انزلی حاضر بودند که آئوکی پاسخگوی سوالات نگاه ایران درباره عملکرد گروه جایکا و تالاب انزلی بود. آئوکی مهم ترین مشکلات تالاب انزلی در ابتدای حضورشان در گیلان را فاضلاب، پسماند جامد، کاهش عمق تالاب تصرف اراضی حاشیه تالاب و همین طور صید و شکار غیر قانونی بیان می کند. مشاور ارشد تیم کارشناسی جایکا هدف اصلی پروژه  را توانمندسازی طرف ایرانی برای مدیریت و حفاظت از محیط زیست می داند. برنامه پایلوت مشترک و همچنین آموزش کارشناسان سازمان دیگر اهداف پروژه هستند که آئوکی به آن اشاره می کند.   آئوکی در پاسخ به سوالی درباره نگاه استاندارد و نگاه کالایی به تالاب توضیح می دهد: در کنوانسیون رامسر استفاده خردمندانه از تالاب آورده شده است. تقریبا اکثر تالاب ها توسط مردم به شیوه های مختلف مثلا برای صید و شکار مورد استفاده قرار می گیرند و نمی توان استفاده اقتصادی از تالاب و نفعی که برای ذینفان دارد را نادیده گرفت. او ادامه می دهد: اما این استفاده نباید بیش از اندازه  باعث تخریب آن شود. در واقع باید حفاظت و استفاده در کنار هم دیده شود و برای حفظ شرایط مطلوب محیط زیستی آن باید راهی پیدا کنیم. آئوکی سیستم آب بندان داری تالاب انزلی را نمونه خوبی از این موضوع می داند که یک بخش با محدودیت و ضوابط مشخص  برای صید و شکار به اشخاص حقیقی واگذار می شود. او در واقع تاکید می کند که برای حفظ شرایط مطلوب محیط زیستی همکاری  و حمایت مردم محلی و  ذینعفان حتماً مورد نیاز است. آئوکی معتقد است با استفاده از آموزش های محیط زیستی و فعالیت های روابط عمومی باید همکاری های مردم انزلی در جهت حفاظت از تالاب را در عین استفاده خردمندانه از تالاب به دستت بیاوریم. اما راه دیگری که مشاور ارشد تیم کارشناسی جایکا به آن اشاره می کند همان چیزی است که در چند سال اخیر زیاد درباره آن صحبت می شود؛ فعالیت های اکو توریسمی. آئوکی می گوید: اما اغلب مفهوم اکوتوریسم درست بیان نمی شود و صرفاً با گردشگری و لذت مردم از طبیعت اشتباه گرفته می شود. او توضیح می دهد اکوتوریسم فقط لذت بردن از طبیعت نیست بله شرکت کنندگان در برنامه های اکوتوریسمی باید با ارزش های زیست محیطی  آشنا و ترغیب شوند که در حفاظت آن منطقه همکاری کنند. او که تقریباً 9 سال اخیر فعالیت های انزلی را رصد می کند می گوید: در حال حاضر در تالاب انزلی فعالیت اکوتوریسم انجام نمی شود. ولی پتانسیل بالایی با توجه  به شاخص های محیط زیستی و حضور پرنده های مهاجر در آن وجود دارد. آنها در این مسیر فعالیت های اکوتوریسمی در روستاهای حاشیه تالاب برنامه ریزی کرده اند که در حال اجرا است.  وی همچنین می گوید: در حال برنامه ریزی برای احداث یک مرکز بازدید کنندگان در تالاب انزلی هستیم تا آموزش هایی زیست محیطی در مورد تالاب انزلی را برای بازدید کنندگان داشته باشیم. از او درباره نتایج ملموس حضورشان در انزلی و نتایج عملکردشان می پرسم. آئوکی با اشاره به اینکه نباید فراموش کنیم که  این یک پروژه مدیریتی است دستاورد مشخص تیم جایکا را تشکیل کمیته حفاظت از تالاب انزلی به ریاست استاندار گیلان و عضویت ارگان های ذی ربط تالاب انزلی می داند و یکی از اهداف تیم جایکا در فاز دوم را فعال سازی و تقویت این کمیته عنوان می کند.   آئوکی در صحبت های خود در مراسم روز جهانی تالاب گفته بود که احیای تالاب کوشی رو 30 سال طول کشیده است. از او می پرسم آیا زود است که ما درباره نتایج ملموس پروژه سوال بپرسیم؟ او پاسخ می دهد: تغییرات زیست محیطی و بازسازی و احیای یک اکوسیستم یک روند طولانی است و زمان  نسب تا زیادی می گیرد. آئوکی اما انجام برنامه های عملیات را رد نمی کند و می گوید: می توانیم کارهای زیادی مانند لایروبی و ساخت سازه هایی در تالاب برای جلوگیری از روند فعلی انجام بدهیم اما تأثیر آن بزرگ نخواهد بود. وی ادامه می دهد باید بدانیم که تغییرات در زمان طولانی رخ می دهد. مشاور ارشد تیم کارشناسی جایکا اما یادآوری می کند که این نظر به این معنی نیست که نباید کاری کنیم. او معتقد است تالاب انزلی نیاز فعالیت های موثر، کارا و مستمر دارد و ما فقط در صورت استمرار می توانیم شاهد نتایج مثبت باشیم.