نگاه ایران/ علیرضا محمدی گرفمی رویکرد بشر به مشورت و تبادل نظر با صاحبان فکر و تجربه، پیشینه ای به قدمت زندگی او دارد و بیراه نیست اگر بگوییم یکی از اصلی ترین علل عقب ماندگی کشورها و شهرهای توسعه نیافته، در بی کفایتی و عدم بهره برداری از سازوکارهای عقل جمعی و مدیریت مشورتی است. ارزش و اهمیت روزافزون نقش مردم در اداره جوامع و رشد نظام های مردم سالار موجب توجه به ایده مشارکت مردم در امور شده و حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش مقبولیت عام یافته است، به گونه ای که امروزه  فکر بر حق بودن مردم برای دخالت در اموری که مربوط به زندگی آن ها است، در بسیاری از جوامع ضرورتی انکارناپذیر است. در کشور عزیزمان ایران نیز می توان تشکیل شوراهای شهر و روستا را یکی از بارزترین نشانه های توجه به حق مردم بر تعیین سرنوشت زندگی شهری و یا روستایی آنان دانست. طبق قانون اساسی و قانون شوراهای اسلامی، نقش اصلی در مدیریت شهری بر عهده شوراهای اسلامی شهر(که نمایندگانش از طرف مردم انتخاب شده اند) گذاشته شده است و همه برنامه ها و تصمیم گیری های شهرداری باید با هماهنگی و نظارت این شوراها انجام پذیرد. شورا و اعضای آن به صورت فردی و گروهی نقش به سزایی در تصمیم سازی های شهر و افزایش سطح کارآمدی نهادی چون شهرداری دارند و تاثیرات آنان در تصمیم گیری ها و انتخاب بهترین راه از میان شقوق متصور برای نیل به اهداف عالیه شهر بر کسی پوشیده نیست. ازاین روی یکی از وظایف مهم شوراهای اسلامی شهر نظارت بر امور شهرداری ها است. شورای اسلامی بر اساس اصول موکد قانون اساسی باید بر پیشبرد برنامه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی و سایر امور رفاهی نظارت نماید؛ چراکه شورا آشناترین نهاد با موقعیت ها و مقتضیات محلی است و با بررسی و شناخت کمبودها و نیازها و نارسائی های گوناگون محلی و ارائه راه حل های  لازم می تواند نقش مهمی در استفاده مطلوب، موثر و بهینه، ازجمله امکانات، ظرفیت ها، نیروها، منابع و فرصت ها ایفا نمایند. در یک جمع بندی کلی تأثیر شورا بر مدیریت شهری را می توان به سه دسته فعالیت عمده تقسیم کرد که عبارت اند از : انتخاب شهردار، تصویب برخی از امور شهرداری و نظارت بر امور شهرداری به نظر می رسد پس از گذشت بیش از سه سال از تشکیل شورای چهارم شهر رشت برای هرگونه ارزیابی از عملکرد آن باید دید در کدام یک از این حوزه ها به نحو مطلوب عمل شده است؟ البته بررسی هرکدام از این سه مهم پارامترها و معیارهای خود را داشته و باید برای شهروندان مستند و مستدل تبیین شود و یقیناً در این مجال نمی گنجد. اگرچه در موضوع انتخاب شهردار وضع آن قدر برای شهروندان واضح و آشکار است که نیازی به مستندات خاص و تحلیل های پیچیده نیست! چراکه هنوز چند هفته از بحث و جنجال طولانی مدت پیرامون استیضاح شهردار (منتخب همین شورا در سال گذشته) نمی گذرد و در همین شورا تعداد شهرداران و زمان هایی که شهر بدون شهردار و با سرپرست های موقت اداره شده به اندازه ای هست که بتوان ادعا کرد بشدت در این زمینه عدم ثبات وجود داشته و خرد جمعی شورا نتوانسته کارنامه قابل قبولی در این زمینه کسب کند. اما آنچه انگیزه نگارش این یادداشت شده نه بحث انتخاب و صلاحیت های شهردار که سخنی است با رشتوندان عزیز پیرامون انتخابات پیش روی آنان... چراکه در آینده ای نه چندان دور مجددا در معرض انتخابات شورا قرار خواهیم گرفت و آنچه را که از تجربه این روزها باید به خاطر داشته باشم اینکه باید نهایت دقت را به خرج دهیم که سرنوشت شهر را به مجموعه ای بسپاریم که تک تک افرادش در کنار دانش و تخصص از توان انجام کارگروهی نیز برخوردار باشند و دغدغه اصلی شان مباحث توسعه شهر باشد تا معضلات و مشکلات شهری مان در هزارتوی تصمیم گیری های نه چندان پیچیده و حاشیه های حول وحوش آن گم نشود. با احترام به تک تک اعضای محترم چهارمین دوره شورای شهر رشت و توانمندی های فردی این عزیزان در عرصه های مختلف باید به عرض برسانم کارنامه و خروجی گروهی این مجموعه از دید تعداد قابل توجهی از متخصصان و دل بستگان این شهر بشدت دچار ضعف و ایرادهای جدی است. وقتی فلسفه وجودی اعضای شورای شهر، حل مشکلات مردم و شهر است چگونه باید در آغاز چهارمین سال فعالیت این منتخبین شاهد آن باشیم که شورا نه تنها در حل مسائل داخلی خود عاجز مانده که حتی مسئولین بلندمرتبه شهر و استان را که کمر همت به گشودن این گره کور بسته اند  را نیز دچار اختلال کرده تا گره ای بر دیگر گره های مشکلات شهری افزوده شود. استیضاح شهردار و حواشی پیرامونی اش از اذهان عمومی مردمان این شهر پاک نشده ماجرای انتخاب هیات رئیسه سال چهارم شورای شهر رشت جنجالی می شود و این سؤال به ذهن متبادر می شود که مگر تفاوت صندلی ریاست و سایر صندلی ها شورا برای خدمت رسانی به مردم چقدر است که این همه اشتیاق برایش وجود دارد؟!... و جلسه پشت جلسه که تشکیل نمی گردد و هیاهو پشت هیاهو، مردمان خسته از این همه جنجال را به این نتیجه می رساند که گویا ماجراهای شورا چهارم را سر بازایستادن نیست و در این میان فضای حاکم بر شهر و برخی رسانه های آن (که در زمان های مختلف آتش بار گروه های درگیر را حمایت می کند) فقط زمانی آرام می گیرد که شورا به تعطیلات دوهفته ای تابستانی برود.... و بدیهی است شورایی که وقت جلسات و لابی های زمان بر و طولانی مدتش صرف چنین مسائلی می گردد چه اندک زمانی برای نظارت بر شهرداری و یا تصویب و برنامه ریزی برای امور شهر خواهد داشت! این روزها فارغ از دل بستگی های رنگارنگ موجود به هریک از این دو نهاد(شهرداری و شورا) و بداخلاقی هایی که با شدت و ضعف های گاه و بی گاه توسط حامیان متعصب دو طرف در فضای شهری پراکنده است آنچه بیش ازپیش نمایان تر می شود تاثیرات متقابلی است که این دو مجموعه بر هم می گذارند و بحران هایی که از یک مجموعه به دیگری انتقال می یابد و خروجی اش چیزی نخواهد بود جز اینکه نیازهای اصلی شهر و مردمانش در این بلوا نادیده گرفته شود و بدیهی است که در چنین شرایط تهی از خردورزی،  روزبه روز گروه ها و متخصصانی که می توانند در فرایند توسعه شهری نقش اساسی ایفا کنند به حاشیه رانده می شوند. این تعلق که ترا هست به آب و گل جسم / باورم نیست که از خویش برآیی در خواب (صائب) نگاه ایران: انتشار اخبار و یادداشت های دریافتی به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت انجام رسالت مطبوعاتی و احترام به مخاطبان منتشر می شود.