نگاه ایران/ مهدی گلپور  سال هاست تلاش میشود جملات مضحک و متعفنی که به عنوان لطیفه و جوک و با هدف قرار دادن پیوستگی رنگین کمان قومیت های ایرانی در میان ما شیوع دارد ، با آگاهسازی و گسترش شاخصه های فرهنگی جامعه ، از میان ما زائل گردد. البته همیشه توجیهاتی نظیر ظرفیت و تحمل و منظور ی غیر از معنای مرسوم و .. نیز از سوی برخی در برابر این تلاش فرهنگی ارایه شده و میشود که بالطبع در برخی موارد این توجیهات تنها برای تبری گوینده است و خود توجیه گر هم معتقد به رواج این مطالب نیست و از انجا که «دفاع حق» از «ناحق» هیچگاه به تبرئه «ناحق» در نزد وجدانهای بیدار جامعه ختم نخواهد شد، چنین موجهان و توجیهشان را چندان جدی نباید گرفت. به هر صورت تلاش برای توسعه فرهنگی و تلاش برای شناساندن جایگاه طنز در نقد اجتماعی و ترسیم حدود کاربرد طنز در مواجهه با موضوعات مختلف روز ، از وظایف همه  آگاهان جامعه است. در این میان یکی از طبقاتی که سنگینی این وظیفه فرهنگی را بیش از دیگران می بایست متحمل گردند، بخش روشنفکر و تحصیلکرده جامعه است. در میان اینان، سیاستمداران و متولیان فرهنگی و صاحب منصبان حاکمیتی و افرادی که به دلایل مختلف اجتماعی و سیاسی دارای کاریزما و اتوریته اجتماعی هستند و گفتار و کردار شان در کانون توجهات بخش زیادی از جامعه است، به طرق اولی مسؤولتر هستند. اصفهانی و ترک و لر و قزوینی و رشتی و مشهدی و عرب و .. دانه های تسبیح به هم پیوسته ای هستند که حرمت شکنی نسبت به یکی از این دانه ها نمیتواند بدون تسری به دیگر دانه ها به پایان برسد. تا روزی که «یه لره » لقلقه زبان ما باشد ، حتما «یه گیلانی» هم در جای دیگری نقل محفلی خواهد بود. پدیده مؤخر «جوکهای قومیتی» در میان قدمای ادبیات این خاک سابقه ای نداشته و تنها در عصر جدید به عنوان حربه ای از سوی استعمار به منظور شکاندن اتحاد و یکپارچگی اقوام گوناگون مملکت و ایجاد تفریق و خدشه در همبستگی ملی در میان جامعه تزریق شده است. یک درنگ کوتاه در این به اصطلاح جوکها روشن میسازد که اولا بزرگترین قومها ی این مملکت در این بازی کثیف مورد هدف قرار گرفته اند و ثانیا همان اقوامی که به لحاظ موقعیت های استراتژیک جغرافیایی و یا سیاسی همیشه در مظان نفوذ و رسوخ استعمار بوده اند ،قربانی این توطئه گشته اند. دقت کنید که مرزنشینان غیور کرد و آزادمردان مشروطه خواه لر و آزادیخواهان گیلک و تاریخ سازان شیراز و اصفهان ، همگی در عصر اخیر مورد این هجمه ی سنگین قرار گرفته اند . گیلکان با پیشینه تاریخی و باستانی پرافتخار که علم آزادیخواهی و استقلال از حکومت های جابر سلطنتی در میانشان در همیشه تاریخ برافراشته بوده است ، یکی از اقوامی هستند که مزایا و افتخارات فرهنگی و اجتماعیشان با عدم درک و فهم صحیح از سوی ناآگاهانه ، مورد تاخت و تاز ابن هجوهای بی مایه گشت. در سالهای اخیر، با توسعه ی سیاسی و فرهنگی به وجود آمده و با بهره گیری از فرصت رسانه های خرد مجازی ، پویشهای نسبتا موفقی در رد اهانتهای قومیتی و احترام به اقوام مختلف شکل گرفته است. امروزه در هر گوشه ای در ازای هر جوکی که متضمن اهانتی به یک قومیت است  در کنار خنده های ناآگاهان، صداهای اعتراضی نیز شنیده میشود که این اهانت ها را برنمی تابد و این اعتراض نه محدود به افراد همان قوم است که سایر قومیتها نیز در اعتراض به توهینهایی که به قومی دبگر صورت پذیرد ، به اعتراض برمی خیزند. نمونه های زیادی از این دست اعتراضات به نوشته ها و محصولات مختلف هنری ، قابل ذکر است که در این مجال قصد یادآوریشان نیست . اخیرا در صحن علنی مجلس و از سوی یکی از نمایندگان باسابقه گیلان، در ضمن اعتراض به گزارشات مدیرکل آژانس بین المللی هسته ای، شعری خوانده شد(اینجا را بخوانید) که ناراحتی دوستان و همسایگان غیور استان قزوین را به دنبال داشت. اعتراضاتی از سوی برخی چهره ها و نماینده ی قزوین و بخشی از مردم قزوین در فضای مجازی شکل گرفت . مطمئنا نگاهی به مجموعه  سخنرانی ها و اصولا سبک محاورات و گفتمان عمومی ناطقی که این روزها شعرخوانیش در مجلس باعث حاشیه هایی شده ، نشان می دهد که سابقه ای از چنین سخنان، شاید به ندرت و شاید هیچگاه مسبوق نبوده باشد و مسلما اینبار نیز شاید با برداشتی مغایر با لفظ مرسوم و شاید با اعتماد به حسن ظن حاضران و شنوندگان بیان شده است. از سوی دیگر این نماینده محترم که خود به عنوان گیلک به خوبی با این درد اجتماعی -فرهنگی آشناست و تازیانه این تفرقه افکنی و خصومت پروری ناشی از نفوذ حربه استعمار بر او به عنوان یک گیلک و گیله مرد آشناست ، به اثرات اجتماعی اینگونه مطالب و جوکها آگاه است. شاید به حق بتوان انتظار داشت که انتظار فعالین فرهنگی از ایشان و چهره های چون ایشان ، در یاری رسانی و تلاش برای زدودن جوکهای قومیتی بیش از دیگران است. چهره هایی که اگرچه از یک منطقه خاص به مجلس ورود کرده اند، اما به عنوان عصاره ملت، و قطره ای از دریای مردم ابن مرز و بوم در حقیقت نماینده و وکیل و حافظ منافع تمام مردم و تمام اقوام و ساکنان این مملکت هستند و دقیقا همین موضوعات ، تعحب از این بیانات اخیر را دو چندان میکند. پس از این اعتراضات البته ایشان و دوستداران گرامیشان اعلام نمودند که منظوری نداشته و دوستدار تمامی اقوام ایران هستند ولی همه این دلایل احتمالی و هر دلیل محتمل دیگری، نمیتواند رافع مسؤولیت یک چهره ی شاخص فرهنگی و اجتماعی و سیاسی باشد. چندی پیش با انتشار مطالبی در مورد عذرخواهی یک مسؤول شرق آسیا بخاطر قطعی برق،نماینده محترم ما با عنوان کردن همان مورد و با نیت حمایت از حقوق شهروندی مردم، خواهان عذرخواهی وزیر اقتصاد بابت فیش های نامتعارف حقوقی شده بودند که البته به درستی و با حس مسؤولیت پذیری ، این عذرخواهی توسط وزیر اقتصاد انجام شد. امروز هم به نظر می رسد به منظور اشاعه فرهنگ «پذیرش خطا» و «عذرخواهی از مردم » و همچنین به عنوان الگویی از رفتار صحیح اجتماعی در برابر جوکهای توهین آمیز قومیتی، صحیح ترین نوع مواجهه با این خطای غیر عمد ، پوزش و عذرخواهی از هموطنان همسایه ما باشد. ما گیله مردان و گیل زنان گیلانی به عنوان بخشی از تار و پود در هم تنیده اقوام ایرانی، از هموطنان همسایه قزوینی خود پوزش میطلبیم و به جد معتقدیم نماینده شهرستان صومعه سرا نیز هیچ ابایی از پذیرش اشتباه و عذرخواهی بابت این سهو اتفاق افتاده ندارد. سیاستمدار باسابقه شهر ما با عذرخواهی از مردم غیور همسایه ما ، فرهنگ والا و بی دگم اندیشی و منصف ما را بر همگان همچون گذشته عیان خواهد نمود؛ که البته مردان بزرگ سیاست بهتر از ما به صلاح خویش و شاید ما واقفند. نگاه ایران: انتشار اخبار و یادداشت های دریافتی به معنای تأیید محتوای آن نیست و صرفاً جهت انجام رسالت مطبوعاتی و احترام به مخاطبان منتشر می شود.