علیرضا محمدی گرفمی * امروزه تحرک و قابلیت بالای گردشگری  در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و محیطی برکمتر کسی پوشیده مانده است. از سوی دیگر گسترش و رشد گردشگری و افزایش آگاهی گردشگران، شرایطی را رقم زده که برای رقابت در این بازار باید خدمات ویژه و محصولات خاصی را ارئه کرد تا بتوان نیازهای رو به گسترش و تعالی مسافران کنونی را تامین نمود. در کنار انواع گردشگری ها با گرایشات خاص گونه ای نوین از گردشگری در مناطق شهری توجه برنامه ریزان گردشگری را به طرز قابل ملاحظه ای به خود جلب کرده و بسیار مورد توجه مدیران شهری واقع شده است این نوع گردشگری که از آن تحت عنوان گردشگری رویداد ها نام برده می شود شامل مسافرانی است که برای دیدن رویدادها و یا تجربه شرکت در رویدادها به سفر میروند. ابعاد این نوع گردشگری بسیار متنوع است. از اجلاس سیاسی اقتصادی در یک شهر و کشور تا جشنواره های فیلم در فرانسه و ایتالیا و… و یا جشنواره سن فرمین در اسپانیا (که گاوهای وحشی را در خیابانها آزادانه رها می کنند) تا رویداد های گوناگون ورزشی، المپیک و… باید توجه داشت که رویدادها دارای تنوع و گستردگی جغرافیایی وسیعی نیز می باشند، و می توانند در برگیرنده یک رویداد ساده برای مردم محلی یک منطقه (مسابقات کشتی گیله مردی) و یا در سطح کلان (برگزاری مسابقات جام جهانی) باشند. در این نوع گردشگری با برگزاری مراسم، جشنواره ها، مسابقات و رویدادهای گوناگون گردشگران را در ایام مختلف سال به مقصد موردنظر جذب می کنند. تا ضمن جذب گردشگر بتوانند با برنامه ریزی از ازدحام مسافر در فصول پیک کاسته و با تقسیم گردشگران در دوره های زمانی مختلف مطلوبیت بیشتری را از جذب گردشگر، نصیب جامعه میزبان کنند. ودر واقع این نوع گردشگری را می توان از محدود راه کارهایی برشمرد که سبب بازگشت و بازدید دوباره گردشگر از یک محل (وفا داری به مقصد) و یا جذب گردشگران در ایام غیراز اوج سفر می شود. مانند فصل گلاب گیری کاشان که همه ساله گردشگران فراوانی را در اردیبهشت ماه (زمان غیر پیک سفر) به سمت این شهر می کشد. باید توجه داشت که برگزاری جشنواره ها و رویدادهای مختلف فرهنگی، هنری، ورزشی و حتی سیاسی، امروزه به یکی از راهکارهای اصلی برای تقویت گردشگری در حوزه شهری تبدیل شده است. رویدادهای فرهنگی _ هنری هم که قسمت عمده ای از مراسم و رویدادها را در ایران شامل می شود، جزئی از این نوع گردشگری هستند. فعالیتها و رویدادهای فرهنگی_ تجاری همچون نمایشگاههای کالاهای گوناگون، کنسرت ها و جشنواره های موسیقی، جشنواره های صنایع دستی و محصولات خوراکی و غیره نیز از این دسته اند. برگزاری یک رویداد موجب اعتبار بخشی، توجه رسانه ها و سرازیر شدن سرمایه ها به یک محل می شود، که در پی آن تامین هر چه بهتر نیازهای مردم محلی، رشد و توسعه یک منطقه را میتواند به همراه داشته باشد. گیلان با دارابودن تنوع بسیار زیاد در رویدادها و مراسم بومی مربوط به آن همچنین پتانسیل های کم نظیر طبیعی و تنوع بالای محصولات کشاورزی و خوراکی در کنار اصالت و توانمندیهای فرهنگی قابلیت تبدیل شدن به یک قطب گردشگری رویداها در کشور و منطقه را دارا بوده و میتواند به لحاظ اقتصادی و فرهنگی تاثیرات مثبت قابل ملاحظه ای را برای مردمان این استان فراهم آورد. این رویداد ها می تواند طیف وسیعی از برنامه ها با حوزه های نفوذ متفاوت جغرافیایی را شامل شود. از جشنواره های سالانه ای نظیر جشنواره های موسیقی محلی، خوراک ها و میان وعده های غذایی، محصولات زراعی و باغی گرفته تا نمایشگاه های ملی و بین المللی کالا و خدمات و همچنین مسابقات گوناگون ورزشهای آبی و ساحلی در سطح ملی و بین المللی و… همه این موارد در شرایطی است که واقع شدن در کنار بزرگترین دریاچه جهان(دریای کاسپین) و ظرفیت های کم نظیر منطقه آزاد انزلی به عنوان نقطه ورودی – خروجی کریدور شمال جنوب و مرکز داد و ستدهای منطقه ای همچنین مزایا و فرصت های متعدد در حوزه های ترانزیت بین المللی مزیتهای بیشماری را برای گیلان در این زمینه پدید آورده است. البته باید توجه داشت که تدوین تقویم رویدادها و تعیین زمان های برگزاری مناسب و پرهیز از لجام گسیختگی و قربانی کردن کیفیت در مقابل کمیت نقش موثری در جذب مخاطبین و گردشگران خواهد داشت که به نوبه خود می تواند ضمن پاسداشت و رونق آیین ها و فرهنگ های بومی و محلی گیلان سبب تقویت اقتصادی جامعه میزبان نیز شود. در کنار موارد ذکر شده بنظر می رسد شهر رشت به عنوان مرکز استان گیلان بتواند با گسترش و ایجاد زیر ساختهای مناسب سخت افزاری و نرم افزاری، در راستای تبدیل شدن به یک مرکز رویدادها در سطح ملی و منطقه ای گامهای موثری بردارد. به شرطی که با برنامه ریزی اصولی ضمن تنوع بخشی به قابلیت های گردشگری با پرهیز از رفتن به سمت گردشگری انبوه بتواند گردشگران را در فصول غیر پیک جذب این شهر کند. از جمله نمونه های قابل اشاره که قابلیت تبدیل شدن به یک رویداد ملی را دارا می باشد می توان به جشنواره گلهای شمعدانی رشت اشاره کرد که با برنامه ریزی مناسب گروه های مردمی امسال وارد دومین سال خود شده است. این جشنواره که با هدف تبدیل شدن به بزرگترین جشنواره گل و گیاه کشور توسط کارگروه گردشگری مجمع متخصصین گیلان در کنار سمن ها و سازمانهای مردم نهاد فعال شهر رشت با حمایت و همچنین پشتیبانی سازمانها و مدیریت های تابعه شهرداری رشت پی ریزی شده نمونه ای از این رویدادهاست که با موفقیت در زمینه جذب مشارکت رشتوندان دومین سال خود را نیز تجربه کرده و این نوید را میدهد که درصورت حمایت و داشتن برنامه های مدون میتوان به داشتن رویدادهایی از این دست در فصول مختلف سال امیدوار بود. در پایان این نوشتار لازم میدانم یادآوری کنم کارگروه گردشگری مجمع متخصصین گیلان که مجموعه کم نظیری از بهترین اساتید برنامه ریزی و نیروهای متخصص گردشگری استان را دور هم جمع کرده می کوشد به عنوان یک بازوی مشورتی بتواند نظر مسئولین محترم استان و همچنین شهرداری رشت را نسبت به تدوین برنامه های جامع و راهبردی گردشگری استان و شهر رشت در بازه زمانی مشخص و نزدیک جلب نماید تا با توجه به زمان بر بودن چنین مطالعاتی بتوان جلوی فرصت سوزی های بیشتر در این عرصه را گرفت و با مدیریت دقیق و هدفمند در کنار تدوین استراتژی های لازم در جهت توسعه استان با تکیه بر صنعت گردشگری گام برداشت. *مدرس دانشگاه و رییس کارگروه گردشگری مجمع متخصصین گیلان نگاه ایران: انتشار اخبار و یادداشت های دریافتی به معنای تأیید محتوای آن نیست و صرفاً جهت انجام رسالت مطبوعاتی و احترام به مخاطبان منتشر می شود.