نگاه ایران/مریم صابری: شاید پرورش زالو موجودی که به مکیدن خون انسان شهرت دارد کمی عجیب باشد. اما این موجود به عنوان یکی از درمانگرهای انسان از قرن ها پیش شناخته شده و حتی در در قانون بوعلی سینا فصلی درباره زالو و علایم زالوهای سمی و زالوهای مفید آمده است. اما 8 جوان برای اولین بار در کشور به صورت گسترده دست به پرورش زالو زده اند و شرکت تعاونی تولید زالوی طبی ( گیلان لیرو) را ثبت کرده اند. برای پیدا کردن علیرضا تندور که مجری طرح است باید به لولمان فومن برویم.(گزارش تصویری) خانه مادربزرگ پدری اش. جایی که به بهشت شباهت دارد. عطر گل محمدی و آلوچه های قرمز و سبز، درخت انبه و آلو باعث می شود چند دقیقه فراموش کنیم برای چه به اینجا آمده ایم. اما ما برای ثبت این زیبایی بهشت مانند به لولمان فومن نیاده بودیم. بعد از رد کردن این حیاط زیبا ساختمانی تازه ساخت و استخری که آزولا سطح آن را پوشانده مشخص است. اینجا محل پرورش زالو است. جایی که علیرضا تندور به همره ۳ برادر خود مهدی، مسعود و هادی، امیر محمد عاشوری (پسر عمه) و سه تن از دوستانش رضا بیات، مصطفی رفعی نژاد، پوریا زارع که متخصصان نرم افزار هستند برای اولین بار به صورت اصولی به پرورش زالو مشغول هستند. علیرضا متولد ۱۳۶۵ و فارغ التحصیل مهندسی نرم افزار و دانشجوی ارشد روان شناسی بالینی است، اما اکنون در فکر پرورش زالو برای مکیدن خون انسان است. مکیدنی که البته از خوردن انواع و اقسام داروهای شیمیایی بهتر عمل می کند و از سوی دیگر پولی کمتری نیز صرف درمان می کنند. علیرضا می گوید از سال ۸۳ و در گفنگو با یکی از دوستان خودش به نام قاسمی که اکنون یکی از بزرگان طب و شاگرد آیت الله عباس تبریزیان به طب سنتی فکر می کرده است. به یاد می آورد: با او درباره طب سنتی صحبت می کردم و خیلی نظراتش را قبول نداشتم مخصوصا در خصوص طب. این موضوع تا سال ۸۶ ادامه داشت و می دیدم که طب سنتی در حال جواب دادن در جامعه است و زاویه گرفتن من از سر لجبازی است. وارد این حوزه شدم و مطالعه کردم و خوشم آمد. من به صورت وسیع شروع کردم به تحقیق کردن و طبایع را شناختم و حتی به خانواده و آشنایان توصیه هایی می کردم. درمان بیماری پدر با سه زالو اما اتفاق اصلی که باعث می شود وی به سمت کار پرورش زالو برود بیماری پدرش بود. از بیماری عروق پدرش می گوید و اینکه برای درمان به تمام بیمارستان های خصوصی و دولتی تهران مراجعه کردند اما ولی هیچکدام نتیجه ای نداشت درواقع تشخیص نمی دادند که باید چه کاری انجام دهند. می گوید: در این وسط یکی از دوستان زالو درمانی را توصیه کرد. این در حالی بود که در بیمارستان های تهران شبی دو میلیون هم هزینه کردیم. با کمترین هزینه بهترین نتیجه را هم گرفتیم. با سه زالو و یک اصلاح تغذیه بابا خوب شد؛ کلا با ده هزار تومان. استارت کار ما از جایی شد که ما دنبال زالو بودیم. نزدیک عید بود و از همه عطاری ها سوال کرده بودیم. می گفتند زالو خوبی نیست و نهایتا ما سه تا زالو بدرد نخور پیدا کردیم. البته بخشی از نتیجه مثبت در درمان بابا اثر روانی بود که ما برای بابا جا انداخته بودیم. الان بسیاری به روپوش سفید و گوشی حساس هستند و وارد مطب که می شوند حالشان خوب می شود. این ماجرا شروعی برای قدم گذاشتن علیرضا و برادران و دوستانش در مسیری جدید می شود. می گوید: ما گفتیم اگر تجهیزات طب پاتولوژی در حال پیشرفت است بخش طب سنتی هم باید تقویت شود. خیلی ها به سمت عرقیات و تولید داروهای گیاهی رفتند ولی در زمینه زالو که می تواند مشکل ایجاد کند تولید کننده نداریم. زالوی درمانگر خودش توضیح می دهد که چطور زالو می تواند مشکل نیز ایجاد کند: زالو با خون سروکار دارد. این زالو از مزارع و آبندان ها جمع می شوند و در چرخه درمانی استفاده می شوند. ما نمی دانیم این زالو ها از چه خونی تغذیه کردند و ممکن است که ناقل یک بیماری بی خاصیت و یا کم خاصیت باشند. به همین دلیل بر روی این کار تحقیق کردیم. زالو اگر در همه بیماری ها قاطع درمان نداشته باشد بی تاثیر هم نیست. سینوزیت، میگرن، گل مژه، عفونت لثه، قلب و عروق و اسپاسم عضلانی و دیابت با زالو درمان می شوند. می گوید آدم مستقلی است و همین نکته هم باعث شده تا اما و اگر های اول کار و حتی کنایه ومسخره برخی از اطرافیان نتواند او را از مسیری را که انتخاب کرده برگرداند. علیرضا ادامه می دهد: اما به شدت اهل مشورت گرفتن به خصوص با پدرم هستم. مشورت را با اهلش انجام می دهم. اما اگر کسی بخواهد در کارم دخالت کند به خصوص اگر تخصصی هم نداشته باشد اجازه نمی دهم من به ایده ام اعتماد داشتم و خوب بررسی کرده بودم. اما اعتراف می کند که فکر نمی کرده به این زودی موفق شود. مجری طرح خودم هستم ۷ نفر دیگر هم هر کدام بخشی از کار را انجام می دهند. چندتا از بچه های دانشگاه که به زبان مسلط هستند کار ترجمه را انجام می دهند. چند نفر به صورت پروژه ای یا پاره وقت هم با ما کار می کنند. از کرج تا فومن تقریبا دو سال صرف مطالعه و نگهداری خانگی و تحقیق کردیم. از سال ۹۱ به صورت جدی استارت زدیم و ابتدا در کرج خواستیم با دریافت مجوز کار را پیش ببریم. در اتاق مدیر را باز کردیم گفتیم که می خواهیم این کار را انجام بدهیم. اما عملا چیزی که به ما گفته شد سنگ های بزرگی در سر راه بود. می گویم جهاد کشاورزی؟ می گوید ترجیح می دهد نام سازمان را نگوید. داشته های برادران تندرو آنقدر نبوده تا بتواند شرایطی که مدیر می خواهد را فراهم کند. می گوید: ناراحت از سنگ اندازی هایی که در این مسیر بود تصمیم گرفتیم در زمینی که در شمال داشتیم استفاده کنیم. زمین پشت خانه مادر بزرگ بود. وسعت زمین مناسب بود اما حالت باتلاقی داشت و زمان و هزینه زیادی برای تغییر زمین و اماده سازی آن انجام دادیم. کار برادران و دوستانش را جهادی می داند و می گوید: در گیلان هم با استقبال خوبی مواجه نبودیم و چندان ما را جدی نگرفتند. سرمایه ما وام 10 میلیونی با سود ۲۴ درصد بود که می توانست به راحتی ما را نابود کند. در حین آماده سازی زمین و احداث ساختمان علیرضا و همکارانش کار پرورش را در سالنی که برای عمو علیرضا بود انجام می دادند. از همان دوران می گوید: خرید و فروش داشتیم ولی نفعش هنوز به بچه ها نمی رسید و صرف آماده سازی کارگاه می شد. فقط هزینه بیل مکانیکی که چند بار برای آماده سازی زمین آمده چیزی در حدود ۲۰ میلیون شد. تا وسط های راه رفته بودیم و تقریبا نقدینگی نیز نداشتیم و بچه ها خسته شده بودند تا اینکه سپاه فومن ما را پیدا کرد. حمایت سپاه و صندوق کارآفرینی علیرضا از حمایت سپاه بسیار راضی است. این جوان کارآفرین ادامه می دهد: طرح را برای بسیج سازندگی ناحیه سپاه توجیه کردیم و آن ها بسیار استقبال کردند. سپاه 10 میلیون تومان به طرح ما کمک کردند. شاید الان 10 میلیون خیلی زیاد نباشد ولی حمایت معنوی سپاه بسیار برای ما تاثیرگذار بود. الان هم لوگوی سپاه در سایت ما هست درواقع اسم و سایه اش در کنار ما است. علیرضا کمی از مدیرانی که باید توجه بیشتری به طرح می کردند شکایت داشت. وی با اشاره به همایش دو روزه کارگاه خودشان در فومن می گوید: در این همایش وقتی رئیس محیط زیست آمد تا آخر نشست و سوالات علمی مطرح می کند و یا فرمانده سپاه عذرخواهی می کند که نمی تواند حضور پیدا کند و جانشین می فرستد برای من خیلی ارزش دارد. ولی متولی این کار در همایش حضور پیدا نمی کند اما در زمان افتتاح طرح حضور داشتند. وی دیگر نهاد حمایتی را صندوق کارآفرینی امید معرفی می کند و می گوید: صندوق کارآفرینی امید هم در کار تاثیر داشت. هرچند در ابتدا به طرح خیلی اعتماد نداشتند و خیلی تلاش کردیم تا طرح را توجیه کنیم. ولی الان ما را به عنوان پشتیبان طرح در گیلان می شناسند و ما در تلاش هستیم تا به عنوان پشتیبان طرح در کل کشور شناخته بشویم. بدون رقیب از شرایط پرورش زالو در دیگر استان با هم باخبر است و تولیدکننده زالو را دو دوسته تعریف می کند. علیرضا با بیان اینکه برخی از فروشنده های زالو به راحتی در اینترنت پیدا می شوند می گوید: اما خیلی ها حتی ۵۰۰ زالو را از نزدیک ندیده اند و با احساسات مردم بازی می کنند. اما دسته دیگر تولید می کنند اما چون نمی توانند مجوز بگیرند نمی توانند پررنگ شوند و ما درگاه امنی برای آن ها شدیم با ما برای خرید و فروش هم در ارتباط هستند. اما تولید کننده جدی در ایران نداریم و شاید همین بدون رقیب بودن ما باعث شده که خیلی رشد کنیم. شرکت تعاونی تولید زالوی طبی گیلان هنوز به صادرات نرسیده اما ۲۰ اردیبهشت برای شرکت در جشنواره ای که می تواند مقدمات صادرات را فراهم کند عازم مسکو شده اند. از جملات علیرضا تندرو می توان خواست و تلاششان را برای کاهش درد مردم در هنگام درمان درک کرد. از خبر انحلال معاونت طب سنتی در وزارت بهداشت راضی نیست و آن را خبر خوبی نمی داند. می گوید باید کمی نگاه مان را عمیق تر کنیم به آنجایی که به نظرش مافیای درمان بر بخش اعظم ساخت و پخش داروی جهان حضور دارد. اگر خاک ها را کنار بزنیم می بینیم این مافیای درمان پدر مردم را درمی آورد. خون و پول مردم را می خورد اما انگار ما نمی بینیم. حالا علیرضا و دوستانش برای تاثیر گذاری طب سنتی و استفاده راح تر از آموزه های این طب در پی ساخت نرم افزار جامع طب اسلامی هستند. نرم افزاری که براساس ۱۱ هزار روایت و بر گرفته از دیدگاه آیت الله تبریزیان است.   گفتگو با مسعود تندرو برادر علیرضا به دنبال احیای طب سنتی هستیم زالو چه کمکی می تواند به درمان بیماری ها بکند؟ پرورش زالو سودآور است؟ کار چه سختی های دارد؟  این سؤالات و سؤالات بیشتر را با مسعود تندور بردار علیرضا مطرح کردیم. او که در زمان تحقیقات شانه به شانه  برادر کار کرده به سؤالات ما پاسخ می دهد. در مورد چگونگی زاد و ولد زالو کمی توضیح دهید؟   زالو دو جنسه است. یعنی هر زالو عضو تناسلی نر و ماده را همزمان دارد. هربار که بقای نسلشان اتفاق می افتد زالو بارور می شود. زالو ها پیله می زند که با آن کوکون گفته می شود. هر زالو ۳تا ۸ کوکون می زند بستگی به تکنیک پرورش دارد و درهر کوکون ۱۰ تا ۱۲ زالو است. یعنی ما الان تکثیر زالو را یک به پنجاه داریم. در بد ترین حالت هم یک به 10 داریم. در آخر زمستان و اوایل بهار جفت گیری اتفاق می افتد و درتابستان کوکون ریزی داریم و اوایل پاییز لارو ها به دنیا می آیند. در اینجا کار پرورش و تکثیر انجام می شود. روش های تغذیه را انجام بدهیم. وقتی بالغ شد و آنزیم ها در بزاقش شکل گرفت آماده درمان می شود. برای درمان زالو باید چند خاصیت داشته باشد؛ اول اینکه آنزیم در بزاقش شکل گرفته باشد. دوم اینکه گرسنه باشد یعنی ۲۰ کیسه خونش خالی باشد. میزان مراقبت چگونه است؟ بستگی به حجم تولید و فصل دارد. در فصل زمستان رسیدگی کمتر می خواهد و در تابستان بیشتر. به گرما بیشتر حسا س هستند. دما و رطوبت باید چک باشد. ترکیبی از آزولا و خون پستاندارن مانند گاو و اسب نیز غذای زالو است. اگر کسی قصد شروع کار داشته باشد در یک فضای ۲در ۳ می تواند با ۱۰۰ مولد شروع کند. آقای تندرو بازاریابی برای زالوهای آماده چطور انجام می شود؟ از سال ۷۶ نمودار استفاده مردم از طب سنتی در حال افزایش است و کسی هم نمی توانند جلوی موج را بگیرند. پزشکی نیست که بگوید می توانم دیابت و یا فشار خون را درمان کنم. اما در طب سنتی مردم با حداقل هزینه نتیجه می گیرند و بنابراین خودشان می آیند به این سمت. مشتری های اصلی ما پزشکانی هستند که طب سنتی کار می کنند. کسی که می خواهد زالو درمانی کند ترجیح می دهد از جایی که معتبر است، زالو تهیه کند. در کشور ما تولید کننده نداریم و بیشتر صیاد هستند. در بهار و تابستان که زالو خوب پیدا می شود ما ترجیح می دهیم کار نکنیم. اما در پاییز و زمستان بیشتر پای کار هستیم. سال گذشته کل بار را در سه قرارداد فروختیم که یک رکورد بی نظیر است. از نظر اقتصادی نفع های دیگری هم دارد. مردم با هزینه کم درمان می شوند. لباس، سیگار و لوازم صوتی و تصویر ما نسبت به کشورهای غربی فرق می کند و مطمئن باشیم دارویی که به دست ما می رسد با دارویی که خودشان مصرف می کنند فرق می کند. ما با سرمایه گذاری در طب سنتی از پول دادن برای خرید این داروها جلوگیری می کنیم و از خروج ارز جلوگیری می کنیم و وقتی به صادرات دست پیدا کنیم ارز را نیز وارد کشور می کنیم. یک مشتری داریم در تهران که همیشه قیمت بالا از ما می خرد. به خاطر مشکلی که در قرارداد قبلی برای او پیش آمده بود و طرف قرارداد کلاهبرداری گرده بود.  اصولی کار کردن باعث شده که در بازر به ما اعتماد داشته باشند. البته مردم عادی هم مشتری زالوهای ما هستند ولی ما وقت نداریم که برای چند تا زالو درگیر بشویم. استفاده بدون حضور پزشک هم امکان پذیر است. در بررسی هایی که در نمایشگاه انجام دادیم ۶۵ درصد از مشتری های ما خانم های جوان ساکن اصفهان، کرج و تهران بودند که از زالو برای خاصیت آرایشی استفاده می کردند. از لحاظ اقتصادی و درآمد وضعیت برای شما امیدوارکننده است؟ این کار دیر بازده است. افرادی که در تبلیغات این کار می گویند؛ کار زودبازده دو تا سه ماهه دروغ محض است. این کار فوق العاده دیر بازده اما با حاشیه اقتصادی خیلی بالا است. بازه زمانی ۱۸ ماهه با دو ماه ترولانس برای این کار وجود دارد. کار تکثیر و پرورش کمی دیربازده است. افرادی که وارد این کار می شوند باید کار قرنطیه، اطمینان از سلامت زالو، نگهداری و در نهایت خرید و فروش زالو را انجام دهند . کسی که می خواهد وارد این کار شود باید صبر و مداومت داشته باشد. اگر هزینه ها سرشکن شود شاید قیمت یک زالو برای ما ۷۰۰ تا ۸۰۰ تومان بشود. اما در زمستان قیمت فروش ما برای کسانی که با آن ها قرارداد نداشتیم  ۱۸۰۰ بود اما با افرادی که از قبل قرارداد داشتیم ۱۳۰۰ تومان قروختیم. سال به سال قرارداد سالیانه ما زیاد می شود. نگاه شما به آینده چطور است؟ نگاه ما احیای طب سنتی و رسیدن به صادرات است. اما کمی از کلاهبرداری هایی که اتفاق می افتد نگرانیم. مردم باید حواسشان جمع باشد. مثلا کسی تماس گرفته بود و می گفت که برای آموزش اولیه پرورش جایی تماس گرفته و از زالو ۵میلیون درخواست کرده بود. برای کسی که ظاهرا مشکلی نداره و حتی در تلویزیون هم حاضر شده و در باره پرورش زالو صحبت کرده قرار تعقیب صادر شده، رسانه باید حواسش باشد. باید پرسید که چرا چرا کسی نمی تواند کارگاه پرورش آنها را ببیند ؟ اگر هدف خارج کردن پول از جیب مردم است باید کسی جلوی کار آن ها را بگیرد. ما نمی خواهیم مردم از پشت ما رد شوند و دنبال کار بروند. هر کسی می خواهد با تکنیک ما کار کند طبیعتا باید زیر نظر ما کار کند. همین الان که من با شما صحبت می کنم دو تا از همکاران من در مازندران و لرستان هستند برای نظارت بر کار پرورش. هزینه رفت و آمد و اقامت به پای دعوت کننده است حالا اگر به خاطر نظارت چیزی پرداخت کردند که خیلی فشار نمی اوریم چون ما درآمدمان از جای دیگر است. البته این نگاه من با انتقاد دیگر دوستان مواجه می شود. شما چطور در این مسیر قرار گرفتید؟ چه نگاهی در شما وجود داشته که می تواند نوعی توصیه برای دیگران باشد؟ من فوق العاده در کار یدی بی استعدادم. من واقعیت های زندگی را پذیرفتم. من مهندسی نرم افزار را ادامه ندادم چون ریاضی من بد بود. تصمیم گرفتم نقاط قوت خودم را پرورش بدهم. من دوست داشتم نوآور باشم. دفتر خدمات فنی در منطقه نبود و ما اولین دفتر خدمات فنی را در منطقه زندگی خودمان در کرج باز کردیم. اولین بودن در هر کاری و همچنین شیک بودن و نظم کار برایم مهم است. ما دست به کاری زدیم که اشباح نمی شود. اگر کل مردم گیلان هم بر روی این کار برنامه ریزی کنند باز هم جا دارد. مثل ورمی کمپوست (سقف) ندارد. اگر بازار داخل اشباح بشود به سمت صادرات می رویم. بعد آن هم الان صحبت های اولیه را با دانشگاه علوم پزشکی انجام دادیم تا بر روی بحث داروسازی کار کنیم.

بحث پشتکار بسیار مهم است. به نظرم دری برام بسته نبود به هرحال راهی بود تا در باز شود. حتی در یکی از ادارات من را انداختند بیرون ولی من وایستادم و سختی ها را تحمل کردم.

  نوع و روش کار با توجه به آنکه همه چیز آن در داخل است و حتی می تواند نگاهی به صادرات نیز داشته باشد می تواند در بخش اقتصاد مقاومتی نیز به آن توجه شود؟ می توانیم از خروج ارز جلوگیری کنیم و هم به فکر وارد کردن ارز باشیم. هر ۴زالو با قیمت جهانی مساوی با یک بشکه نفت اپک می شود. باید باور کنیم یکجاهایی اشتباه کردیم. نگوییم اگر بر روی سکوهای نفتی سرمایه گذاری کردیمف پس باید همه توان و توجه را به آن سمت ببریم. چرا تایلند و ترکیه صنعت توریست خودشان را تقویت می کنند؟ نباید اینقدر به سکوی نفت تکیه کنیم. می گوییم اهل بیت خوبند ولی علمشان خوب نیست و باید در وی ترین بماند و این باعث ضربه زدن ما می شود. باید در کارهای ما جسارت وجود داشته باشد. نگاه مذهبی شما چقدر این کار شما دخیل بوده است؟ من نمی توانم علوم غربی را بپذیرم و بعد با اه اه گوشی را دستم بگیرم. نظریه داروین را بپذیرم و بعد بگوییم مرگ بر آمریکا. نمی شود بگذاریم صهیونسیت کل دنیا را بگیرد و بعد شعار بدهیم مرگ بر اسرائیل. در عمل باید کاری کنیم. متاسفانه زیاد شعار زده شدیم. باید تغییری در سیستم آموزش و درمان خودمان داشته باشیم. مدرسه، دانشگاه و بیمارستان هرچیزی که از غرب گرفتیم در جامعه ما به شکل بدی کار می کند. روایت داشتیم که از شومی زن داشتن مهریه زیاد است ما آمدیم گفتیم مهریه زیاد پشتوانه زن است از آن طرف طلاق زیاد شد. باید بازنگری اساسی داشته باشیم. اگر کاری باید انجام بدهیم باید از همین پایین انجام بدهیم.  امیر مومنین می فرماید استمرار در کار از شروع آن سخت تراست. ما خیلی از کار ها را شروع می کنیم ولی ول می کنیم. محصوصا در یک کار دیر بازده در شرایط اقتصادی فعلی همت خیلی راسخ می خواهد. دلگرمی من برادرها و اطرافیان و همسرم است که با مشکلات زندگی من می سازد. گفت وگو با مریم زاغه همسر علیرضا تندرو توکل به خدا، پشتکار و حمایت خانواده من قبل از شروع کار با علیرضا ازدواج کردم و الان یک پسر 6 ماهه داریم. با اینکه اوایل خیلی ها همسرم را مسخره می کردند به خاطر کاری که انتخاب کرده بود اما پشتکارش اجازه نداد تا حرف های منفی اطرافیان بر کارش تاثیرگذار باشد. همسرم خیلی تلاش کرد من خودم در شهر فومن شاهد دوندگی ها و سنگ اندازی بقیه بودم. در اوایل کار شک داشتم و فکر نمی کردم کار خوبی باشد ولی با همت و پشتکاری که داشت دیدم که آینده روشنی دارد. با وجود اینکه الان من ساکن کرج هستم ولی با دوری اش که در فومن حاضر می شوند با حمایت خانواده خودم و همسرم کنار می آیم. با توجه به اینکه الان رهبری بحث جنگ اقتصادی را مطرح کرده است به نظرم کار همسرم در این راستا است. برخلاف افرادی که فکر می کنند کار باید حاضر و آماده باشد، همسرم خودشان برای راه اندازی این کار زحمت کشیدند. در هر کاری سه اصل توکل به خدا، همت و پشتکار و حمایت خانواده سبب موفقیت می شود. اگر من به جای همراهی به او فشار وارد می کردم شاید مجبور می شد کار خودش را رها کند. هر کس جای همسرم بود صد بار جا خالی کرده بود اما به خاطر همت بالایی که دارد توانست به کارش ادامه دهد. صبر و تحمل کمترین کاری است که می توانم برای موفقیت وی انجام بدهم. *به دنبال درخواستهای متعدد خوانندگان پرورش دهندگان زالو این شماره ها را برای ارتباط با افراد علاقه مند اعلام کردند /09108817738 و 02632730952