[caption id="attachment_4527" align="alignnone" width="144"] مهرداد باهوج لاهوتی *[/caption] یک سال از سقوط این هواپیما گذشته و همین چند روز پیش رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز استعفا داده است. به عقیده من تصمیم آقای جهانگیریان برای استعفا کار درستی بود. حداقل اینکه مردم و خانواده هایی که عزیزان خود را در این حادثه فجیع از دست دادند متوجه خواهند شد که هنوز مسئولان کشور در حال بررسی دلایل این سقوط مرگبار هستند و در این راه هر برخوردی که لازم باشد را نیز انجام خواهند داد. اما به طور کلی معضل «سقوط هواپیما» در ایران که آمارها نیز حاکی از افزایش دفعات این اتفاق در کشور است از چند منظر مورد بررسی قرار می گیرد؛ نکته نخست آنکه در هیچ کشوری پاسخ منطقی و روشن برای سقوط هواپیما وجود ندارد چرا که همواره  دو موضوع عامل اصلی است؛ یک نقص فنی و عامل دوم خطای انسانی . در موضوع سقوط یک فروند هواپیمای آنتونوف 140 هم این دو عامل دست به دست هم داده و موجب وقوع چنین اتفاقی شده است. برداشت ما در کمیسیون عمران این بوده در این سقوط هم این دو عامل وجود داشته است. اما نکته قابل توجه آن است پیش از وقوع حادثه سقوط هواپیمای آنتونوف 140، کارشناسان در این خصوص به سازمان هواپیمایی کشوری هشدار داده بودند که با بی اعتنایی این سازمان مواجه شد همین مسئله موجب نگرانی شده است. همچنین اینکه سازمان هواپیمایی کشوری نتوانست در این مدت گزارش جامع و کاملی از تحقیقات خود برای بررسی های بیشتر ارائه دهد.  مسئله مهم و قابل تامل دیگر توجه به آسیب هایی است که تحریم ها بر پیکر صنعت هوایی در ایران وارد کرده است. از زمان تشدید تحریم ها ایران امکان خرید هواپیمای دست اول را نداشته است. تاکنون ناوگان حمل و نقل هوایی در ایران با خرید هواپیماهای دست دوم و دست چندم از دیگر کشورها تجهیز شده است. قیمت این هواپیماهای کهنه 5 تا 7 میلیون دلار است . شاید برای برخی از مدیران این تصور به وجود آمده است وقتی می توان با چنین قیمت نازلی هواپیما خریداری کرد چه دلیلی دارد که هزینه بیشتری صورت گیرد. بحث این است که خرید هواپیماهای نو  تا 80 درصد به صورت فاینانس انجام می شود که ایران به دلیل تحریم ها از آن بی بهره بوده است. اگر شرایط تحریم وجود نداشت ایران می توانست با همین پول که برای خرید هواپیماهای دست چندم هدر می دهد هواپیمای نو خریداری کند. اما مشکل اساسی آن است که با توجه شرایط تحریم هیچ کشوری به ایران هواپیما نمی فروشد. این به دلیل شرایط حاکم است. اخیرا شرکت هواپیمایی ماهان چند فروند هواپیما خریداری کرد که خود رئیس جمهور آمریکا به این موضوع واکنش منفی نشان داد. همچنین در این سال ها یک دادگاه شرکت فوکر هلندی را محکوم به پرداخت جریمه می کند به دلیل آنکه به ایران هواپیما فروخته اند. به نظر می رسد بعد از برداشته شدن تحریم ها ایران خواهد توانست فکری اساسی برای رونق صنعت هوایی خود داشته باشد. *عضو کمیسیون عمران مجلس