نگاه ایران/سارا قنبرنیا: بار اول، پنجم اسفند ماه ٩٣،راس ساعت ۶عصر بود که عده ای از علاقمندان به داستان و داستان خوانی، در کتابفروشی «ماه نو» رشت دور هم جمع شدند تا داستانی با صدای کوروش رنجبر بشنوند. آن روز ها شاید کمتر کسی فکرش را می کرد که این داستان خوانی های هفتگی ادامه دار باشد؛ آن هم یک سال تمام، سر وقت و منظم. یک سالی که نه گرمای طاقت فرسای مرداد ماه و نه حتی هوای برفی بهمن ماه، دلیلی برای تعطیلی چهارشنبه های داستانی رشت نبود.
یک سال بعد در ششمین روز اسفند ماه ٩۴، کوروش رنجبر با همکاری اهالی «ماه نو» به بهانه یک ساله شدن جلسات داستان خوانی برنامه ای با حضور مهمانان ویژه ترتیب دادند و یک بار دیگر علاقمندان به داستان را دور هم جمع کردند. اطهر کلانتری، سروش چیت ساز، فروغ کشاورز و حسین نوروزی مهمانان این برنامه بودند و برای حاضرین به داستان خوانی پرداختند.
برنامه ٣٠: ۶ عصر روز پنجشنبه و در حالیکه به تعداد حاضران اضافه می شد، آغاز شد.
ابتدا کوروش رنجبر از چهره های ادبی و هنری گیلان که اجرای برنامه را هم به عهده داشت، از همه کسانی که در این یک سال داستان خوانی او را همراهی کردند تشکر کرد، شعر کوتاهی خواند و بعد از آن از سروش چیت ساز دعوت کرد تا داستانش را برای جمع بخواند.
مردم را با داستان آشنا کنیم
نویسنده کتاب «نوبت سگ ها» در ابتدا به صحبت درباره اهمیت جلسات داستان خوانی پرداخت و گفت: «این جلسات باعث می شود داستان نویسی ما قدری تکان بخورد و مردم داستان ها را بشنوند و با آن ها آشنا شوند.»
چیت ساز از اینکه امروزه داستان از زندگی روزمره آدم ها جدا شده و جایش را به ابزارهایی داده که هیچ چیزی به آن ها اضافه نمی کند، ابراز ناراحتی کرد و اینطور ادامه داد: «امیدوارم همانطور که سال ها پیش آدم ها دور هم جمع می شدند و قصه می گفتند و از تجربه هایشان صحبت می کردند، داستان به شکل تجربه و روایت دوباره به بطن زندگی ما برگردد.»
تجربه های تکراری و روزمرگی های کپی شده این روزها
او در ادامه درباره کتاب اخیرش «نوبت سگ ها» که دی ماه سال جاری توسط نشر مرکز به چاپ رسید توضیحاتی داد و گفت: «این کتاب بخش اول داستان هایی است که طی چند سال گذشته نوشته ام و شامل داستان هایی با فضای نزدیک به رئالیسم می شود و بخش دیگر داستان ها تا دو یا سه ماه آینده در کتاب بعدی به چاپ خواهد رسید.»
سروش چیت ساز فضای رئال داستان هایش را متفاوت از رئالیسمی که برای همه آشنا است دانست و ادامه داد: «فضای ذهنی من کمی اعوجاج دارد و هیچ وقت از چیزی آنقدر مطمئن نیستم که بگویم این یک رئال است. همینطور که ممکن است چیزهایی غیر از ما اینجا باشند که ما نمی بینیمشان و همین باعث می شود که جهان غیر واقعی به نظر برسد ولی سعی من این بوده که این را در بطن واقعیت قرار دهم.»
او در ادامه صحبت هایش به این موضوع اشاره کرد که این روز ها تجربیات آدم ها تکراری و مشمول روزمرگی های کپی شده از زندگی همدیگر شده و در نتیجه حرف زدن از تجربیات خاص که برای دیگران جالب باشد، کمی سخت شده؛ بنابراین لازم است از زاویه دیگری به واقعیت های روزمره نگاه شود تا توجه مخاطب را جلب کند و او را به این فکر بیندازد که آیا می شود جهان را از زوایای متفاوت نگاه کرد یا خیر.
چیت ساز شخصیت های داستانی اش را اینگونه توصیف کرد: «آن ها آدم های عادی هستند که از جامعه منزوی شده اند و فرصتی برای ابراز خود نداشتند و حالا از طریق داستانی که در آن دست و پا می زنند، سعی می کنند صدای خود را به گوش ما برسانند.»
او در پایان صحبت هایش، داستانی از کتاب بعدی خود را خواند. کتابی که خودش آن را تجربه گرا تر می داند و همچنین فضای آن را به فانتزی نزدیک تر. داستانی به نام «وازلین، پنیر و مرحوم گاسپالاتزه»
سکوت با چاشنی صدایی دلنشین
ویژه برنامه یک سالگی چهارشنبه های داستانی در حالی ادامه پیدا کرد که تعدادی از حاضرین به دلیل پر شدن همه نیمکت ها، با نشستن روی زمین و عده ای دیگر ایستاده برنامه را دنبال می کردند.
مجری برنامه، کوروش رنجبر در ادامه شعری از فروغ کشاورز، از دیگر مهمانان برنامه خواند و سپس از او دعوت کرد تا داستان خود را بخواند.
فروغ کشاورز یکی از داستان های خود به نام «گرانات» را انتخاب کرد و اشاره کرد که همین داستان در ماهنامه «همشهری داستان» به چاپ رسیده است.
مهمان دیگری که بعد از خواندن شعری از مولانا توسط کوروش رنجبر، برای جمعیت علاقمند داستان خواند، اطهر کلانتری بود.
او قبل از شروع داستان از دست اندرکاران برپایی جلسات داستان خوانی تشکر کرد و اشاره کرد که روشن نگه داشتن چراغ این حرکت آن هم به مدت یک سال، کار سختی است.
اطهر کلانتری بخش هایی از داستان بلند خود به نام «ترک اختیار» را با صدای گرم خود خواند. در تمام مدت خواندن داستان، همه حاضرین سراپا گوش بودند. شاید نمی خواستند شنیدن آن صدای گرم را حتی برای لحظه ای از دست بدهند!
همت عالی با وجود امکانات اندک
حسین نوروزی آخرین مهمان این ویژه برنامه بود که بعد از صحبت های کوتاه خود، به داستان خوانی پرداخت.
او برپایی جلسات داستان خوانی مستمر در یک شهرستان را شایسته تشویق دانست و گفت: «در تهران با وجود امکانات بیشتری که وجود دارد، معمولا این جلسات پا نمی گیرند و از آن ها حمایت نمی شود اما اینکه یک کتابفروشی در شهر دیگری با وجود اینکه در مرکز شهر هم نیست از این برنامه حمایت می کند بسیار ارزشمند و نشانه همت عالی آنهاست. همینطور باید از کسانی که با استقبال خود باعث تداوم این برنامه شدند، تشکر ویژه کرد.»
نوروزی در ادامه دو تک نگاری داستانی کوتاه به نام های «گلوری» و «آقای شمس» را برای جمع حاضر خواند.
ثبت یک سالگی
در بخش پایانی ویژه برنامه داستان خوانی، کوروش رنجبر برای اولین بار در این جلسات نوشته ای کوتاه از خودش با چاشنی طنز و با همان بیان جالب توجه اش خواند که بسیار مورد توجه افراد حاضر قرار گرفت.
در انتها مهمانان و تمامی علاقمندان حاضر در این برنامه، در یک قاب در کنار هم قرار گرفتند تا یک ساله شدن چهارشنبه های داستانی رشت را در یک عکس یادگاری دسته جمعی ثبت کنند.