اخیرا گزارشی درباره سه ستاره منتشر شد که در جولای سال ۱۹۵۲، در عرض یک ساعت برای همیشه از آسمان شب ناپدید شده و یک مسئله رمزآلود را پیش روی دانشمندان قرار دادند که تا به امروز چندین فرضیه برای آنها مطرح شده است. البته باید این را در نظر داشت که اینها تنها ستارههایی نیستند که ناپدید شدهاند.
به گزارش نگاه ایران به نقل از خبرآنلاین، در سال ۲۰۱۹، در پروژه "ناپدید شدن و ظهور منابعی در طول یک قرن مشاهدات" (VASCO) تلاشهایی در راستای لیست کردن ستارههایی که در ۷۰ سال گذشته از دیدرس ناپدید شدهاند انجام شد و نام حدود ۱۰۰ ستاره بدون ارائه توضیح مشخصی در این فهرست قرار گرفت.
در پروژه واسکو تصاویر ثبت شده از آسمان توسط رصدخانه نیروی دریایی آمریکا از سال ۱۹۴۹ به بعد را با تصاویر ثبت شده توسط Pan-STARRS بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ با هم مقایسه شدند. نرم افزار مورداستفاده توسط این تیم، به حدود ۱۵۰ هزار منبع نوری که در طول این سالها ناپدیده شده بودند، دست یافت.
بعد از آن، دانشمندان به بررسی دادههای دیگر مجموعهها پرداختند تا دادهها را محدودتر کنند و در مرحله بعد، ۲۴هزار گزینه روی میز باقی ماند. سپس، دانشمندان این دادهها را به صورت دستی بررسی کردند و مواردی که با نقص دوربین یا سایر خطاها روبرو بود را حذف کردند. در نهایت ۱۰۰ گزینه از منابع نوری که در این سالها از دید ما ناپدید شدهاند، باقی ماند.
ستارهها ممکن است مثل ستاره "اِبطالجوزا " کم نور شوند و یا مثل یک ابرنواختر منفجر شده و اثری چندساعته یا چند روز نورانی را از خود به جای بگذارند. ولی عموما ستارهها به سادگی از دیدرس ناپدید نمیشوند.
دلایل احتمالی ناپدید شدن ستارهها
یک توضیح احتمالی برای ناپدید شدن این ستارهها این است که آنها نتوانستهاند تا به یک ابرنواختر تبدیل شوند و در عوض داخل یک سیاهچاله فرو رفتند. البته تصور میشود که احتمال این اتفاق کمتر از ۱ در ۹۰ میلیون است و در نتیجه اتفاق بسیار نادری به نظر میرسد و توجیه خوبی برای از بین رفتن بسیاری از ستارهها در دهههای اخیر نیست.
مطالعه اخیر VASCO با نگاهی به ستارههای ناپدید شده، احتمال ناکامی تبدیل این ستارهها به یک ابرنواختر را کمتر از ۱ در ششصد میلیون دانسته است.
همگرایی گرانشی، یکی دیگر از احتمالات مطرح شده است که در آن فضا-زمان توسط اجسام بسیار سنگینی منحرف میشوند؛ گاهی اوقات اجسام دور را بزرگتر کرده و یا فورانهای کوتاه نور، مثل انفجارهای پرتو گاما، در بررسیهای قدیمیتر ثبت میشوند. اجسام متحرک نزدیکتر، مثل سیارکها نیز ممکن است باعث ناپدید شدن ستارهها باشند.
در شرایطی که مطالعه درباره این اجسام، برای اخترفیزیکدانانی که ممکن است مجبور باشند تا مکانیزمهای ناپدید شدن ستارهها را توضیح دهند بسیار جذاب باشد، ولی باید دانست که یکی از عوامل پشت پرده جستجوهای فراوان در این راستا، چیز دیگری است: جستجو برای کره دایسون، که روشی فرضی است که تمدنهای پیشرفته میتوانند با احاطه کردن یک ستاره با صفحات خورشیدی از قدرت آن ستاره بهره ببرند. البته این جستجوها میتواند ما را به یک تمدن پیشرفته هدایت کند.
یک گروه متفاوت از دانشمندان در مقالهشان که در سال ۲۰۱۹ در ژورنال The Astronomical منتشر شده بود در این باره نوشتند:« در صورتی که در منطقهای در آسمان، شاهد کاهش چشمگیر و غیرمنتظرهای از ستارهها نسبت به سالهای گذشتهاش باشیم، باید به این منطقه از آسمان توجه به مراتب بیشتری داشت.»
با وجود تمام این تحقیقات، هنوز جواب مشخصی درباره ستارههای گم شده و مقصد و سرنوشت نهایی آنها به دست نیامده است.