نگاه ایران/ مریم صابری: از میراث حاج محمدتقی برخوردار پدر صنایع خانگی ایران  در رشت جز تلی از آوار باقی نمانده است. «برخوردار»  شاید هیچ گاه فکر نمی کرد میراثی که برای 3500 کارگر و شاید دو برابر آن در خارج از کارخانه برجای گذاشته، با سوء مدیریت های جهان سومی روزی به تنها دو کارگر رسمی برسد.(گزارش تصویری نگاه ایران را اینجا مشاهده کنید) صنایع پوشش ایران در سال 1352 در زمینی به وسعت 85 هکتار توسط محمدتقی برخوردار در شهر رشت ایجاد شد. در این صنعت ایجادشده تولید انواع نخ، پارچه، حوله انجام می شد.  بعد از انقلاب 57 این کارخانه نیز به مانند دیگر کارخانه های کشور ملی اعلام شد و اموال برخوردار مصادره شد. اما بعد از بیست وپنج سال و در سال 83 در راستای عمل به اصل خصوصی سازی، کارخانه پوشش به شرکت تی تیس کیش به مدیرعاملی نصرت الله صمدی واگذار شد. این شرکت در آن مقطع تنها با پرداخت 850 میلیون تومان صاحب کارخانه ای شد که 3500 کارگر در دل خود جای داده بود. 850 میلیون تومان رقمی اندک در مقابل حجم سرمایه و تجهیزات برجای مانده در کارخانه ی پوشش رشت بود. واگذاری که چندی بعد به شروعی برای شرایط نزولی این کارخانه تبدیل شد. شعاری آشنا برای مردم رشت:کارخانه پوشش احیا می شود طی سال های گذشته احیای کارخانه پوشش به یکی از شعارهای ده ها شخصیت در گیلان تبدیل شد که درصدد نشستن بر صندلی مدیریت یا نمایندگی شورا و مجلس بودند. این وعده ها اما هرگز در دهه 80 و تا امروز که اواسط دهه 90 قرار داریم عملی نشد. بعد از بی تدبیری مدیریت قبلی کارخانه، ایران پوشش به شرکت آتیه دماوند واگذار شد. اما این واگذاری از نظر قانون بعد از 5 سال دعوای حقوقی و فرصت سوزی های فراوان برای صنعت گیلان به سرانجام رسیده است. مالکان جدید این کارخانه، صبح امروز چهارشنبه 8 شهریورماه با دعوت از چند خبرنگار گیلان برای بازدید از ایران پوشش که خاطره جمعی هزاران گیلانی است تلاش کردند از امید و احیا به نوعی دیگر سخن بگویند.

1. در این بازدید رمضانی مدیر تولید و دلیری مدیر فنی این کارخانه و رحیم صابر مدیر فعلی کارخانه راوی قصه های غم انگیزی بودند. رمضانی به خبرنگاران می گوید این کارخانه سه نوبت با کارگرانی که از رشت، لاهیجان، امام زاده هاشم، فومن و دیگر نقاط گیلان می آمدند تا چرخ های کارخانه با 3500 نیرو در سه نوبت کاری برای تولید نخ و پارچه بچرخد.

خاطره ی ناخوش گیلانیان از واگذاری کارخانه ها به بخش خصوصی هرچند در تمام دنیا خصوصی سازی نتیجه بهتری در اقتصاد ایجاد کرده است اما استان گیلان دل خوشی از این واژه ندارد و گیلانیان خصوصی سازی را با ورشکستگی کارخانه ها و اخراج کارگران به یاد می آورند. کارگران قدیمی این کارخانه می گویند این مشکل ریشه در انتخاب اشتباه برای خصوصی سازی دارد. آن ها معتقدند وقتی شخصی برای واگذاری انتخاب شده است که دلش برای کارگر و اشتغال زایی در استان نمی سوزد و بیشتر چشم به زمین برجای مانده دارد طبیعتاً شاهد این مشکلات هستیم. شاهد این مدعا هم خروج دومرحله ای 1300 کانتینر تجهیزات در دوره مدیریت شرکت تی تیس کیش از کارخانه ی ایران پوشش بود؛ که اگر مخالفت کارگران و درگیری با صاحب وقت نبود باید این مقدار بیشتر می شد. بهانه اصلی مدیریت وقت نیز خسارات به کارخانه در برف 83 بود. اما کارگرانی که آن زمان را تجربه کردند تعریف می کنند که خسارت به برخی سالن ها جزئی بود اما کارخانه در آن زمان بیمه نبود و همچنین به دلیل تعویق حقوق کارگران تمایلی به ادامه کار کارخانه وجود نداشت بنابراین آن ها تنها به فکر فروش بودند. اما نه فروش نخ و پارچه که فروش اجزای کارخانه از تجهیزات تا سقف سالن ها. بعد از اعتراضات مختلف کارگران در استان و آشکار شدن ارزش واقعی فعالیت این کارخانه و تأثیرات مخرب اجتماعی بیکار شدن بیش از 3000هزار کارگر مقامات استان را به فکر پیگیری جدی تر موضوع انداخت و طی چند سال گذشته اعلام شد که ایران پوشش به شرکت آتیه سازان دماوند واگذارشده است. مالک قبلی کارخانه اما همچنان مدعی ایران پوشش که بالاخره بعد از 5 سال حکم دادگاه به نفع شرکت آتیه سازان دماوند صادرشده است. دستگاه هایی که باهمت کارگران رشتی از زیر آوار خارج شدند حالا از 3500 کارگر این کارخانه بعد از بازنشستگی و پرداخت سنوات کارگران حالا 53 تن در این کارخانه حضور دارند که 18 تن از بازنشسته های این کارخانه به صورت رایگان  تا زمان  تعیین تکلیف نهایی در کنار کارخانه هستند و بقیه نیز به صورت قراردادی در حال کار هستند. این افراد دریکی از معدود ساختمان های سالم برجای مانده بر روی ۱۶ دستگاه در حال کار هستند. دستگاه هایی که به گفته فخاری باهمت کارگران رشتی از زیر آوار خارج شدند . دستگاه های بلااستفاده ای که از سوئیس خریداری شد در جریان بازدید از کارخانه در بخشی از محوطه، دستگاه های زیادی را نشان می دهند و می گویند در سال 82 از سوئیس خریداری شده است اما از همان زمان بدون استفاده باقی مانده است.  هرچند این دستگاه ها در کارخانه صنایع پوشش به کار نیامد و کارگری پشت آن کار نکرد اما قرار است که این۵۷۰ صندوق که یک خط کامل را شامل می شود برای تولید نخ های ریسندگی به کارخانه خاور رشت منتقل شود. تل آرزوهای پدر صنایع خانگی ایران در انتظار شورای برنامه ریزی گیلان بعد از بازدید خبرنگاران از بخش های مختلف کارخانه ایران پوشش، محمدرضا رستمی مدیرعامل گروه سرمایه گذاری آتیه دماوند، فخاری نماینده  گروه سرمایه گذاری آتیه دماوند در گیلان،کبری مهرورز نماینده استانداری گیلان در نشست با خبرنگاران به تشریح برنامه های آتی برای اراضی  صنایع پوشش پرداختند. برنامه هایی که البته در انتظار تصمیم شورای برنامه ریزی استان است. تصمیمی که باید تعیین کند که چه برنامه و صنعتی بر روی تل آرزوی پدر صنایع خانگی ایران قرار بگیرد. پیش از ارائه برنامه های آینده، آن ها خبر از صدور رای دادگاه به نفع  شرکت آتیه سازان دماوند برای مالکیت صنایع پوشش خبر دادند. محمدرضا رستمی مدیرعامل گروه سرمایه گذاری آتیه دماوند در این نشست، بانک صنعت و معدن را سهام دار ۶۵ درصدی شرکت سرمایه گذاری آتیه دماوند عنوان کرد و گفت: ۱۲ شرکت حقوقی دیگر هم در این شرکت سهام دار هستند . او افزود: آتیه سازان هشت هزار سهام دار خُرد دارد. رستمی بابیان اینکه هیچ توسعه و عقب ماندگی اتفاقی نیست گفت: قبل از توسعه فیزیکی به توسعه فکر احتیاج داریم. سود 106 میلیارد تومانی مالک جدید ایران پوشش او سپس به تشریح عملکرد مثبت شرکت آتیه سازان دماوند پرداخت. رستمی بابیان اینکه در سه سال اخیر سرمایه  شرکت از ۱۰۰ میلیارد تومان به ۴۵۰ میلیارد تومان رسیده است گفت: این شرکت در سال گذشته ۱۰۶ میلیارد تومان سود داشته است. رستمی همچنین بابیان اینکه این موفقیت ها با تکیه بر استراتژی و سرمایه انسانی به دست آمده است افزود: در سال گذشته بازدهی شرکت ۶۴ درصد یعنی دو برابر میانگین بازار سرمایه بود. صدور رای دادگاه به نفع گروه سرمایه گذاری آتیه سازان دماوند بعد از 5 سال انتظار او بابیان اینکه در واگذاری صنایع پوشش به اهلیت فرد توجه نشد گفت: در این حوزه بخش خصوصی کارآمدی خود را نشان نداد و به همین دلیل دست به تعدیل نیرو زد. رستمی با اشاره به  پنج سال درگیری بین مالک قبلی و آتیه سازان دماوند  گفت: بعد از 5 سال شرکت صنایع پوشش به خانه ی خودش بازگشت. از ایجاد بندر خشک تا انسیتو نساجی رستمی  سپس به مطالعات شرکت مشاور بین المللی رهشهر اشاره کرد و گفت: این شرکت  با توجه به موقعیت مکانی اراضی کارخانه ایران پوشش مانند دسترسی به فرودگاه و راه آهن  و پتانسیل موجود برای توسعه و صادرات محصولات کشاورزی شش برنامه را به ما پیشنهاد داده است. او ادامه داد: شرکت مشاور با بررسی آمایش سرزمین و سند ملی توسعه استان و برنامه ششم توسعه و طرح توسعه شهر رشت، طرح توسعه بندر انزلی و بندر کاسپین و فرودگاه این شش برنامه را پیشنهاد داده است. شورای برنامه ریزی استان گیلان برای احیای پوشش چه تدبیری دارد؟ رستمی شش برنامه پیشنهاد را ایجاد بندر خشک، نمایشگاه بین المللی دائمی، شرکت های دانش بنیان، طرح گردشگری، انستیتو نساجی و ایجاد صنایع تبدیلی برای صادرات عنوان کرد و ادامه داد: منتظر هستیم تا این برنامه ها و اولویت های کاری در شورای برنامه ریزی استان مصوب شود. مدیرعامل گروه سرمایه گذاری آتیه دماوند سپس همراهی بیشتر و سریع تر مدیران استانی را برای سرانجام رسیدن این برنامه ها خواستار شد. او بابیان اینکه انتظار داریم سرعت  تصویب کار بالا برود گفت: بعد از تصویب باید طرح تفضیلی و زیرساخت های لازم توسط شرکت ما فراهم شود . رویای ایجاد اشتغال دوباره برای 3500 گیلانی رستمی در مورد اشتغال آفرینی این کارها گفت: این برنامه ها به طور مستقیم برای 3500 تن و به طور غیرمستقیم برای 10 هزار نفر اشتغال آفرینی خواهد داشت. او ادامه داد: برای ایجاد زیرساخت ۱۵۰ میلیارد تومان و برای و برای طرح های تکنولوژی ۵ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است. رستمی بابیان اینکه این برنامه ها متناسب با ظرفیت استان پیش بینی شده است گفت: کار مطالعات قوی باید انجام شود و نیازهای واقعی دیده شود ما نیز  بعد از تصویب به جذب سرمایه گذار اقدام می کنیم. ادامه فعالیت در بخش نساجی امکان پذیر نیست او بابیان اینکه باید بپذیریم به خاطر فرصت سوزی ها، بازار نساجی را از دست دادیم اظهار کرد: با توجه به موقعیت فعلی ترکیه و پاکستان و از بین رفتن زنجیره تولید پنبه و ابریشم ادامه کار نساجی امکان پذیر نیست. رستمی همچنین ادامه داد که نباید فراموش کنیم صنعت نیز یک چرخه عمر دارد و عمر صنعت فعلی در صنایع پوشش  به سر آمده است. رستمی همچنین اعتقاد داشت که با ایجاد بندر خشک در این منطقه، بندر انزلی و کاسپین  برای  طرح های گردشگری آزاد می شوند. کارخانه فومنات و خاور در شیب مثبت مدیرعامل گروه سرمایه گذاری آتیه دماوند با اشاره به سه شرکت ریسندگی خاور٬ فومنات و صنایع پوشش ایران که تحت مدیریت این شرکت قرار دارند گفت: ۵۰۰ گیلانی در این سه شرکت در حال کار هستند. او افزود: این سه کارخانه درزمینه بهره وری تولید و سودآوری خوب عمل کردند علی رغم وجود رقابت سنگین، شرکت های برشمرده به لحاظ کیفیت و تجهیز امکانات رشد قابل قبولی نشان دادند. مدیرعامل گروه سرمایه گذاری آتیه دماوند همچنین با اشاره به کارخانه خاور و فومنات با ابراز رضایت از وضعیت این دو کارخانه گفت: با تکمیل برخی تجهیزات و ماشین آلات در چند  ماه اخیر ۶۰ نیرو جذب شده است.