به گزارش نگاه ایران به نقل از همشهری: «تا 5 سال آینده اثری از قلعه رودخان باقی نمی ماند». این جمله ای است که مدیر پایگاه منظر تاریخی فرهنگی قلعه رودخان به صراحت اعلام می کند و تاکید دارد که این ظرفیت گردشگری گیلان در صورتی که مرمت نشود، رو به نابودی می رود. قلعه رودخان که در جنوب غربی فومن قرار داد و با قدمتی کهن از زمان ساسانیان تاکنون برافراشته باقی مانده، در معرض نابودی است. اگرچه طی سالیان گذشته در معرض طوفان و سرما و بادهای سرد ارتفاعات گیلان آبدیده شده اما اکنون آخرین نفس های خود را می کشد. اعتبارات میلیاردی مدیر پایگاه منظر تاریخی فرهنگی قلعه رودخان در گفت و گو با همشهری می گوید: اعتبارات کمی به مرمت بناها تعلق می گیرد، به طوری که پس از چندین سال پیگیری، در سال جاری اعتباری به میزان 85 میلیون تومان برای مرمت قلعه در اختیار میراث فرهنگی گیلان قرار گرفت. با این مبلغ فقط 3 برج که وضعیت بسیار نامطلوبی داشتند، مرمت شدند، اما بارها به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وضعیت خطرناک و بحرانی برج های قلعه را اطلاع داده ایم. به گفته «شهرام رامین» این میزان اعتبار بیشترین اعتباری است که در سال های گذشته برای مرمت بناهای تاریخی به گیلان تخصیص یافته است! این باستان شناس از وضعیت بحرانی و در حال تخریب 40 برج و بارو قلعه ابراز نگرانی می کند و ادامه می دهد: اگر وضعیت کنونی قلعه مورد توجه قرار نگیرد و مرمت نشود تا 5 سال آینده اثری از قلعه رودخان در گیلان باقی نخواهد ماند به طوری که در حال حاضر به دلیل وضعیت بحرانی قسمت شرقی قلعه، مجبور به بستن آن و جلوگیری از ورود گردشگران به قلعه شده ایم. بنا بر آنچه وی اعلام می کند چند سال پیش میزان اعتباری که برای مرمت کامل قلعه برآورد شده بود، 2 میلیارد تومان تعیین شد، اما این باستان شناس معتقد است که با گذشت چند سال و وضعیت بحرانی کنونی قلعه اکنون مرمت قلعه به بیش از 5 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد تا بتوان مانع از فروریختن برج و باروهای آن شد.اگرچه در سال های گذشته مرمت های مختصری در قلعه رودخان رخ داده که حرف و حدیث هایی در خصوص اجرای غیر اصولی آن دهان به دهان می چرخد، اما رامین اصولی بودن مرمت ها را تایید می کند و می گوید: مرمت های داخل قلعه به 8 سال پیش بر می گردد که کاملا درست و اصولی اجرا شده است. واریز درآمد قلعه رودخان به خزانه دولتی آیا قلعه رودخان می تواند از ظرفیت گردشگران خود برای مرمت بهره مند شود؟ پاسخ این سوال منفی است. تمامی درآمدی که از محل فروش بلیت قلعه به گردشگران دریافت می شود به خزانه دولت ریخته می شود و سهمی از این بابت به قلعه تعلق نمی گیرد. بنا برآنچه رامین اعلام می کند در تابستان به طور میانگین 60 تا 70 هزار گردشگر از قلعه بازدید می کنند. قلعه ای که رو به تخریب است. از سویی پله های اطراف آن که حدود 20 سال پیش بدون نظر اصولی کارشناسان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری توسط اداره کل منابع طبیعی ساخته شده، خود به تهدیدی برای جان گردشگران تبدیل شده است. با وجود چنین وضعیتی و اینکه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به تنهایی از عهده مرمت و حفاظت از قلعه برنمی آید، فرصت بهره مندی از بخش خصوصی تنها راه چاره ای است که به نظر می رسد. سیاستی که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مدنظر دارد تا بر اساس آن، بناهای تاریخی را برای احیا و در عین حال سرمایه گذاری به بخش خصوصی واگذار کند. در گیلان نیز کاروانسرای شاه عباسی (لات) و حمام حاجی رشت، تی تی در سیاهکل و چند بنای تاریخی دیگر برای واگذاری به بخش خصوصی به مزایده گذاشته شده است. بی شک تعریف بسته سرمایه گذاری که بتواند برای سرمایه گذاران جذاب باشد و در عین حال بناهای در معرض تخریب را نجات بخشد، می تواند راهکار قابل توجهی برای بنایی همچون قلعه رودخان نیز باشد. لزوم واگذاری مرمت قلعه به بخش خصوصی معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان بر سیاست واگذاری بناهای تاریخی به بخش خصوصی تحت ضوابطی مهر تایید می زند و می گوید که هنوز برای بنای قلعه رودخان چنین تصمیمی گرفته نشده است. «حمیدرضا آذرپور» در گفت و گو با همشهری اظهار می کند: قلعه رودخان در فهرست واگذاری به بخش خصوصی نیست و در تلاش هستیم پس از ثبت ماسوله در فهرست جهانی یونسکو، قلعه رودخان را به عنوان دومین کاندیدای گیلان برای ثبت در فهرست تحت حمایت یونسکو معرفی کنیم. البته پرونده ثبت ماسوله در فهرست یونسکو سال هاست که در گیر و دار مسائل مختلف همچنان بر زمین مانده و بارها وعده ثبت آن در فهرست یونسکو به مردم گیلان داده شده است، اما معاون گردشگری گیلان از به جریان افتادن دوباره پرونده ثبت ماسوله در فهرست یونسکو خبر می دهد و اهمیت کاندیدا شدن قلعه رودخان برای ثبت در این فهرست را همان تهدید تخریب آن در آینده نزدیک عنوان می کند. آذرپور می گوید: قلعه و همچنین فضای طبیعی اطراف آن از لحاظ گردشگری ظرفیت قابل توجهی برای گیلان محسوب می شود و در صورت ثبت در فهرست یونسکو نیز می تواند به عنوان ظرفیت بسیار ویژه ای برای جذب گردشگران خارجی مطرح شود. به گفته وی به همین دلیل است که هنوز قلعه رودخان در فهرست واگذاری به بخش خصوصی قرار نگرفته است. آذرپور قرار گرفتن قلعه در فهرست واگذاری به بخش خصوصی برای توسعه گردشگری و بهره مندی از فرصت گردشگری آن در آینده نزدیک را دور از انتظار نمی داند و می افزاید: ممکن است در آینده، قلعه رودخان نیز یکی از بناهایی باشد که در راستای توسعه گردشگری برای واگذاری به بخش خصوصی به مزایده گذاشته شود. وی به مشارکت اداره کل منابع طبیعی برای معرفی بسته های سرمایه گذاری حرائم قلعه اشاره و بیان می کند: فضا و حریم قلعه از زیبایی های طبیعی بسیاری برخوردار است که فرصت سرمایه گذاری قابل توجهی را در عرصه قلعه مهیا می کند و نیاز است که همکاری و تعامل بین میراث و منابع طبیعی برای بهبود وضعیت گردشگری قلعه رودخان صورت گیرد. مدیران پاسخ دهند به نظر می رسد اگر پیش بینی مدیر پایگاه فرهنگی قلعه رودخان را جدی بگیریم باید منتظر فروریختن برج های قلعه رودخان طی چند سال پیش رو باشیم. در صورتی که توجه به مرمت و ظرفیت گردشگری قلعه رودخان فرصتی است که می تواند توسعه صنعت گردشگری را برای گیلان به ارمغان آورد، اشتغالزایی را نیز برای ساکنان منطقه نیز به همراه می آورد. اگرچه معمولا در فضاهای تاریخی همچون بناهای تاریخی شهرهایی چون کاشان، اصفهان و تخت جمشید در شیراز همواره فروش صنایع دستی، محصولات فرهنگی مرتبط با تاریخ منطقه سبب اشتغالزایی و جلب گردشگران بیشتری به این بناها و آثار شده اما این ظرفیت نیز در سال های گذشته در قلعه رودخان موقتی بوده است،به همین دلیل از این محل نیز سودی عاید قلعه نشده است. اینها مواردی است که مدیریت این بنای تاریخی باید در برابر آن پاسخگو باشد. قلعه رودخان با وجود سال ها مقاومت در گذر زمان، نفس های آخر خود را می کشد و در صورتی که ضرورت مرمت و حفظ آن مورد بی توجه قرار گیرد، دیگر قلعه ای برای گیلان باقی نمی ماند. شاید باید پیش از آنکه دیر شود و برج و باروهای قلعه فرو ریزد، همتی اساسی برای حفظ آن به خرج داد.