نگاه ایران: کاسپین بزرگترین دریاچه جهان با 371 هزار کیلومتر مربع وسعت چونان گنجینه ای سرشار از ثروت های بی بدیل ، شایسته پاسداشت و حفاظت است. ساکنان پنج کشور ایران، آذربایجان، روسیه، قزاقستان و ترکمنستان از این خوان پر نعمت منابع طبیعی ، آبزیان ، نفت و گاز و فرصتهای طلایی دریانوردی ، تجارت و گردشگری بهره مند هستند. بیش از دو سوم حجم آب دریای خزر با عمقی به مراتب بیش از بخش شمالی مربوط به بخش جنوبی است که ایران در این قسمت قرار دارد. *خزر شاهراه آبی خزر معبر مهم حمل و نقل دریایی و یکی از شاهراههای مهم اقتصادی کشور ما است ، سالانه چندین میلیون تن مواد اولیه کارخانجات و کالاهای مورد نیاز مردم از طریق بنادر ایرانی حاشیه خزر وارد کشور می شود. مشاور سازمان بنادر و دریانوردی کشور تعداد بنادر فعال ایرانی در خزر را شش بندر عنوان کرد. هادی حق شناس ، از بندر نکا بعنوان یک بندر نفتی ، و آستارا ، انزلی نوشهر ، فریدونکنار و امیر آباد بعنوان بنادر تجاری با ظرفیتی حدود 30 میلیون تن تخلیه و بارگیری در سال یاد کرد که طی 10 سال آینده این میزان دو برابر خواهد شد . وی در خصوص فرصتهای بخش حمل و نقل در خزر اظهار کرد : کشورهای هند و چین می توانند از بنادر شمال و جنوب ایران به عنوان کریدوری برای صادرات کالاهای خود به روسیه استفاده کنند و روسیه نیز به جای مسیر طولانی فعلی دریای عمان - دریای سرخ - دریای مدیترانه -دریای سیاه برای ارسال کالا از بنادر شمال و جنوب ایران که مسافت، زمان و هزینه های حمل و نقل را کاهش می دهد بهره بگیرند. مشاور سازمان بنادر و دریانوردی در مورد اهمیت خزر در بحث حمل و نقل و تجارت اظهار کرد : به نظر می رسد با توجه به راهبرد روسیه مبنی بر توجه به شرق به جای غرب و همچنین اجلاس سه جانبه اخیر در باکو باید منتظر تحولات تجاری و توسعه حمل و نقل در خزر باشیم. *کاسپین حلقه اتصال دریای خزر حلقه اتصال بین پنج کشور حاشیه این دریا و فرصتی برای مراودات اقتصادی و فرهنگی است. مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی در این خصوص  گفت : دریای خزر به عنوان حلقه و اصل کشورهای حاشیه این دریا می تواند نقش مهمی در توسعه روابط فی مابین و توسعه مبادلات تجاری ایفا کند. رضا مسرور ، مهمترین ظرفیت دریای خزر در بخش ترانزیت را قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال – جنوب خواند . وی با بیان اینکه کشورهای حاشیه خزر از ظرفیت های فراوانی برای توسعه همکاریهای اقتصادی مشترک برخوردارند افزود: رویکرد سازمان منطقه آزاد انزلی تبدیل شدن به کانون داد و ستد و مراودات تجاری این کشورها با توسعه و تکمیل زیرساخت ها و فعالسازی کریدورهای شمال -جنوب و چین –آکتائو- انزلی است. مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی، گردشگری، شیلات و نفت و گاز را دیگر ظرفیتهای دریای خزر عنوان و تصریح کرد : با توجه به مزایا و معافیتهای قانونی این منطقه، و اجرای پروژه هایی همچون مجتمع بندری کاسپین، بورس کالای منطقه، مرکز همایش ها و نمایشگاه ها ، ایجاد معاونت خزر در سازمان ،رشد شاخص های اقتصادی منطقه و بهبود فضای کسب و کار بهمراه انعقاد تفاهم نامه همکاری با مناطق آزاد لوتوس آستراخان و اکتائو قزاقستان، سازمان منطقه آزاد انزلی در حال فعالسازی از تمام توانمندی ها و مزیت های خود برای توسعه تعاملات بین المللی در خزر است. *خزر کانون مهم اقتصادی واقع شدن خزر در یک منطقه راهبردی بین آسیا و اروپا آن را به یک معبر مهم حمل و نقل و ترانزیت کالا تبدیل کرده است. شاهراهی که با توجه به کاستن از مسافت جابه جایی کالا می تواند در کاهش قیمت و رونق اقتصاد و تجارت نقش مهمی داشته باشد. مدیرعامل کشتیرانی دریای خزر ، کاسپین را دارای قابلیت تبدیل به قطب دوم اقتصاد ایران پس از خلیج فارس می داند. علی اکبر غنجی با اشاره به مرز مشترک استان های شمالی و پهنه مرزی موجود با کشورهای شمال ایران با جمعیتی حدودا 500 میلیون نفر ی و منابع عظیم انرژی و منابع زیرزمینی اظهار کرد : بخشی از ظرفیت های اقتصاد دریایی کشور معطوف به تعامل ایران با کشورهای حاشیه دریای خزر و آسیای مرکزی است که در دو دهه اخیر از رشد خوبی برخوردار بود. وی با اشاره به بهره مندی این شرکت از ناوگان حمل و نقل دریایی با 23 کشتی اظهار کرد : در نظر داریم سهم نقل دریایی ایران در این حوزه را از حدود 33 درصد فعلی به 50 درصد در سال آینده افزایش دهیم . غنجی خاطرنشان کرد : ما نباید فقط به کشورهای منطقه بسنده کنیم بلکه باید به یک حمل و نقل بین المللی دریایی به مرکزیت دریای خزر از شمال و از شرق به غرب توجه کنیم . *ارزشهای زیست محیطی خزر اما استفاده از ظرفیتها ، فرصتها و منابع خزر در وهله نخست در گروی حفاظت صحیح از این دریا است. این در حالی است که بار سنگین آلاینده های وارده از کشورهای حاشیه ای بر روی بزرگترین دریاچه جهان به حدی زیاد است که هر روز از توان آن کاسته می شود. محمد لاهوری کارشناس محیط زیست در این باره  گفت : حساسیت و شکننده بودن محیط زیست دریای خزر به جهت بسته بودن این پهنه آبی و انباشت آلاینده ها، دریای خزر را با یک بحران اکولوژیک روبرو نموده است. وی اظهار کرد: توسعه زیر ساخت های شهری و به تبع آن دگرگونی شرایط استاندارد ساحلی، بهره برداری افراطی از منابع شیلاتی، فعالیت های کشاورزی خطر زا با استفاده از آفت کش ها و کودهای شیمیایی و فاضلاب شهری از مهمترین عوامل آلودگی دریای خزر به حساب می آید. وی متذکر شد: در کنار همه این موارد که هر کدام می تواند برای هر اکوسیستمی خطرناک باشد، عوامل دیگری مانند آلودگی های نفتی، هجوم گونه های مهاجم گیاهی و جانوری، آثار تخریبی گردشگری و غیره نیز خسارات جبران ناپذیری به اکوسیستم منحصر به فرد خزر وارد کرده است . به گفته وی هر ساله تنها بیش از یک میلیارد متر مکعب فاضلاب از طریق رودخانه ها وارد این دریا شده و در کنار کودهای شیمیایی، دریای خزر را غرق نیترات و فسفات کرده است. لاهوری خاطرنشان کرد : آلودگی های نفتی تاسیسات استخراج کشورهای شمالی خزر نیز در جهت جریانات آبی حرکت کرده و تجمع زیادی را در جنوب این دریا یعنی ایران به وجود می آوردند. خزر جدای همه این مکنت و فرصت در شرایطی که بنا به هشدار کارشناسان ، جهان در آینده ای نه چندان دور با کمبود آب مواجه خواهد شد بعنوان بزرگترین دریاچه آب نسبتا شیرین دنیا به تنهایی دارای اهمیت فراوان است. به خاطر داشته باشیم گنجینه سرشار و بی بدیل خزر در صورت بی توجهی حاشیه نشینان آن نابود خواهد شد.