نگاه ایران/ مریم صابری: هرچند این روز ها دانشکده های دانشگاه گیلان در تب و تاب امتحانات است اما تالار حمکت دانشکده انسانی این دانشگاه امروز میزبان نشست تخصصی جنگلداری پایدار بود. نشستی که به بررسی پیامدهای اجرای طرح تنفس جنگل پرداخت. طرح تنفس جنگل اشاره به قانونی دارد که طبق آن اجازه برداشت هیچگونه درخت جنگلی وجود ندارد و برداشت از جنگل فقط باید به درختان شکسته و پوسیده محدود شود. بهزاد انگورج معاون امور جنگل و آبخیزداری سازمان جنگل ها و مراتع کشور، داود زارع مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان، هادی کیا دلیری رئیس انجمن جنگلبانی ایران و رئیس دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی علوم وتحقیقات و جمعی از اساتید دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان و اساتید دانشکده منابع طبیعی تربیت مدرس از مهمانان این نشست بودند. در ابتدای نشست دکتر مهرداد نیکویی به عنوان دبیر این نشست با معرفی بخش های مختلف نشست تخصصی جنگلداری پایدار به معرفی سخنرانان پرداخت. سپس سجادی ریاست دانشکده منابع طبیعی صومعه سرا دانشگاه گیلان گفت: با برگزاری نشست های تخصصی و توجیه افراد تصمیم گیر به حفظ منابع طبیعی کمک می کند. ما امروز نیاز به نگاه کار شناسی و نقادانه داریم تا مانند گذشته دور تسلسل تصمیمات اشتباه را تکرار نکنیم. سجادی تخریب منابع طبیعی را تخریب بستر حیات دانست و گفت: گسترش تخریب عرصه طبیعی از مرزهای جغرافیایی عبور می کند. وی با بیان اینکه باید نگاه کار شناسی در تصمیمات کشور جاری باشد گفت: همچنین باید از اجرای عجولانه طرح ها جلو گیری کرد. سجادی در ادامه به برخی از مهم ترین مشکلات محیط زیستی کشور مانند کاهش سطح آب های زیرزمینی، گرد و غبار، آلودگی دریا و رودخانه اشاره کرد و گفت: برای حل این مشکلات به نظرات کار شناسی نیاز داریم. در ادامه بحث دو پنل کار شناسی با حضور اساتید و مسئولین برگزار شد و ابعاد مختلف این موضوع به بحث گذاشته شد. در پنل اول دکتر تیمور رستمی استاد گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی صومعه سرا، دکتر هادی کیادلیری رئیس انجمن جنگلبانی ایران و دکتر جلالی از اساتید منابع طبیعی تربیت مدرس حضور پیدا کردند. در اجرای هر طرحی باید تبعات نیز دیده شود رستمی با اشاره به طرح تنفس جنگل گفت: ابتدا باید ببینیم که وضعیت جنگل های ما چه بوده و به کجا رسیده است. وی با بیان اینکه حفاظت شامل دو بخش کمی و کیفی است گفت: اولویت اول ما حفاظت کمی است یعنی آنکه حداقل سطح فعلی حفظ بشود. وی با اشاره به تاریخچه مواد قانونی درباره جنگل گفت: اولین قانون حفظ جنگل به زمان بعد از مشروطیت برمی گردد.   رستمی افزود: فقط سازمان جنگل ها در حفظ جنگل ها مسئول نیست و نهادهای دیگر نیز باید در این راه سازمان را همراهی کنند. وی با مثبت ارزیابی کردن اجرای طرح های جنگلداری گفت: یک ویژگی همه عرصه های محل اجرای طرح جنگلداری این است که مردم کمتر برای تغییر کاربری جنگلی به کشاورزی اقدام می کنند. وی همچنین با اشاره به طرح تفس جنگل بیان کرد: در اجرای هر طرحی باید به تبعات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی توجه داشته باشیم. رستمی درباره یکی از اقدامات موثر فعلی گفت: باید در محدوده جنگل های مخروبه جنگلکاری کنیم. وی با بیان اینکه مردم در ایران به دلیل سابقه هزار ساله دولت همیشه خودشان را در مقابل دولت تصور می کنند گفت: باید بدانیم مشارکت مردمی در جوامع پیشرفته می تواند موثر واقع شود. این استاد دانشگاه افزود: واگذاری زمین های دولتی اشخاص حقیقی و حقوقی ممنوع است و دولت می تواند فقط نسبت به اجاره زمین ها اقدام کند. موافق طرح تنفس در ادامه هادی کیادلیری رئیس انجمن جنگلبانی ایران به عنوان موافق درباره طرح تنفس به صحبت پرداخت. موافقی که به نظر می رسید در جمع نشست تنها بود. کیادلیری در ابتدای سخنرانی خود به بیان ویژگی های جنگل های هیرکانی پرداخت. وی با بیان اینکه جنگل های هیرکانی میراث طبیعی جهان هستند گفت: برطبق آماری که خود سازمان جنگل ها ارائه داده است سالانه ۳ هزار هکتار از جنگل های ایران کم شده است. وی افزود: با ادامه این روند در آینده جنگل های شمال تبدیل به جنگل های زاگرس تنک می شود. کیادلیری با بیان اینکه ۳۰ درصد جنگل های شمال را راش تشکیل می دهد گفت: مناطقی از جنگل های شمال شاهد مرگ دسته جمعی درختان راش هستیم. وی افزود: گونه های ممرز، شاه بلوط، انجیری نیز وضعیت خوبی ندارند. این البته آخرین آمار منفی کیادلیری نبود. این استاد دانشگاه با اشاره به بیماری شمشادهای شمال گفت: طول دو سال گذشته ۴۰هزار درخت شمشاد خشک شده است. وی این وضعیت را یک نوع درون فروپاشی توصیف کرد و گفت: هیچ برنامه ای هم برای خروج از این وضعیت وجود ندارد. کیادلیری در ادامه با اشاره به برخی مشکلات فعلی جنگل های شمالی گفت: بهره برداری بی رویه و خارج از توان اکولوژیک جنگل، ایجاد حساسیت بدنی در انسان به دلیل وجود آفات که سبب کاهش توریست می شود، خشک شدن و کاهش توان مقاومت در برابر مخاطرات طبیعی، مشکلات دام و معیشت و ساخت و ساز بی رویه از مهم ترین مشکلات جنگل های هیرکانی هستند. وی با بیان اینکه در دهه های گذشته شاهد تغییر عرصه های جنگلی به اراضی کشاورزی بودیم گفت: حال همان عرصه ها در حال تبدیل به ویلا هستند. کیادلیری با بیان اینکه طرح تنفس جنگل را ابتدا دکتر جزیره ای مطرح کرده است گفت: موافقان و مخالفان طرح تنفس جنگل با وجود اختلاف نظر با طرح های جنگلداری موافق هستند. وی افزود: ما به جای مطرح کردن بحث جنگلداری پایدار باید به دنبال اکوسیستم پایدار باشیم. کیادلیری با بیان اینکه جنگل ۴۰ سال با روش های نادرست مدیریت شده است گفت: مدیریت اشتباه این عرصه ها روش های درمانی را بی اثر کرده است. شرکت شفارود در آستانه تعطیلی دیگر سخنران این نشست فیض الله حسینی مدیرعامل شرکت شفارود بود. حسینی به عنوان مخالف جدی اجرای طرح تنفس اجرای آن را مساوی نابودی شرکت شفارود دانست. وی اهمیت جنگل های هیرکانی را برای گیلان بالا دانست و گفت: اگر بگوییم تمام دارایی های گیلان در جنگل خلاصه شده است اشتباه نکرده ایم. وی با بیان اینکه سازمان جنگل ها در یکی از حساسترین مقاطع تاریخی خود قرار گرفته است گفت: طی چند دهه گذشته غفلت سبب به وجود آمدن مشکلات فعلی شده است. مدیرعامل شرکت شفارود با بیان اینکه در قدم اول باید در این زمینه آسیب شناسی صورت بگیرد گفت: باید مشخص شود که کدام جنگل ها آسیب دیدند. وی در ادامه خواستار آن شد تا در سطح استان گیلان مناطقی که مجری طرح دارد و مناطقی که مجری طرح ندارد با یکدیگر مقایسه شود. حسینی با بیان اینکه ۱۱ شرکت مجری طرح حفاظت در گیلان حضور دارند گفت: شرکت شفارود با قدمت ۵۰ ساله به عنوان قدیمی ترین مجری طرح حفاظت حدود ۱۳۰ هزارهکتار از اراضی جنگلی را در حوزه خود دارد. مدیرعامل شرکت شفارود با بیان اینکه شرکت شفارود تا سال ۹۲ هر سال بالای صد هزار متر مکعب برداشت چوب انجام می داده است گفت: این رقم در سال ۹۳ به سی و نه هزار متر مکعب رسیده است اما در سال ۹۴ حتی یک متر مکعب به شفارود اجازه برداشت نداده اند. وی با اشاره به مشکلات مالی شرکت ادامه داد: در سه ماه سوم سال شرکت شفارود یک میلیارد و ششصد میلیون تومان زیان اقتصادی داشته اشت و تا پایان سال هم چیزی بین ۸ تا ۱۰ میلیون تومان ضرر خواهیم داشت. حسینی با بیان اینکه با این وضعیت تا پایان سال «فاتحه» شرکت شفارود خوانده می شود افزود: شرکت شفارود نای راه رفتن ندارد. مدیرعامل شرکت شفارود احیا، حفاظت و حراست را از ارکان شرکت شفارود دانست و گفت: درختی برداشت نمی کنیم مگرآنکه جای آن درخت بکاریم. حسینی همچنین به وضعیت مبهم ۲۴۰ قرقبان و عوامل حفاظتی شرکت هم اشاره کرد. وی با تاکید براینکه شفارود جنگل تحت حوزه و مدیریت خود را حفظ کرده است گفت: ۴۰ درصد عوامل شفارود حفاظتی هستند که جنگل را از دست سودجویان و قاچاقچیان حفظ کرده اند. وی با بیان اینکه به جای یک راه حل صحیح نباید به راه حل افراط و تفریط روی بیاوریم گفت: جریانی نیز در کشور به وجود آمده و هر موقع بحث برداشت مطرح می شود آن را مساوی ضد جنگل می خوانند. مدیرعامل شرکت شفارود افزود: از ۷۱ طرح فقط ۲۶ طرح فعال هستند و شرکت دیگر توان پرداخت به افراد اجرایی خود را ندارد. داود زارع مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان و بهزاد انگورج معاون امور جنگل سازمان جنگل ها و منابع طبیعی کشور نیز از سخنرانان این نشست تخصصی بودند.مشروح اظهارات این دو مدیر را از اینجا بخوانید.