نسیم طواف زاده آمار و ارقام آقای مصطفی سالاری از درآمدهای طرح های بوم گردی، طبیعت گردی و حتی پرنده نگاری آنقدر دلچسب است که همه لجام گسیخته بدنبال طراحی و ایجاد برنامه های گردشگری باشند غافل که با روند کنونی، این حباب خواهد شکست. مساله گردشگری در انواع مختلف آن و تاثیرگذاری بر بافت، فرهنگ، زندگی مردم، تغییر در ساخت و سازها، فروش زمین و ... از مسایلی است که در زیر آمارهای زیبای درآمد و ... حاصل از گردشگری مانع نگاه اساسی به مساله و ایجاد حرکات شتابزده می شود. بخش اول اظهارات ایشان در خصوص توجه خاص به گردشگری سخن سنجیده و به حقی است اما عدم برنامه ریزی و ندیدن مشکلات ناشی از بوم گردی تناقض فاحشی را نشان میدهد. وقتی بی رویه و در همه جا می خواهیم طرح های بوم گردی و گردشگری را ایجاد کنیم و به شوراها و دهیاری ها مسئولیت و نقش می دهیم، اشتباهات و معضلات را به شدت سرعت می بخشند و برنامه ها بصورت لجام گسیخته اجرا شده و در واقع اکنون شوراها (کلا مدیران روستایی) از این منظر موضوع گردشگری را دنبال می کنند که درآمد ایجاد کنند و بر قدرت خود بیفزایند. در واقع می خواهم بگویم که موضوع جدی تر از آن است که بخواهیم درباره خطای آماری سخن بگوییم. براساس آمارهای موجود، صنعت گردشگری امروزه به عنوان دومین منبع درآمد بیش از 49 کشور در حال توسعه به حساب می آید و راهبردی است برای افزایش درآمد و فقرزدایی این کشورها. طبق پیش بینی سازمان گردشگری جهانی WTO تا سال 2020 میلادی، تعداد جهانگردان به رقمی بالغ بر 1/6 میلیارد نفر خواهد رسید. براساس آمار، بیش از 50% معضل اشتغال در کشورهای در حال توسعه از راه توسعه گردشگری قابل حل است. چرا این آمارها و تکیه بر اعداد برآمده از آمارهای جهانی خطرناک است؟! گردشگری در نواحی طبیعی همواره به معنی بومگردی نیست. در مواردی که طبیعت گردی فاقد ساز و کار مناسب برای کاهش تاثیر گردشگری بر محیط و حفظ فرهنگ های محلی باشد، نقطه مقابل بوم گردی قرار می گیرد. سفر مسئولانه به محیط زیست و بازدید از مناطق طبیعی به منظور لذت بردن و بهره مندی از طبیعت، همراه با درک ویژگی های گذشته و حال فرهنگ بومی، بوم گردی نامیده می شود. بوم گردی در اغلب موارد سفر به مناطق بکر و حفاظت شده (Protected Area) و آسیب پذیر است که سعی می شود تاثیر این سفر بر محیط کم باشد، در مقیاس کوچک انجام پذیرد، به افزایش سطح آگاهی گردشگران کمک نماید، سرمایه هایی را برای حفظ محیط زیست فراهم نماید و به طور مستقیم به توسعه اقتصادی و اقتدار سیاسی جوامع محلی کمک نماید و به فرهنگ های مختلف و حقوق بشر احترام بگذارد. بنابراین بصورت روشن می توان گفت بخش زیادی از طرح های کنونی بوم گردی نیست. سیاست های توسعه بوم گردی در ایران، نیازمند دقت در بسترسازی هماهنگ با نیازهای واقعی بوم گردی بر اساس اصول توسعه پایدار است. نیز می بایست برنامه ریزی هایی برای جلب مشارکت سرمایه گذاران بومی در مناطق اکوتوریستی انجام شود تا بجای سرمایه گذاری های کلان برای ساخت هتل های چند ستاره در دل مناطق طبیعی و ایجاد تعارضات فرهنگی و معضلات محیط زیستی، با جلب مشارکت سرمایه گذاران بومی و هدایت آنها در مسیر صحیح، زیرساخت های مناسب توسعه اکوتوریسم فراهم شود. بیش تر خسارت های ناشی از فعالیت های گردشگری لگدمال کردن و تخریب پوشش گیاهی در نتیجه رفت و آمد و دور ریختن زباله در سطح محیط است. فعالیت گردشگری تاثیرات پیچیده ای در سطح زمین مانند تغییرات ظریف و نامحسوس در رفتار و خورد و خوراک حیوانات و مهاجرت آنها برجای می گذارد. شناسایی بسیاری از این دگرگونی ها دشوار است، اما همه این موارد از شاخص های تعیین کننده سلامت و تعادل منابع طبیعی است. انحرافات فرهنگی، تخریب محیطی، کاهش تجربه، انحرافات اقتصادی، ناپایداری صنعتی، کنترل فزاینده بیگانگان از مشکلات دیگر است. در برنامه ریزی های بوم گردی بایستی حجم تقاضای مورد انتظار و تعداد بازدیدهای گردشگران و تاثیر بالقوه آنها بر مناطق حفاظت شده تحلیل شود. یکی از این تاثیرات بر منابع آب آشامیدنی قابل مشاهده است. میزان مصرف آب و پساب با رشد گردشگری ارتباط مستقیم دارد. ناپایداری اقتصادی؛ بوم گردی همانند سایر اشکال گردشگری گاهی روندی ناپایدار دارد. برای مثال در اثر کشمکش های سیاسی و وجود شایعاتی در مورد وجود ناامنی در درون یک منطقه، گردشگران خارجی و داخلی سال ها از ورود به این مناطق اجتناب می کنند. کاهش و افزایش و بی ثباتی نرخ ارز نیز باعث می شود تا گردشگران به برخی از کشورها بیشتر سفر کنند و از برخی کشورها دوری گزینند. اکنون با تغییرات قیمت دلار بهترین فرصت برای جذب گردشگران خارجی به استان است. حس ازدحام و شلوغی هم درون جامعه و هم در دل طبیعت یک مساله بزرگ دیگر است. گردشگران ممکن است برای استفاده از فضا با ساکنین منطقه به رقابت برخیزند. شلوغی و ازدحام برای گردشگران نیز ایجاد زحمت می کند، بویژه برای کسانیکه بدنبال محیطی طبیعی و آرام هستند. چیزی که در این چرخه در اغلب طرح های بوم گردی نادیده گرفته شده است: 1) تاثیر کمی بر منابع طبیعی مناطق حفاظت شده داشته باشد. 2) افراد ذینفع در فعالیت های بوم گردی شامل: اشخاص، جوامع، بوم گردها، تورها و گشت بران و موسسات دولتی بر مراحل مختلف برنامه ریزی، توسعه و اجرای طرح بوم گردی نظارت داشته باشند. 3) باورها، سنت ها و فرهنگ های محلی را محترم بشمارد 4) درآمد عادلانه و پایداری برای جوامع محلی و سایر افراد ذینفع از جمله گشت بران بخش خصوصی ایجاد نماید 5) به تمامی افراد ذینفع در نقشی که در ارتباط با حفظ منابع طبیعی دارند، آموزش دهند * در ادامه پرونده روزنامه اعتماد بخوانید : مشاور استاندار گیلان در امور گردشگری به این پرسش پاسخ داد:  آیا بوم گردی می تواند ۱۰ هزار فرصت شغلی در گیلان ایجاد کند؟ یادداشت/ فرزاد رشیدی : بودجه گردشگری، بیش از ظرفیت گیلان؛ قدرت یک زنجیر به قدرت ضعیف ترین حلقه آن است یادداشت / خسرو مهین روستا : اختراع دوباره چرخ؛ ورود دولتی ها ممنوع!