اوایل سال ۹۲ بود که کیانوش کوچکی نژاد مدیرکل وقت بهزیستی استان گیلان از انتخاب شهرستان صومعه سرا در گیلان و شش شهرستان دیگر در سایر استان ها به عنوان پایلوت برای اجرای طرح «شهر بدون مانع» در کشور توسط دبیر ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب سازی سازمان بهزیستی کشور خبر داده بود. ماجرا از این قرار بود که بر اساس ماده دو قانون جامع حمایت از معلولان که درتاریخ ۱۶ اردیبهشت سال ۸۳ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، همه وزارتخانه ها، سازمان ها، موسسات و شرکت های دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی موظف شدند تا در طراحی، تولید و احداث ساختمان ها و اماکن عمومی و معابر و وسایل خدماتی به نحوی عمل کنندکه امکان دسترسی و بهره مندی از آن ها برای معلولان همچون افراد عادی فراهم شود. همچنین بر اساس تبصره دو همین ماده شهرداری ها موظف شدند از صدور پروانه احداث و پایان کار برای آن تعداد از ساختمان ها و امکان عمومی و معابری که استانداردهای تخصصی مربوط به معلولان را رعایت نکرده باشند خودداری کنند. با استناد به این قانون و در راستای مناسب سازی معابر و اماکن عمومی برای معلولان بود که سال ۹۲ شهرهای صومعه سرا از گیلان، اردکان یزد، زرین شهر اصفهان، روانسر کرمانشاه، خمین در استان مرکزی، لالجین همدان و سلسله در لرستان به عنوان هفت شهرستان پایلوت برای اجرای طرح «شهر بدون مانع» انتخاب شدند. رویایی که محقق نشد به رغم گذشت ۱۱ سال از تصویب قانون جامع حمایت از معلولان در مجلس هنوز اقدامات موثر و کافی در راستای حمایت از حقوق شهروندی معلولان در سراسر کشور صورت نگرفته و به تبع آن اجرای طرح «شهر بدون مانع» در شهرستانی مثل صومعه سرا نیز با پیشرفت صفر درصدی روبرو است. رئیس اداره بهزیستی صومعه سرا در این خصوص به توضیح می دهد: حدود سه سال پیش مسئولان وقت شهرستان براساس ارسال نامه ای از طرف سازمان، آمادگی خود را برای اجرای طرح ایجاد «شهربدون مانع» اعلام کرده و با حضور حسین امیرانی رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی پیگیری مناسب سازی کشور در شهرستان و در جلسه شورای اداری، صومعه سرا به عنوان یکی از شهرستان های پایلوت برای اجرای این طرح انتخاب شد. مجیدرضا اصلاحی مناسب سازی را شامل دستگاه ها و ادارات دولتی و معابر عمومی در حوزه شهری می داند و ادامه می دهد: بخش مهم این طرح مربوط به معابر عمومی یا همان حوزه شهری بوده که بر عهده شهرداری است. وی با اعلام نارضایتی از اجرایی نشدن طرح «شهر بدون مانع» در صومعه سرا تأکید می کند: همکاری نکردن مسئولان در سال های گذشته یکی ازدلایل اجرایی نشدن این طرح بعد از حدود سه سال در صومعه سرا است. رئیس بهزیستی صومعه سرا با بیان اینکه خوشبختانه اکنون اهتمام ویژه ای برای اجرای این طرح در شهرستان و بین مسئولان به وجود آمده خاطرنشان می کند: اختصاص بخشی از اعتبارات شهرستان برای تعمیر ادارات دولتی از سوی فرماندار شهرستان و شرط تخصیص مرحله دوم این اعتبارات درصورت اجرای مناسب سازی، اهرم مناسبی برای مجاب کردن ادارات به اجرای این طرح است. وی با بیان اینکه گام های برداشته شده کافی نبوده و تا رسیدن به نقطه مطلوب راه طولانی باقی مانده است می افزاید: از حدود ۷۰ اداره دولتی که در شهرستان مشغول به فعالیت هستند فقط تعدادی از ادارات مثل نظام مهندسی، امورمالیاتی و ارشاد که ساختمان آن ها به تازگی بنا شده طرح مناسب سازی را رعایت کرده اند.

بافت قدیمی، مانعی برای اجرای طرح اصلاحی در ادامه وجود بافت شهری مناسب را یکی از مهم ترین ارکان اجرای طرح «شهر بدون مانع» عنوان کرده و می گوید: وجود بافت قدیمی شهر صومعه سرا یکی از مشکلاتی است که ایجاد تغییر و اجرای طرح را با مشکل مواجه کرده و با توجه به اینکه امروز ایجاد «شهر بدون مانع» دغدغه همه شهرستان ها است، اجرای کامل و بدون نقص آن نیازمند زمان است. وی در این خصوص جدول جدا کننده خیابان منتهی به کوچه حسینی پناه صومعه سرا را مثال زده و توضیح می دهد: اکثر مطب پزشکان در این کوچه واقع شده که برای معلولان تحت پوشش، ورود به این کوچه حیاتی است و متاسفانه جدول جدا کننده دو لاین خیابان معبری برای عبور و مرور نداشته و برای ورود به این کوچه باید تا میدان اصلی شهر بروند. همگرایی دستگاه ها، لازمه ایجاد شهر بدون مانع هرچند سازمان بهزیستی ایده پرداز در این طرح و همچنین ناظر بر امر مناسب سازی ساختمان ها و اماکن دولتی و عمومی است اما همانطور که گفته شد با استناد به تبصره دو ماده دو قانون جامع حمایت از معلولان، شهرداری های نیز موظفند به صورت مستقیم بر اجرای درست این طرح در ساختمان ها، اماکن عمومی و معابر نظارت داشته باشند. در همین راستا شهردار صومعه سرا از برگزاری جلسات متعدد در خصوص اجرای این طرح طی دو سال گذشته خبر می دهد و با اشاره به نواقص اجرای طرح «شهر بدون مانع» در این شهر می گوید: شهرداری در حال حاضر صدور پروانه پایان کار در ساخت و سازهای مسکونی، تجاری و دولتی را منوط به رعایت ابتدایی ترین اصول این طرح یعنی ساختن رمپ ورود و خروج و نصب آسانسور برای استفاده معلولان و جانبازان کرده است. حسن آقاجانی با بیان اینکه این بخش از اجرای طرح در سطح شهر پیشرفت خوبی داشته است تصریح می کند: متاسفانه یکی از مواردی که در صومعه سرا برای معلولان مشکل ایجاد کرده استفاده از امکانات اجتماعی همانند بانک ها و خودپرداز ها است. وی توضیح می دهد: با توجه به اینکه خیابان «برشنور» خیابان اصلی شهر بوده و اکثر بانک ها و مراکز تجاری در آن واقع است و تاکنون برخی از بانک ها همانند مسکن، کشاورزی و ملی رمپ و خودپرداز های مناسب برای استفاده معلولان و جانبازان احداث و نصب کرده اند ولی، هنوز تا رسیدن به ایده آل ها فاصله زیادی وجود دارد. آقاجانی همچنین به مناسب سازی معابر این منطقه اشاره و اعتبار لازم برای اجرای این طرح را ۲۰۰ میلیون تومان عنوان می کند و می افزاید: منتظر تخصیص بخشی از این اعتبار از محل ماده ۱۰ و ۱۲ حوادث از طریق معاون استاندار هستیم که پیگیری ها متاسفانه تاکنون بی نتیجه بوده است. وی به احداث رمپ ورود و خروج و نصب خود پرداز در شهرداری این شهر اشاره و تصریح می کند: در حال حاضر برای رفاه حال معلولان و جانبازان مبادرت به احداث پست بانک در جنب شهرداری با دو جایگاه خود پرداز کرده ایم. شهردار شهر صومعه سرا ادامه می دهد: به مخابرات صومعه سرا نیز پیشنهاد شده تا برای استفاده معلولان و جانباران ویلچری، تلفن های عمومی با ارتفاع کوتاه در سطح شهر نصب شود. وی نصب تابلوهای مخصوص پارک ماشین معلولان و جانبازان در پنج نقطه شهر را یکی دیگر از اقدامات انجام شده عنوان کرده و می گوید: پلیس راهور نیز موظف شده تا با هرگونه توقف ماشین های دیگر در این پنج نقطه برخورد قاطع انجام دهد. آقاجانی به نارضایتی از روند اجرای این طرح در صومعه سرا اشاره کرده و توضیح می دهد: همه دستگاه های اجرایی و اداره بهزیستی به عنوان دبیر باید بدانند که شهرداری به تنهایی نمی تواند به همه امور رسیدگی کرده و اگر همکاری و تعامل وجود نداشته باشد نتیجه مطلوبی نیز حاصل نمی شود. پروژه ای با پیشرفت صفر درصدی علیرغم صحبت های رئیس اداره بهزیستی و شهردار صومعه سرا در خصوص اجرایی شدن طرح «شهر بدون مانع» در این شهر، مدیرکل سابق بهزیستی گیلان در اردیبهشت سال جاری گفته بود که اقبال مناسبی از سوی مسئولان خدمات شهری صومعه سرا در راستا اجرای طرح صورت نگرفته و پیشرفت این پروژه در صومعه سرا صفر درصد است. حسین نحوی نژاد اعلام کرده بود در صورت ادامه پیدا کردن این امر به همین منوال، برنامه را در شهرهای دیگر استان که تمایل به اجرایی شدن این طرح دارند، به اجرا درخواهد آورد. با گذشت هفت ماه از این اظهارات، مدیرکل فعلی بهزیستی استان گیلان همچنان از روند غیرقابل قبول اجرای این طرح در شهرستان صومعه سرا گلایه داشته و می گوید: تاکنون انتظارات ما از اجرای طرح «شهر بدون مانع» در صومعه سرا به خوبی برآورد نشده و اجرای موفقیت آمیز این طرح نیازمند همکاری بیشتر مسولان این شهرستان است. محمدر رضا پارسی ادامه می دهد: تغییر مبلمان شهری، تغییر در ساختمان های عمومی و خدماتی شهر در راستای اجرایی شدن شهر بدون مانع در صومعه سرا الزامی بوده و تغییرات باید به شکلی اعمال شوند که دسترسی به همه بافت شهر برای معلولان امکان پذیر شود. وی ابراز امیدواری می کند تا با همکاری بیشتر شهردار و فرماندار صومعه سرا برای به پایان رساندن این طرح، شهرستان صومعه سرا به عنوان یکی از شهرهای بدون مانع در سراسر کشور به ثبت رسیده و شرایط مناسبی برای تردد معلولان در سطح شهر فراهم شود. با این حال آنچه مسلم است اینکه اجرای طرح «شهر بدون مانع» در شهرستان صومعه سرا مغفول مانده و حقوق شهروندی برای افرادی که تنها تفاوتشان با سایر شهروندان، میزان توانایی در استفاده از خدمات شهری بوده نادیده گرفته شده است.