| چهارشنبه، 29 فروردین 1403
غبار گمنامی بر آرامگاهی که ثبت ملی است
       کد خبر: 191362
نگاه ایران:  ۲۱آذرماه سال ۹۵ بود که در حاشیه مراسم تجلیل از استاد «محمد روشن»، جعفر شجاع کیهانی، عضو هیات علمی فرهنگستان زبان و ادب پارسی، مشخصا از شادروان «ابراهیم پورداوود» نام برد و از شهردار و برخی از اعضای شورای چهارم رشت -که در مراسم حاضر بوند- درخواست کرد تا خیابانی را به نام این پژوهشگر و ایران شناس برجسته گیلانی نامگذاری نمایند. گیلان مصور نوشت : اگرچه در آن روز، با چنین بیانی سالن مجتمع خاتم الانبیاء مملو از تشویق حاضران و تاکید بر تحقق چنین خواسته ای شد، ولی نه شنونده ای یادآور شد که خیابانی به این نام هست و نه شورای چهارم و پنجم پس از آن برای نامگذاری خیابانی به نام پورداوود اقدام کردند. ۵۰سال از درگذشت اولین دانش آموخته زبان و ادبیات پهلوی و اولین مدرس زبانهای باستانی در دانشگاه تهران و اولین مفسر «اوستا» می گذرد. پورداوود وصیت کرده بود که پس از مرگ، جسمش را در مکانی به خاک بسپارند که روزی مکتبخانه وی و بردارانش بود. اگرچه مراسم به خاک سپاری تاجر زاده رشتی ۵۰سال پیش، باشکوه برگزار شد ولی دهه هاست درب آرامگاه خانوادگی پورداوود در محله سبزه میدان رشت، کوچه آفخرا به طور رسمی گشوده نشده و مراسمی در خور وی برگزار نشده است. حالا جمعی از دوستداران فرهنگی تلاش دارند ۱۴تیر ماه و به مناسبت روز قلم، با برپایی مراسمی بر سر مزار استاد پورداوود، گردهم آمده و به مقام علمی کسی که ۴۰ سال عمر و ثروت خانوادگی خود را صرف آموختن فرهنگ ایران پیش از اسلام و زبان های میانه و باستان نمود، ادای احترام نمایند. خیابانی به نام پورداود که تابلو ندارد رئیس مجمع اسلامی فرهنگیان گیلان ویکی از بانیان برگزاری این مراسم در این باره گفت: متاسفانه گیلانیها آنگونه که شایسته است، قدردان مفاخر فرهنگی و علمی خود نیستند و افتخارشان به چهره های فرهنگی تنها بسنده به یک نام است. سروش اکبرزاده -که ریاست کمیسیون فرهنگی شورای شهر رشت را در دور نخست شورا برعهده داشت- در پاسخ به این سوال که مدیریت شهری در آن زمان چه اقدامی برای معرفی این چهره علمی داشته، پاسخ داد: شاید جوانترها ندانند، ولی بلوار مقابل صدا و سیما پس از فوت استاد، به نام پورداوود نامگذاری شد و بعدها نام آن را عوض کردند. بنابراین، شورای اول به پاس خدمات فرهنگی وی، نام بلوار را دوباره به نام پورداوود مصوب کرد و تابلوی آن نیز در ابتدای بلوار نصب شد. ولی از آنجا که نقدهای ما بر چهره های علمی و فرهنگی نه از روی بینش علمی بلکه بر مبنای ایدئولوژی سنجیده می شود، متاسفانه تابلو را کندند. با اینکه ۳بار شورا دستور نصب تابلو را داد، هربار تابلو از محل نصب بریدند. وی ادامه داد: در چنین شریطی، ذهن ها آماده نبود تا بتوانیم همانند دیگر چهره های علمی، تندیس آن استاد را ساخته و در معابر عمومی نصب نماییم. با این حال به شخصه تلاش کردم، جلوی تخریب آرامگاه را بگیریم. در آن زمان بنای قدیمی در پشت مقبره پور داوود مجوز ساخت گرفته بود و بیم آن می رفت که تخریب آن خانه، موجب آسیب رسیدن به مقبره خانوادگی پورداوود شود. بنابراین به صاحب ملک مذکور مشروط مجوز ساخت داده شد و وی ملزم گشت دیوار حائلی بین بنای خود و بنای مقبره بسازد تا استحکام آرامگاه حفظ شود. اکبرزاده با اشاره به کتاب تازه منتشر شده با عنوان :« استاد ابراهیم پورداوود و ایران شناسی» خاطر نشان کرد: اسناد تازه منتشر شده نشان می دهد پورداوود تا پایان عمر بر آیین نیاکان خود بوده و با سنت مسلمان ازدواج و به خاک سپرده شده است. وی ابراز امیدواری کرد، مراسم ۱۴تیر ماه آغازی باشد برای فهم صحیح اندیشه و آثار پورداوود تا متولیان فرهنگی و مدیریت شهری رشت برای معرفی این چهره مغفول مانده اقدام درخور شایسته ای انجام دهد. آرامگاهی ناشناخته که در فهرست بناهای ملی ثبت شده است مدیر مسئول گیل مهر، از دیگر بانیان این مراسم نیز گفت: استاد ابراهیم پورداوود با آثارش آنگونه که در میان مردم دیگر استانها شناخته شده است، در زادگاهش معروف نیست و بیشتر در بین مجامع علمی سخن از پورداوود بیان می شود. اگر امروز مسافری برای بازدید از آرامگاه پورداوود به رشت بیاید، حتی ساکنان محله حاجی داوود و سبزه میدان نیز نمی توانند به درستی راهنمای فردی باشند که به دیدن یک بنایی آمده که خرداد۱۳۸۲ در فهرست بناهای میراثی کشور ثبت شده است. مهری شیرمحمدی افزود: حرکتی که استاد پورداوود برای شناخت اوستا و دیگر متون بجا مانده پیش از اسلام و شناخت زبان های ایران باستان آغاز کرد، بعدها توسط اساتیدی همچون جلیل دوستخواه، دکتر محمد معین، مهرداد بهار و… تداوم یافت و اگر امروز دیگر زبان های ایران باستان همچون سغدی خوانش و پژوهش می شود، این راه را مدیون زحمات ۴۰ساله استاد پورداوود هستیم. وی ابراز امیدواری کرد، متولیان فرهنگی، اعضای شورای شهر و مدیریت شهری با حضور در این مراسم غبار فراموشی را از مفاخر فرهنگی رشت بزدایند. محمد نیکوییه که در ۱۷سالگی استاد پورداوود را ملاقات کرده و کتاب و مقالاتی درباره خدمات علمی پورداوود نوشته است،می گوید: وی اولین دانشجوی ایرانی است که به تحصیل زبان و ادبیات اوستائی و همچنین زبان پهلوی (فارسی میانه) پرداخت و بعد از بازگشت به ایران در دانشگاه تهران زبانهای باستانی را تدریس کرد. محمود نیکوییه افزود: اول بار که استاد را ملاقات کردم از قضاوت های ناشایسته درباره وی سخن گفتم، استاد پورداوود لبخندی زد و گفت:« اصولا نمی دانم چرا مردم ایران به این شایعات توجه می کنند. من ۴۰ سال از عمرم را در کشورهای اروپایی سپری کردم و کسی در مذهب و مسائل شخصی من کنجکاوی نکرد. من زرتشتی نیستم و نامم ابراهیم و به دین و مذهب پدران خود پایبندم و صرف مطالعه در دین زرتشت دلیل بر زرتشتی گری نیست.» وی با اشاره به قصد برخی از متولیان شهر برای جابجایی قبور این آرامگاه به روستای آتشگاه گفت: هنوز هم جابجایی این بنای میراثی به گوش می رسد و اگر شهرداری یک روز بخواهد گذر آفخرا را بازگشایی نماید، اول از همه قبر پورداوود از بین می رود. زیرا برادر و پدر پورداوود در ضلع انتهایی آرامگاه هستند و در تعریض معبر حتما مزار پورداوود از بین می رود. مراسم نکوداشت ابراهیم پورداوود صبح روز پنجشنبه ۱۴ تیرماه ساعت ۱۰ صبح در سبزه میدان رشت، محله حاجی داوود،بر سر مزار آن استاد فرهیخته برگزار می شود.
به اشتراک بگذارید:

نگاه شما:

security code