فرشته رضایی

روزنامه نگار

چندروز گذشته استاندار گیلان در نخستین سمینار تخصصی شهرداری های گیلان که با حضور ۵۲ شهردار در آستارا برگزار شد، از شهرداران خواست که در مسیر ایجاد اشتغالزایی حرکت کنند.

گیلان ۵۲ شهر بزرگ و کوچک دارد که هر کدام از این شهرها اغلب با مشکلات اقتصادی مواجه اند. تامین هزینه های آنان هم از طریق اخذ مالیات و عوارض ساخت و ساز، فروش املاک و ... انجام می شود. اما در هیچ سالی نشده است که بودجه آنان به طور صد در صدی تحقق پیدا کند سال گذشته در رشت که پرجمعیت ترین شهر گیلان و مرکز استان است آمار تحقق بودجه حدود ۴۵ درصد بوده است. در این برهه شورای شهر سعی کرده است رقم بودجه پیشنهادی شهرداران را با کمی کاهش به طور واقعی تری تصویب کند. در شهرهایی مثل انزلی و لاهیجان نیز روند تحقق بیش از ۶۰ درصد نبوده است.

این وصف شهرهای بزرگ گیلان است، حال چه برسد به شهرهای کوچک که موفق ترین شهردار، بین شان کسی است که بتواند از پس هزینه جاری پرسنل خود بربیاید و حقوق معوقه نداشته باشند. همچنانکه این معضل در شهرهای بزرگ هم دیده می شود و عمدتا در تامین خواسته و مطالبات پیمانکاران با مشکل مواجه اند. در بودجه سال گذشته شهرداری رشت رقم مطالبات پیمانکاران بین ۲۰ تا ۶۰ میلیارد بوده است.

پس با این تفاسیر، چگونه می توان به خواسته استاندار محترم، یعنی ایجاد اشتغال از سوی مدیریت شهری امید داشت؟ حضور مدیران خلاق و کارآفرین و نوآور یکی از نیازهای مبرم این روزهای شهرهای گیلان است. مشکلاتی که در سطور بالا ذکر شد، همه در استانی اتفاق می افتد که اساس توسعه اش بر مبنای گردشگری و کشاورری است . اغلب شهرهای گیلان جزو مقاصد سفر هستند اما چگونه می شود که شهرداری های گیلان هنوز نتوانسته اند آنگونه که باید در حوزه اقتصاد شهر نقش ایفا کنند. اتفاقی که در شهرهای بزرگ دنیا دنبال می شود و اصولا یکی از برنامه های مدیران شهری اتخاذ تدابیر مناسب برای جذب هرچه بیشتر سرمایه گذار و منابع مالی است.

شهرداری های گیلان می توانند با استفاده از تجارب شهرهای بزرگ ، در ایجاد اشتغال زنان بی سرپرست، افراد نیازمند و محله های محروم اقدام کنند. ایجاد تعاونی های اشتغال در حوزه های مختلفی مانند صنایع دستی، یا اجرای پروژه های بزرگ مشارکتی در بخش عمرانی و زیباسازی می تواند هم به جذب سرمایه گذاری منجر شود هم به افزایش اشتغال کمک کند. همچنین با توجه به اینکه شهرهای گیلان گردشگری هستند شهرداری ها می توانند با برپایی تورهای گردشگری شهر گردی از سوی بخش خصوصی به درآمدزایی و اشتغال شهروندان کمک کنند. برپایی جشنواره های مختلف هم در ایجاد اشتغال موثر خواهد بود.

اما متاسفانه در اندیشه مدیران شهری فعلی دیدگاه ایجاد اشتغال در اولویت دسته چندم قرار دارد. زیرا مشکلات شهر و شهروندان به طور جامع دیده نمی شود.

به عنوان نمونه در دو سال گذشته شهرداری رشت توانست با ایجاد بازارچه های محلی به بهبود وضعیت اشتغال کمک کند. اما نظارت نکردن بر این مهم از سوی مدیران شهری موجب عقیم ماندن این طرح و دورافتادن اهداف آن شد.

باید گفت شهرداری ها اغلب این تفکر را دارند که وظیفه شهرداری مدیریت شهر در زمینه خدمات است و اقدامات در اجرای پروژه های آسفالت و ساماندهی جمع آوری زباله و پرداخت حقوق پرسنل است. اما "ایجاد اشتغال" و توانمند سازی شهروندان از نظر اقتصادی یکی دیگر از وظایف شهرداریهاست. چرا که شهروند توانمند به بهبود و رونق اقتصاد شهر کمک می کند و درنهایت به نفع توسعه شهر خواهد بود.

بنابراین بهتر است شوراها با اجرای برنامه ریزی دقیق و مدون و کمک به شهرداری ها، به ایجاد اشتغال بر اساس توانمندی همه شهروندان یک شهر همت گمارند و ایجاد اشتغال تنها به ورود چندتن از نزدیکان به سیستم شهرداری منجر نشود.