نگاه ایران/نیلوفر روحی:عصر امروز ۲۱ خرداد ۹۶ آیین پاسداشت صد سالگی انتشار روزنامه جنگل و نکوداشت زنده یاد استاد فریدون نوزاد به همت شهرداری منطقه دو رشت و موسسه فرهنگی و هنری معیار سخن، با حضور مسوولین شهر رشت، پیشکسوتان فرهنگی - هنری و علاقمندان برگزار شد.(گزارش تصویری را اینجا مشاهده کنید) ماجرای جمع آوری اسناد مربوط به نهضت جنگل از باکو در آغاز این مراسم مختار جباری، مشاور عالی شهردار از سفر یک ماهه اش در سال ۷۳ به باکو برای جمع آوری اسناد مربوط به نهضت جنگل گفت و توضیح داد: طی این سفر در کتابخانه «آخوندُف» با نشریات ایرانی بسیاری مواجه شدم که نسخه اصلی   آنها در ایران وجود ندارد و باید اسناد تاریخی این چنینی را از کشور های حاشیه کاسپین جمع آوری کنیم. جباری افزود: تاریخ نشان می دهد که گیلان پس از مشروطیت همواره از مدرنیته و دستاورد های مدرن همچون مطبوعات، تئاتر، سینما و ...استقبال کرده است. او در ادامه ضمن اشاره به اینکه نشریات بخشی از تحولات تاریخی ما هستند، از اهالی رسانه در استان خواست که توجه بیشتری به محتوای نشریات داشته باشند. امکان انتشار بزرگترین روزنامه دیواری ایران در رشت در ادامه مراسم بهنام رمضانی نژاد  مدیر مسئول موسسه فرهنگی و هنری معیار سخن و برگزارکنندۀ  این نشست کم سابقه با اشاره به  آذر 94 و نشست بررسی ابعاد اجتماعی-فرهنگی پیاده راه سازی شهر رشت در پژوهشکدۀ گیلان شناسی گفت: در آن نشست پیشنهاد دادم  می توانیم بزرگترین روزنامه دیواری کشور را در پیاده راه داشته باشیم. او بادامه داد: چون شاخص های اصلی رشت معاصر تشکیل انجمنهای فرهنگی وهنری، آموزش نوین در مدراس، و انتشار روزنامه های مهم است و ما می توانیم با تکیه به هویت تاریخی سابقه دار کارهای فرهنگی نو اجرا کنیم. رمضانی نژاد سپس در مورد اهمیت بازخوانی روزنامه های گیلان در دورۀ مشروطه و پس از مشروطه در مدارس و دانشگاه ها اشاره کرد و گفت: پیشنهاد می کنم که  آموزش و پرورش و دانشگاه ها  نیزدر گیلان این کار رو اجرا کنند. او همچنین خبر داد که این موسسه قصد دارد نکوداشت 110 سالگی روزنام ههای نسیم شمال و خیر الکلام را نیز برگزار کند. در ادامه  بخش هایی از روزنامۀ جنگل هم در برنامۀ دیروز بازخوانی شد. تلفیق تاریخ با کالبد شهر محمدعلی ثابت قدم در آغازسخنرانی اش با اشاره به تصمیم باز آفرینی بخش هایی از شهر در جهت اشاعه ی فرهنگ گفت: به بهانه چنین روز هایی، در ارتقای کیفیت فرهنگی و اشاعه کمّی آن به اقشار مختلف می کوشیم تا بتوانیم با شاخصه های مناسب، بازسازی مجددی از حوزه های مختلف تاریخی و موضوعاتی که در قلب وقایع تاریخی مان جاری و نهادینه شده داشته باشیم و موجب عینیت تاریخ گیلان و آشنایی آیندگان با آن شویم. شهردار رشت افزود: امیدوارم این برنامه آغازی باشد تا بتوانیم با کمک فرهیختگان حوزه علم و هنر و فرهنگ برای توانمند سازی فرهنگی تلاش بیشتری کنیم. روایت روبرت واهانیان، گیلان شناس مشهور از روزنامه جنگل در ادامه این برنامه روبرت واهانیان، پژوهشگر، معمار و گیلان شناس به سخنرانی پیرامون روزنامه جنگل پرداخت. وی در آغاز، پس از تشکر از مرتضی عاطفی شهردار منطقه دو رشت که در جمع حضور داشت از روزنامه جنگل اینگونه گفت: چون در مورد رشت کار می کردم باید در مورد دوره های مختلف تاریخی اش از جمله مشروطه تحقیق می کردم و برای این کار باید از منابع موثقی چون مطبوعات چاپ شده در آن دوره ها استفاده می کردم که به کتابخانه مرکزی رشت مراجعه کردم و به ۳۱ شماره اول روزنامه جنگل که در قالب مجموعه ای از نشر «مولی» منتشر شده بود دسترسی پیدا کردم و پس از آن حدود هشت ماه روی انبوه روزنامه های آرشیو شده در این کتابخانه کار کردم که تصادفا چهار شماره از دوره دوم روزنامه جنگل را بین آنها پیدا کردم که مرتبشان کردم و با هزینه شخصی جلدشان کردم و تحویل کتابخانه دادم و البته آن چهار شماره را در فصلنامه «گیلان ما» چاپ کردم. این گیلانشناس افزود:پس از مدتی آقای فریدون نوزاد که همیشه از مشاوره هایش بهره می بردم، سه شماره از دوره سوم روزنامه جنگل را در اختیارم گذاشت که آن را نیز در گیلان ما به چاپ رساندم. این روزنامه، دور اول در ۳۱ شماره دور دوم در چهار شماره و دور سوم در پنج شماره به چاپ رسید. فراز و فرودهای روزنامه جنگل در ادامه این برنامه محمدتقی پوراحمد جکتاجی، روزنامه نگار، محقق، شاعر و داستان نویس گیلک زبان به بررسی روزنامه جنگل با نگاهی ژورنالیستی پرداخت و گفت: صد سال پیش چاپ روزنامه با امکانات کم و در دل جنگل های فومنات کار بسیار دشواری بوده است. مدیرمسئول مجله گیله وا، روزنامه جنگل را سیاسی و ایدئولوژیک دانست و افزود: روزنامه جنگل تابع نهضت بود و فراز و نشیب داشت و از یک حرکت آرام به انقلاب سرخ کشیده شد. جکتاجی با ذکر این نکته که آن ها در سال اول اعلام موجودیت کردند توضیح داد:آنها ۳۱ شماره را با سرمقاله هایی که سعی در روشنگری مردم داشت به چاپ رسانیدند. مقاله ها معمولا امضا نداشتند و با عنوان هایی چون: یک نفر آزادی خواه یا یک نفر وطن پرست چاپ می شدند، اندکی هم که امضا داشتند با نام های مختصری مانند: حسن یا کریم به چاپ می رسیدند. این محقق گیلانی افزود:مقاله ها گاهی تیترهای ساده ای داشتند که با مخاطب ارتباط برقرار کنند اما محتوایشان سنگین تر بود. جکتاجی اضافه کرد:دوره دوم زمانی بود که مبارزات مسلحانه را شروع کرده بودند و درگیر شکست و پیروزی بودند و امکان چاپ شماره های بیشتری را نداشتند و فقط چهار شماره در این مدت چاپ شد. دور سوم زمانی بود که انقلاب سوسیالیستی جنگل شروع شد و اغلب مطالب، اطلاعیه و بیانیه بودند . وی با اشاره به کتاب «تاریخ جراید و مجلات گیلان» نوشته فریدون نوزاد، روزنامه جنگل را سی وپنجمین روزنامه گیلان خواند. او در ادامه دو کتاب چاپ شده از این روزنامه را معرفی کرد که در کتاب اول ۳۱ شماره این روزنامه توسط نشر مولی  به صورت چاپ عکسی در سال ۱۳۶۱  منتشر شده و در کتاب دوم ۳۶ شماره آن توسط انتشارات امید مهر به همت امیر نعمتی لیمائی به صورت تایپ شده در سال ۱۳۸۹ منتشر شده است. جکتاجی در نهایت یکی از نامه های میرزا کوچک را که در روزنامه جنگل چاپ شده بود برای حاضرین خواند. مسئولیت فعلی در برابر هویت تاریخی رشت در ادامه این برنامه رضا رسولی، عضو شورای شهر رشت به سخنرانی پیرامون ترویج فرهنگی رشت پرداخت و گفت: در یک خانواده متوسط و آشنا به ادبیات و تاریخ بزرگ شدم که باعث می شود احساس مسئولیت بیشتری به این امور داشته باشم. او با اشاره به اپرایی که در سال ۱۸۸۴ میلادی، چهار سال پس از اولین اجرایش، در رشت اجرا شده گفت: رشت در شکل گیری مدرنیسم نقش غیر قابل انکاری داشته و این مسئولیت ما را در برابر هویت تاریخی و فرهنگی بیشتر می کند. اینعضو شورای شهر افزود: ما یک دگردیسی کالبدی در رشت را شروع کردیم که اگر این ساختار از شاخصه های هویت تاریخی خالی باشد ارزشی ندارد. رسولی در پایان از تمام افرادی که مشعل نهضت جنگل را روشن نگه داشته اند و در برپایی این همایش یاری رسانده اند تشکر کرد. بازچاپ روزنامه جنگل در ادامه این برنامه هادی میرزا نژاد مدیر نشر فرهنگ ایلیا خبر از چاپ چهل شماره روزنامه جنگل توسط این انتشارات داد. گردآوری و ویرایش این کتاب که در آستانه توزیع است، چهار سال به طول انجامیده است. شکل این کتاب به صورتی است که نسخه اصلی در سمت راست و نسخه حروفچینی شده و ویرایش شده سمت چپ قرار دارد. یک مقدمه در ابتدا ماجرای انتشار این کتاب را توضیح می دهد و یک مقدمه هم در مورد شیوه کار در نظر گرفته شده است. او در ادامه به معرفی برخی اعضای تحریریه روزنامه جنگل پرداخت که عبارت اند از: غلامحسین نویدی کسمایی، بنیانگذار روزنامه علی حبیبی، خطاط روزنامه میرزا حسین خان کسمایی، سردبیر ۱۱ شماره میرزا محمد انشایی، سردبیر چند شماره دیگر در ادامه برنامه رضا نوزاد، فرزند فریدون نوزاد، شاعر، محقق، نویسنده و بازیگر تئاتر، شرحی از پدرش قرائت کرد. در انتهای برنامه نیز رونمایی از نسخه اصلی اولین و آخرین شماره روزنامه جنگل انجام شد.