نگاه ایران/گروه اجتماعی: فردین علیخواه جامعه شناس گیلانی در همایش «صیانت از کاربران فضای مجازی» گفت: برخی از محققان معتقدند که با ورود و گسترش شبکه های اجتماعی موبایلی، برخی از رسانه های سنتی یا قدیمی نظیر رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجله با چالش بقاء مواجه شده اند. علیخواه که در سالن باغچه بان اداره کل بهزیستی استان گیلان و در حضور مدیرکل بهزیستی گیلان، معاونین، روسای دوایر ستادی، روسای شهرستان ها و کارشناسان حوزه بهزیستی سخنرانی می کرد افزود:در واقع پرسش اساسی آن است که تا چند سال آینده؛ برای نمونه رسانه ای همچون رادیو وجود خواهد داشت یا باید از لابه لای خاطرات پدر و مادربزرگ ها درباره آن شنید؟ کارکرد رسانه های سنتی نظیر رادیو و تلویزیون این جامعه شناس اضافه کرد:در رسانه های سنتی نظیر رادیو و تلویزیون، تولیدکننده پیام معمولاً سازمان های رسانه ای هستند. در واقع تولیدکننده پیام در این نوع رسانه ها کم وبیش دوره ی مخصوص کار در رسانه را گذرانده است. او می داند که پیام چیست؟ او کم وبیش سواد رسانه ای دارد. مسئولیت اجتماعی اش را در مقابل جامعه و مخاطبان می داند. بسیاری از آن ها برای آنکه مورد بازخواست مخاطبان و دولت ها قرار نگیرند حداقل حقوق ارتباطات را می خواندند. منظورم آن است که اولاً تولیدکننده پیام یک فرد عادی نیست و معمولاً با کار در رسانه آشناست و دوم آنکه تااندازه ای از اثرگذاری پیامش بر مخاطب آگاهی دارد. ما می توانیم پیام تولید کنیم علیخواه با ذکر این نکته که وقتی که شبکه های اجتماعی موبایلی آمدند این شادمانی شکل گرفت که دیگر دوره ارتباط یک طرفه تمام شده است اضافه کرد؛دیگر یک "عقلِ کل" به نام تلویزیون وجود ندارد که یک طرفه هر آنچه می خواهد را برای ما پخش کند و ما هم یک تماشاگر یا مصرف کننده ی منفعل باشیم. ما هم می توانیم پیام تولید کنیم. ما می توانیم در عرض چند ثانیه هر آنچه دلمان می خواهد را تولید کنیم و از طریق گوشی مان و تنها با فشار دادن دگمه ی سند، به جهان اطرافمان ارسال کنیم. ما می توانیم ایده هایمان را به شکل های مختلف به اشتراک بگذاریم. این وضع بسیار مطلوب بود. رسانه های سنتی روزبه روز عقب نشینی کردند. شهروند-خبرنگارانی که خبر را کهنه می کنند این عضو هیات علمی دانشگاه افزود: در طی این مدت، پدیده « شهروند-خبرنگار» شکل می گیرد. این هم پدیده مبارکی بود. وقایع بلافاصله با گوشی ها فیلم برداری؛ و کمتر از چند ثانیه وارد شبکه های اجتماعی می شدند. قبل از آنکه خبرنگاران رسانه های سنتی به محیط وقوع حوادث برسند شهروند-خبرنگاران خبر را کهنه کرده بودند. این جای خوشحالی داشت. چند مشکل اساسی در بحث استفاده از فضای مجازی علیخواه درعین حال با ذکر مثالی به جنبه های تاریک ماجرا هم اشاره کرد و گفت: چرا من عنوان این سخنرانی را گذاشتم " موبایلت را زمین بگذار"؟ چون ما هم اکنون با چند مشکل اساسی در بحث استفاده از فضای مجازی مواجه هستیم. فیلم هایی که از مراسم عروسی منتشر می شود این جامعه شناس در ادامه به مشکلات مدنظر اشاره کرد و گفت:یکی از این موارد نقض حقوق اساسی افراد است؛چند ماه قبل مهمانِ یک عروسی (به شکل پنهانی یا آشکار) از یک مراسم عروسی فیلم می گیرد که در آن عروس از مسئله ای عصبانی و مضطرب است. در فیلم دیگری در یک عروسی دعوای شدیدی رخ داده است و مهمانان به سوی یکدیگر صندلی پرتاب می کنند. این فیلم ها در شبکه های اجتماعی بازنشر می شود. آیا این دو مراسم، عمومی بوده اند؟ آیا هرکدام از ما اگر در عروسی مان تنشی رخ دهد خوشحال خواهیم شد که تنها چند ساعت پس از مراسم، دوستان تماس بگیرند و از علت حادثه سؤال کنند؟ آیا ما به آبروی آدم ها فکر می کنیم؟ تمسخر افراد کم توان ذهنی در شبکه های اجتماعی او دومین مشکل مدنظرش را این گونه شرح داد:تمسخر افراد کم توان ذهنی و دارای مشکلات روانی از دیگر موارد آسیب است؛ متأسفانه در ماه های اخیر کلیپ هایی در حال بازنشر است که در آن ها رفتار و حرف های افراد کم توان ذهنی یا اوتیسمی برای خنده و تمسخر به تصویر کشیده می شوند یا با تصویر این افراد استیکرهایی حاوی فحش ساخته می شود. در برخی از آن ها از یک فرد کم توان ذهنی که بر رفتار و گفتارش کنترلی ندارد خواسته می شود تا آلت تناسلی اش را به دوربین نشان دهد یا فحش رکیک  بدهد! والدینی که با نقض حقوق کودکانشان از آن ها سلبریتی می سازند نقض حقوق کودکان مورد بعدی مورد اشاره از سوی علیخواه بود.او با ذکر این نکته که متأسفانه در برخی از کلیپ ها والدین با کودکانشان حرف می کنند تا خوش صحبتی و عاقل بودن آنان را به رخ بکشند گفت:در برخی از موارد از کودکان خواسته می شود جمله ای را تکرار کنند چراکه تلفظ برخی کلمات در آن جمله ها مانند ادای برخی از فحش هاست! نکته دیگر آنکه برخی از والدین تلاش دارند تا از کودکانشان سلبریتی/ستاره بسازند. روزی دویست عکس در حالت های مختلف از کودکشان در اینستاگرام پست می کنند تا از طریق کودکان، منزلت اجتماعی خودشان را ارتقاء دهند. مسئله آن است که کودکان هنوز نمی توانند برای زندگی شان تصمیم بگیرند. آیا وقتی آن ها بزرگ شدند و برای مثال وارد دبیرستان یا دانشگاه شدند از اینکه تمام همکلاسی هایشان عکس دوره کودکی آن ها با پوشک را دیده اند خوشحال خواهند بود؟ نکته ای برای آنانی که باعجله در شبکه های اجتماعی فیلم و عکس ارسال می کنند این جامعه شناس با ذکر این نکته که انعکاس اخبار حوادث کلیپ های مختلفی درباره خودکشی، چاقوکشی، حیوان کشی هم در شبکه های اجتماعی به وفور منتشر می شود جملاتش را این گونه پایان داد: به راستی قبل از ارسال این کلیپ ها بهتر نیست از خودمان بپرسیم که هدفمان چیست و می خواهیم چه کمکی به جامعه داشته باشیم؟ آیا به دنبال خبررسانی هستیم یا افزایش فالوئر و لایک؟ آیا مجاز هستیم صحنه های فجیع قتل یا خودکشی را برای دیگران ارسال کنیم؟